لامپهاي التهابي - رشته اي

اينها همان لامپهاي رشته اي هستند که ده ها سال است مورد استفاده قرار ميگيرند و در هر مغازه اي يافت ميشوند. نور لامپهاي رشته اي گرم و يکنواخت است و شباهت زيادي به نور طبيعي دارد. به دست آوردن ميزان نور متفاوت به سادگي توسط تغيير نيروي برق (وات) امکان پذير است.
حباب لامپهاي التهابي در اندازه ها و شکلهاي مختلف توليد ميشود. حبابهاي سفيد رنگ علاوه بر ملايم کردن نور، در زمان مطالعه مانع ناراحتي چشم ميشوند و حبابهاي رنگين، در موارد متنوعي از جشنها و نورپردازي حياط گرفته تا استفاده از تاريکخانه چاپ عکس و چراغ خواب مورد استفاده قرار ميگيرد.
از آنجايي که رشته نازک درون لامپ- به خصوص در انواع کم نور تر آن- به سادگي گسيخته ميشود لامپهاي التهابي ضد لرزش، انتخاب مناسبي براي مکانهايي هستند که چراغ يا لوستر در اثر سر و صداي محيط يا حتا راه رفتن سامنان طبقات فوقاني، مدام در حال لرزش است. اين لرزش ممکن است به نظر خفيف باشد اما عمر لامپ را کوتاه ميکند.

لامپ فلورسنت

هرچند نور لامپهاي فلورسنت (Fluorescent) به اندازه نور لامپهاي التهابي خالص و خودماني نيست، اما نوري حقيقي به شمار ميرود. اين لامپها از نوع رشته اي گران تر هستند اما عمر بسيار طولاني تري داشته و انرژي بسيار کمتري مصرف ميکنند.
در واقع، لامپهاي فلورسنت به صرفه جويي بسيار کمک ميکنند زيرا تا حدود 7 سال عمر ميکنند. اين عمر طولاني دليل خوبي براي نصب آنها در مکانهايي است که دسترسي به آن مشکل است. اين لامپها علاوه بر اشکال استوانه اي و حلقه اي، به شکل لامپ يچي نيز ساخته شده اند که استفاده از آنها را در هر شرايطي امکان پذير کرده است.

نمونه اي از لامپهاي هالوژن

لامپ هالوژن

اين لامپها، از تازه ترين انواع لامپ هستند و با نور سفيد و مواج خود، رنگهاي موجود در اتاق را تقويت ميکنند. در حال حاضر قيمت اين لامپها به نسبت زمان اولين توليد در اوايل دهه 90 بسيار کمتر شده استو بسيار بيشتر مورد استفاده قرار ميگيرد. اين لامپها طوري طراحي شده اند که عمري طولاني داشته باشند، اما وجود متغيرهايي چون چربي دست (هنگام بستن لامپ)، چربيهاي موجود در هوا و ذرات گرد و غبار، ميتوانند عمر آنها را به طور قابل توجهي کاهش دهند.
براي طولاني کردن عمر لامپ هالوژن، هنگام خارج کردن لامپ نو از بسته بندي و نصب آن از دستکش پلاستيکي يا کيسه فريزر استفاده کنيد. از لمس آنها با دست خودداري کنيد زيرا چربي دست، حتا به مقدار کم، عمر لامپ را کم ميکند.
در ضمن اين لامپها را به طور مرتب با يک گردگير تميز از جنس پر يا انواع مشابه آن، گردگيري نماييد. اين کار را تنها در زماني که لامپها خاموش و کاملا سرد هستند انجام دهيد. به ياد داشته باشيد که لامپ هالوژن روشن بسيار داغ ميشود، قبل از لمس آن از سرد بودن آن مطمئن شويد.

عملکرد

در اين لامپ‌ها وظيفه هالوژن ايجاد يک چرخه شيميايي است که در ان تنگستن بخار شده در اثر حرارت از روي سطح رشته دوباره بر روي آن ته‌نشين شود. از آنجا که در لامپ‌هاي التهابي معمولي تنگستن بخار شده, بر روي حباب لامپ ته‌نشين مي‌شود ته‌نشين نشدن تنگستن بر روي حباب در لامپ‌هاي هالوژن موجب تميز ماندن حباب و ثابت ماندن نور لامپ در طول امر اين لامپ‌ها مي‌شود. عملکرد هالوژن در در لامپ به اين صورت است که هالوژن در قسمت‌هاي کم دما‌تر حباب با بخار تنگستن ترکيب مي‌شود. اين ترکيب با رسيدن با نقاط بسيار داغ لامپ يعني روي رشته جداشده و دوباره به صورت هالوژن و تنگستن در مي‌آيد و به اين ترتيب هالوژن تنگستن بخار شده را دوباره به رشته بازمي‌گرداند. براي آنکه هالوژن و بخار تنگستن با هم ترکيب شيميايي شوند دماي داخلي حباب لامپ بايد از لامپ‌هاي معمولي بيشتر باشد. براي جلوگيري از آسيب ديدن حباب در اين دما حباب اين لامپ‌ها بايد از کوارتز يا انواع ديگر شيشه‌ها با دماي ذوب بالا (مانند آلومينوسيليکا) ساخته شود. از آنجايي که کوارتز از مقاومت خوبي در مقابل فشار برخوردار است استفاده از اين ماده اين امکان را فراهم مي‌آورد تا فشار گاز داخل حباب افزايش يابد و افزايش فشار گازهاي داخل حباب باعث کاهش تبخير تنگستن از روي رشته و افزايش عمر لامپ مي‌شود. به هر حال در اين لامپ‌ها تنگستن بخار شده معمولا بر روي محل اوليه خود ته‌نشين نمي‌شود و در نهايت رشته در قسمت‌هايي که بيشتر گرم مي‌شوند نازک شده و قطع مي‌شود.

ملاحظات ايمني

از انجايي که لامپ‌هاي هالوژن در دمايي بيشتر از دماي لامپ‌هاي معمولي کار مي‌کنند امکان ايجاد مخاطرات به ويژه آتش‌سوزي به وسيله اين لامپ نيز از لامپ‌هاي معمولي بيشتر است. از طرف ديگر حباب اين لامپ‌ها به علت نزديک بودن به رشته يا فيلامان داراي حرارت بالاتري است. از اين جهت استفاده از محافظ‌ها و پوشش‌هاي مناسب براي اين لامپ‌ها به ويژه در توان‌هاي بالاتر از 1 يا 2 کيلووات ضروري است. استفاده از اين گونه لامپ‌ها در نزديکي پارچه يا ديگر مواد قابل اشتعال مي‌تواند خطراتي را به دنبال داشته باشد.
افزون بر اين امکان ايجاد آفتاب سوختي بر روي پوست پس از قرار گرفتن طولاني مدت در معرض نور اين نوع لامپ‌ها به علت تششعات ماوراي بنفش نيز وجود دارد. براي کاهش دادن تششعات ماوراي بنفش و جلوگيري از برخورد اجسام خارجي با حباب لامپ اين لامپ‌ها معمولا داراي يک شيشه خارجي جذب‌کننده ماوراي بنفش هستند.

هالوژن خودرو

معمولا اين لامپ‌هاي براي ولتاژ 12 ولت طراحي مي‌شوند و لامپ‌هاي 6 يا 24 ولت نيز از اين نوع براي کاربردهاي ديگر ساخته مي‌شود.
يک رشته‌اي (Single filament) در توان‌هاي 55 تا 100 وات
H1 رشته محوري (مدل قديمي‌تر)
H2 رشته محوري
H3 رشته متقاطع, با کابل مقاوم در برابر حرارات
H4 دو رشته‌اي براي نور بالا, 55 تا 100 وات براي نورپايين و 60 تا 130 وات براي نوربالا
H7

لامپ زينان

لامپ زينان (Xenon)، براي نورپردازي در گوشه و کنار و يا در زير کابينتها مناسب است زيرا داراي نوري سفيد و خالص است. اين لامپها درواقع نوعي لامپ هالوژن هستند اما از انواع معمول آن کمتر داغ ميشوند و انرژي کمتري مصرف ميکنند.

نمونه اي از لامپهاي زينان

لامپهاي لوله اي

لامپهاي لوله اي به شکل شمعهاي بلند هستند و براي نورپردازي تابلو و همچنين روشن کردن ورقه هاي نت نوازندگان به کار ميروند.

لامپ شمعي

اين لامپها که به شکل ساده شده شعله شمع ساخته ميشوند، معمولا از نوع التهابي هستند و به خاطر شکل خاص و کم مصرف بودن، در چلچراغها ، زير پوشش هاي کوچک، و بر روي پايه هاي فانتزيبه کار ميروند. لامپهاي شمعي در دو شکل کلي سفيد و شفاف توليد شده و بدون پوشش يا آباژور هم به کار ميروند.

لامپهاي انعکاسي يا جيوه اي

اين لامپها با داشتن يک لايه جيوه در يک طرف، براي استفاده در چراغهاي سقفي و ديواري مناسب هستند و در جهت خاصي نورافشاني ميکنند.

لامپهاي کريپتون

لامپ کريپتون (Krypton از لامپهاي معمولي بسيار پر نورتر است و معمولا در فلش دوربينهاي عکاسي و چراغهاي اتوموبيل به کار برده ميشود. استفاده خانگي از اين لامپها نيز کم کم رواج يافته است.
منبع: http://www.articles.ir
/خ