تاثير رنگينه بر حفاظت منسوجات در برابر پرتوهاي فرابنفش
رنگ پارچه ممکن است اثر چشمگيري بر حفاظت در برابر پرتو فرابنفش داشته باشد. خصوصيات جذب رنگ در ناحيه مرئي طيف الکترومغناطيسي، رنگ و عمق شيد پارچه را تعيين مي¬کند. بسياري از رنگها، طيف جذبي به ناحيه فرابنفش گسترش يافته، و آنها را مواد جاذب پرتو فرابنفش بالقوه¬اي مي¬سازد. بنابراين، رنگينه¬ها با توجه به موقيعت و شدت باند جذبي رنگينه در ناحيه فرابنفش (280-400 nm) داراي پتانسيل افزايش ميزان UPF پارچه ها هستند. موقعيت و شدت باندهاي جذبي مي¬توانند، به ترتيب، به ميزان رنگينه در پارچه و در وسعت بيشتر، بر ساختار شيميايي وابسته است.
چندين تحقيق، فاکتور حفاظت در برابر پرتو فرابنفش(UPF) پارچه¬هاي رنگ شده را بررسي کرده اند و نتيجه گرفته اند که رنگ مي¬تواند نقش مهمي در کاهش انتقال UVR بازي کند.آقاي پاليتروپ وابستگي UPF خصوصيات جذبي UVR رنيگنه¬ها را نمايش طيف انتقالي دو رنگينه Ci Direct Red 6 و Ci Asid Yellow 44 بيان کرد. ميزان UPF پارچه هاي رنگ شده تعيين نگرديد، اما پيشنهاد شد که رنگ قرمز مي¬تواند بهبود چشمگيري در UPF پارچه داشته باشد زيرا اين رنگ در زير طول موج 350 ننومتر جذب داشت درحاليکه رنگينه زرد، پيک انتقالي در 310-330 nm داشت، که به طرز موثري اشعه هاي UV-B را جذب نمي¬کرد. آقاي هيلفيکر گزارش دادند مدلي که براي پيش بيني ميزان UPF پارچه ها توسعه يافته بر اساس عواملي از قبيل نوع پارچه، ضخامت، تخلخل و نوع و غلظت مواد جاذب پرتو فرابنفش بوده، همچنين مي¬تواند پيش بيني کمي اثر رنگينه هاي کاربردي و مواد سفيد کننده نوري يا ديگر مواد با باند جذبي در ناحيه فرابنفش استفاده کرد.
بيشتر مطالعات صورت گرفته بر حفاظت در برابر پرتو فرابنفش پارچه هاي رنگ شده، خصوصيات جذبي رنگينه ها را مشخص نکردند. در عوض، آنها معمولاً به فام يا نام تجاري با اندکي ارجاع به ساختار و طبقه شيميايي نسبت داده شده¬اند. تعميم حدود تاثير رنگينه بر حفاظت در برابر پرتو فرانبفش به بيشتر فام محدود شده بود تا طبقه و ساختار شيميايي، که جذب پرتو فرابنفش رنگينه را تعيين مي¬کرد. براي مثال، محققان نتيجه گرفتند که براي پارچه هاي با ساختار و رنگينه مشابه، پارچه هاي تيره تر يا با غلظت رنگينه بالاتر به ميزان UPF بالاتري منجر مي¬شوند. همچنين نتايج نشان داد که رنگ پارچه ممکن نيست که يک پيش بيني کننده خوبي براي حفاظت در برابر پرتو فرابنفش باشند. همچنين گزارش شده است که رنگهاي سياه، آبي دريايي و سبز تيره حفاظت در برابر پرتو فرابنفش را بيشتر از شيدهاي رنگي بسيار روشن افزايش مي¬دهند.
در مطالعات اوليه صورت گرفته توسط محقق بر تاثير انتخاب رنگينه مستقيم بر حفاظت در برابر پرتو فرابنفش نشان داد که بسياري از رنگينه ها سبب افزايش ذاتي در UPF البسه پنبه¬اي چاپ شده شدند. وسعت افزايش به غلظت رنگينه و خصوصيات جذبي رنگينه در ناحيه فرابنفش وابسته است. نتايج همچنين نشان داد که رنگ پارچه الزاماً پيش بيني کننده حفاظت در برابر پرتو فرابنفش خوبي نباشند زيرا رنگينه هاي داخل نوع خاصي از فام در درجه فراهم ساختن حفاظت به طرز محسوسي متفاوتند.
کاربرد منسوجات مقاوم
منسوجات مقاوم در برابر مواد شيميايي محققان دانشگاه ايالتي کاروليناي شمالي، پيشرفتهاي چشمگيري در توسعة روشهاي مبتني بر فناوري نانو براي لايههاي منسوجات هوشمند داشتهاند، که نه تنها خواص و کارآييهاي اوليه و ايمني نظامي بدون از دست رفتن سهولت استفاده را دارا ميباشند، بلکه مي تواند طيف وسيعي از کاربردهاي ديگر را نيز داشته باشند.
دکتر "هاينستروزا" استاديار دانشکده مهندسي نساجي، شيمي و علوم اين دانشگاه، در زمينه توسعه منسوجات مقاوم شيميايي با اتصال نانولايهها به الياف طبيعي، پيش قدم بوده است.
اين لايهها که فقط 20 نانومتر، ضخامت دارند و از پليمرهاي گوناگوني ساخته شدهاند، قادرند اشيائي را که از لايهها ميگذرند کنترل کنند. اين فرآيند، انتقال انتخابي ناميده ميشود.
وي افزود:"اين لايهها براي اهداف شيميايي مختلفي ساخته شدهاند. ما ميتوانيم به طور خاص مواد شيميايي جنگي نظير گاز اعصاب يا خردل يا مواد شيميايي صنعتي را در اين لايهها مسدود يا گرفتار کنيم در حاليکه هنوز هم هوا و رطوبت ميتوانند از اين پارچه عبور کنند و تنفس را امکانپذير نمايند."
مواد شيميايي زمانيکه با پليمرهاي الياف پيوند ميخورند (ميچسبند)، مسدود و گرفتار خواهند شد و اين مواد پليمري در حقيقت از مواد جاذب افزودنيهاي شيميايي ساخته شدهاند.
اين پارچه را ميتوان در پوشاک و البسهاي که سطح محافظت بالايي دارند، به کار برد.
ميتوان صدها نانولايه را به يک ليف بدون تأثيرگذاري بر کاربرد آسانش متصل کرد. اين ايده در صنايع نيمه هادي نيز آزمايش شده است، اما تاکنون به ساختههاي انعطاف پذير متصل نشدهاند.
نانو لايهها بوسيلة نيروي الکترواستاتيکي، شبيه آنچه که آهنربا بسته به ميزان شارژ الکترومغناطيسي جذب ميکند، به الياف طبيعي ميچسبند.
موارد گوناگوني جهت کاربرد اين فناوري در توليد منسوجات هوشمند وجود دارد: مانند دستکشهايي با پوششي از داروهاي ورم مفاصل، يونيفرمهاي نظامي پوشيده شده با لايههاي ضد باکتري جهت ممانعت از سرايت بيماريهاي ناشي از جراحت، صفحات ضد باکتري براي تختخوابهاي موجود در زير درياييها جهت ممانعت از گسترش بيماري و لباسهاي محافظ مناسب در مقابل چندين مادة شيميايي و ميکروبي جنگي.
ديگر کاربردهاي اين فناوري شامل پارچههاي پوشيده شده با پلي الکتروليتهاي ضد خارش و نيز دستمالهاي پوشيده شده با داروهاي ضد حساسيت ميباشد.
منبع: http://power.smsm.ir/س