لزوم استفاده از کمک فنر يا ارتعاش گير:

وظيفه کمک فنر همان گونه که ازاسم ان مشخص است.اين است که به فنر کمک مي نمايدفنر در قبال نيروي خارجي تغيير شکل داده و انرژي ذخيره مي کند به محض حذف نيروي خارجي انرژي ذخيره شده را به سرعت ازاد مي نمايد و چند بار ارتعاش مي نمايد تا متعادل شود اگر به سيستم تعليق در حال ارتعاش ارتعاش جديدي وارد شود دامنه ارتعاشات با هم جمع و توليدروزنانس مي نمايد که براي سرنشينان بسيار ناراحت کننده مي باشد براي اين منظور استفاده ازارتعاش گير يا کمک فنربراي خودرو ضروري مي باشد .

اساس کار کمک فنر:

کمک فنر در سيستم تعليق موازي با فنر بسته مي شود و مانند فنر نيروي محوري را جذب مي کند. در موقع جمع شدن کمک فنر به سهولت منقبض شده اما در موقع باز شدن کمک فنر مقاومت مي نمايد و با کندي باز مي شود وقتي کمک فنر فشرده مي شود روغن از سوراخهاي درشت تر
سوپاپ ان جابجا مي شود و لذا به سهولت تغيير مکان مي دهد اما وقتي حالت انبساط ان فرامي رسد. برگشت روغن به محل اوليه خود از مجاري کوچکتر ميسر مي گردد در اثر برگشت روغن از مجاري کوچک نيروي اصطکاک روغن بالا رفته و انرژي مکانيکي به انرژي حرارتي تبديل مي گردد سپس گرما روغن در فضا پخش مي گردد متداول ترين ارتعاش گيرها نوع تلسکوپي است که از دو سيلندر يک طرف بسته ساخته شده و قسمت بسته ان به پوسته محور چرخ متصل مي شود طرف باز سيلندر به سمت بالا قرار داشته و در داخل ان يک پيستون با دسته پيستون حرکت مي کند .دسته پيستون به شاسي بسته مي شود البته سيلندر هاي نوع دو جداره هم بکاررفته است که در روي پيستون دو نوع سوپاپ وجود دارد نوع مجرا درشتان هنگام فشرده شدن و نوع مجرا ريز ان در موقع باز شدن در معبر روغن قرار مي گيرد کمک فنرهاي تلسکوپي يک لوله اي يا دولوله اي مي باشد که در نوع دو لوله اي روغن بين دو جداره و در نوع يک لوله اي روغن در طرفين پيستون جابجا مي شود.

انواع کمک فنر

الف کمک فنر تلسکوپي هدروليکي ب کمک فنر گازي
کمک فنر تلسکوپي هيدروليکي : اين کمک فنرهااز دو يا سه لوله هم محور تشکيل شده است اگر کمک فنر سه لوله اي باشد خارجي ترين لوله گردگير است طرز کار اين کمک فنر در موقع باز شدن به اين صورت مي باشد که روغن داخل محفظه بالاي پيستون به طرف پايين و به داخل
محفظه زير پيستون رانده مي شود روغن پس از عبور از گذرگاه هاي نگهدارنده سوپاپ برگشت از ميان ديسک سوپاپ برگشت با فشار خارج شده و از ميان کليه سوراخ هاي پيستون عبور مي کند.
در طي کورس باز شدن روغني که در محفظه بالاي پيستون تحت فشار قرار گرفته به محفظه زير پيستون جريان مي يابد اين عمل براي جبران حجم جابجا شده ميل پيستون است زماني که ميل کمک فنر به بالا کشيده مي شود فنر سوپاپ مکش در مجموعه سوپاپ فشاري به واسطه عبور روغن بلند شده به طوري که سوپاپ ديسکس فشاري و سوپاپ نگهدارنده اجازه عبور روغن را مي دهد در ضمن مرحله جمع شدن کمک فنر عکس مرحله باز شدن مي باشد.

کمک فنر گازي : بزرگترين امتياز کمک فنر گازي نسبت به کمک فنر هيدروليکي در انتقال سريع حرارت مي باشد چون لوله خارجي ان در تماس مستقيم با هوا است لذا انتقال حرارت سريع تر انجام مي شود. اين نوع کمک فنر ها در درجه حرارتي بيش از 200 درجه سانتي گراد به خوبي کار مي کند معمولا طراحي ان ها از يک يا دو لوله هم محور ساخته شده و کاربرد وسيعي در صنايع خودرو سازي دارند براي مثال در صندوق عقب بعضي از خودروهاسواري و اتوبوس ها و حتي تخت خوابهاي بيمارستان و صندليهاي دندان پزشکي کاربرد دارد در ضمن در درون کمک فنراز گاز تنها استفاده نشده بلکه از گاز و روغن استفاده شده که اين روغن و گاز در دو محفظه جدا از هم قرار دارند و هر يک وظيفه خاص خود را در موقع جمع شدن و باز شدن کمک فنرانجام مي دهد.

کاويتاسيون در کمک فنر

هنگامي که سرعت باز شدگي کمک فنر زياد باشد شيوهايي براي عبور بيشتر روغن از محفظه ذخيره به داخل سيلندر به کار بسته شده ليکن اگر اين سرعت از معمول بيشتر باشد روغن بلافاصله فضاي خالي شده ناشي از حرکت پيستون و ميل پيستون را جبران نمي کند لذااين خلا عامل تقليل
فشار محيط خود شده و روغن هيدروليک در فضاي بسته سيلندر تبخير مي شود اين پديده تبخير که همراه با وارد امدن ضربه به پيستون و لوله خارجي شده ايجاد حفره هاي هوا روي پيستون مي گردد.
و به کاويتاسيون موسوم است .

عيب يابي کمک فنر

متاسفانه بيشتر رانندگان به كمك فنرها كه يكي از اساسي ترين قسمت ايمني خودرواست:
اهميتي به نقايص آن نمي دهند وبيشتر توجه انان به ترمزها لاستيكها;كمربند ايمني و چرخها و فرمان مي باشد .در صورتيكه كمك فنر نقش بسيار ارزنده ائي در ايمني خودرو دارد جالب است
بدانيم در صورت خرابي كمك فنرها ضريب خرابي ساير قطعات خودرو نيز افزايش مي يابد.اين قطعات شامل :1-فنر تعليق2-جعبه فرمان 3-ديفرانسيل 4-لاستيك چرخها 5-بلبرينگ چرخها
6-بوشهاي لاستيكي سيستم تعليق 7-گيربكس 8-سيستم تعليق 9-مجموعه سيبكهاي فرمان لذا به منظور ايمني بيشتر اطلاعات ذيل مي تواند ديد بهتري در خصوص شناخت وتشخيص خرابي هاي کمک فنر ارائه نمايد.
1-اگر كمك فنر نشتي دارد حتما بايد كمك فنر تعويض گردد. 2-بالا و پايين رفتن خودرو به خصوص اگر جاده ناهموار باشد و يا شيرجه رفتن خودرو در حين ترمزهاي شديد ممكن است به دليل خرابي كمك فنرها باشد.3-اگر در سر پي: خودرو بيش از حد بپيچد به نحوي كه راننده براي كنترل ان بايد تلاش بيشتري كند اين روند مي تواند از خرابي كمك فنر باشد4-اگر چرخها روي جاده برقصند و يا بالا و پايين روند ممكن است از فرسودگي فنرها و كمك ها باشد.5-اگر بوشهاي محل نصب كمك فنر ترك خوردگي و يا تغيير شكل داده اند باعث سرو صدا در سيستم تعليق به خصوص در موقع شتاب گرفتن: ترمز كردن ويا عبوراز ناهمواريهاي سطح جاده مي شود. بنابراين هرچه زودتر نسبت به تعويض بوشها اقدام شود.درغير اين صورت ايمني خودروبه شدت كاهش پيدا مي كند. 6.باركردن خودرو بيش از ظرفيت ان عامل مهمي در ضيعف شدن سيستم تعليق من جمله كمك فنرها مي شود.به خصوص زماني كه حركت اتومبيل در ناهمواري هاي جاده قرار بگيرد. واگر سرعت متناسب با جاده و بار نباشد باعث شكسته شدن اتصالات مي شود. درنتيجه ناامن بودن خودرو و سرنشينان حتمي است.
منبع:سايت تخصصي مقالات اتومبيل www.khodroha.com
/خ