مقدمه

مجموعه مهندسي عمران يا رشته عمران يکي از رشته هاي پر اهميت و جذاب در مجموعه رشته هاي آزمون سراسري است که داوطلب در گروه آزمايشي علوم رياضي و فني مي تواند آن را انتخاب کند. پيشرفت سريع جوامع ونيازهاي روز افزون آنها به انجام طرحهاي مختلف عمراني از يک طرف و رشد و توسعه علوم مختلف از طرف ديگر، ايجاب مي نمايد تا با يک برنامه ريزي صحيح و همه جانبه و پرورش استعدادهاي جوان و نيز استفاده بهينه از ابزار و امکانات موجود در جامعه ، گامي بلند در جهت ترقي و تعالي جامعه برداشته شود. بدين منظور در آزمون سراسري، مجموعه اين رشته در مقاطع کارشناسي وکارداني، ارايه مي گردد. در اين قسمت به معرفي گرايشهاي مختلف اين رشته مي پردازيم :

کارشناسي

مهندسي عمران – عمران ، مهندسي عمران – نقشه برداري، مهندسي عمران – آب ، مهندسي بهره برداري راه آهن ،مهندسي خط و ابنيه راه آهن، مهندسي جريه راه آهن ، مهندسي علمي کاربردي عمران – تاسيسات آبي ، دبيرفني عمران، تربيت دبير فني عمران، دبير فني عمران ساختمان .

کارداني

کارداني فني عمران – روسازي راه، کارداني فني عمران – زير سازي راه، کارداني راهداري، کارداني ماشين آلات، کارداني حمل و نقل ، کارداني فني عمران – پل سازي و ابنيه فني ، کاردان فني عمران – نقشه برداري ، کارداني فني عمران – ساختمانهاي بتني ، کارداني فني عمران – عمران روستايي، کاردان فني عمران – کارهاي عمومي ساختمان، کارداني فني عمران – آب، کارداني علمي کاربردي عمران – ساختمانهاي آبي ، کارداني علمي کاربردي عمران – آب و فاضلاب، کارداني فني عمران – بهره برداري از منابع آب، کارداني فني عمران – آب شناسي ، کارداني فني عمران – را ه سازي، کارداني فني عمران – تاسيسات حرارت نيروگاه، معلم فني عمران – کارهاي عمومي ساختمان .

معرفي اختصاري گرايشهاي مختلف مجموعه مهندسي عمران

1- مهندسي عمران – عمران

1-1) تعريف و هدف
عمران يکي از گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران است که در مقطع کارشناسي در بسياري از دانشگاههاي معتبر کشور ارايه مي گردد.
هدف از اين رشته تربيت نيروهاي متخصصي است که بتوانند در پروژه هاي مختلف عمراني در زمينه هاي ساختماني ، راه سازي،پل سازي، سازه ها و بناهاي آبي ، جمع آوري و دفع فاضلاب و … مسووليت طرح، محاسبه اجرا و نظارت بر اجرا را بر عهده گيرند.
1-2) اهميت و جايگاه در جامعه
کمتر جايي از يک جامعه و کمتر محلي از يک منطقه است که فعاليتهاي عمراني به عنوان اولين واساسي ترين نيازهاي آن طرح نشود. حتي تمام فعاليتهاي صنعتي، کشاورزي، و … نيز به طور مستقيم و غير مستقيم به اين رشته و ابسته اند و از آن سود مي برند.
علاوه بر رشد و توسعه جوامع، پيشرفت علم و فن آوري نيز ضرورت پرداختن و توجه دقيق و علمي به کارهاي عمراني و تغيير شيوه هاي گذشته را آشکار مي سازد. فعاليتهاي مختلف عمراني در جهت ايجاد ساختمانها، راهها- پلها، سدها، شبکه هاي آب رساني شهرها و روستاها، ساختمانهاي خاص نظير نيرو گاههاي هسته اي و حرارتي و .. بخش بزرگي از مجموعه فعاليتهاي اقتصادي و توليدي کشور را به خود اختصاص مي دهد به گونه اي که سهم عظيمي از سرمايه گذاري هاي ملي در طرحهاي ساختماني و صنايع وابسته به آن به کار گرفته مي شود.
مجموعه مطالب بيان شده و نيز جذب سريع فارغ التحصيلان اين مجموعه در وزارت خانه ها و نهادها و سازمانهاي دولتي و همچنين بخشهاي خصوصي نظير : شرکتهاي مهندسان مشاور و شرکتهاي ساختماني و راه سازي و … اهميت قابل ملاحظه و نياز خاص به متخصص در اين رشته را، حتي در مقايسه با ساير رشته هاي فني و مهندسي ،به وضوح نشان مي دهد .
1-3) تواناييهاي لازم براي داوطلبان اين رشته و ادامه تحصيل در آن
براي ادامه تحصيل در اين رشته – با توجه به کميت و کيفيت درسهايي که در اين دوره تدريس مي گردد – داوطلب بايد از توان و دانش برتر در زمينه هاي رياضي . فيزيک برخوردار باشد، همچنين توان جسمي، قدرت تجزيه و تحليل، قدرت تجسم و دقت کافي در مسايل را داشته باشد. شايان ذکر است که بسياري از کارها و طرحهاي عمراني در خارج از محيطهاي شهري بوده و فعاليت نسبتا” زيادي را مي طلبد.
1-4) تواناييهاي فارغ التحصيلان
همان گونه که اشاره شد، فارغ التحصيلان اين رشته مي توانند پس از پايان تحصيلات، مسووليتهاي متفاوتي نظير طراحي، محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجراي طرحهاي مختلف عمراني را به عهده گيرند. از جمله مي توان به موارد زير اشاره نمود :
1- محاسبه، ساخت و اجرا و تا حدودي طراحي ساختمانهاي مختلف مسکوني ، اداري و صنعتي اعم از آجري، بتني وفولادي، نظير ساختمانهاي مسکوني ويلايي ، چند طبقه، آپارتمانها و برجهاي بلند و همچنين کارهاي ساختماني اداره ها، مدرسه ها، بيمارستانها، کارخانه ها و مراکز صنعتي، ساختمانها و مراکز ورزشي، تالارهاي اجتماعات و …
2 - طراحي، محاسبه و اجراي راهها و جاده هاي مختلف ارتباطي داخل و خارج شهرها و و روستاها اعم از : راههاي شوسه، راههاي آسفالته، بزرگ راهها و نيز راه آهن ( شامل مسيريابي، پياده کردن مسير، زير سازي و روسازي).
3 - ساخت و اجرا و در مواردي طراحي و محاسبه انواع پلهاي بتني وفلزي و با دهانه ها و ابعاد و شکلهاي متفاوت نظير : پلهاي داخل شهري و روگذرها، پلهاي خارج شهري و جاده ها.
4 - اجراي سدهاي مختلف خاکي و بتني و نيز بندهاي انحرافي و ساير تاسيسات وايسته نظير تونل يا کانال انحراف آب رودخانه ( جهت اجراي عمليات کارگاهي در ضمن ساخت سد) ، تاسيسات آبگيري از سد و کنترل ارتفاع آب در پشت سد و … )
5 – اجراي کارهاي مربوط به ساماندهي رودخانه ها.
6 - طراحي، محاسبه و ساخت خطوط انتقال آب اعم از انواع کانالهاي تحت فشار و يا کانالهاي با سطح آزاد آب که به منظور انتقال آب از سدها و درياچه ها و .. . براي مصارف کشاورزي، شرب و صنعتي به منطقه هاي مورد نياز و نيز جهت انتقال آب از تصفيه خانه هاي آب به مخازن آب و از آن جا به مناطق مصرف، ساخته مي شوند.
7 - ساخت تصفيه خانه هاي آب و فاضلاب شامل : ساختمانها تاسيسات مربوط ، محوطه سازي و …
8 - طراحي، محاسبه وساخت شبکه هاي آب رساني به منطقه هاي شهري و روستايي جهت تامين آب شرب مورد نياز افراد و تاسيسات مربوط نظير : مخازن آب،لوله کشي، انشعابات، و …
9 - طراحي ، محاسبه ساخت شبکه هاي جمع آوريو دفع آبهاي سطحي ناشي از نزولات جوي در خيابانها وساير منطقه هاي شهرها و شهر کها و همچنين شبکه هاي جمع آوري و دفع فاضلابهاي خانگي و صنعتي و انتقال آنها به خارج از شهر و تصفيه خانه ها.
10 – انجام بسيار از کارهاي نقشه برداري که براي کارهاي ساختماني مختلف نظير : سراه سازي، سد سازي، و کهبه خصوص براي پياده نمودن و اجراي دقيق نقشه ها مورد نياز است، و همچنين تا حدودي کارهاي نقشه کشي طراحي و معماري .
1-5) موقعيتهاي شغلي و محلهاي کار
مراکز مختلفي به صورت مستقيم و غير مستقيم در فعالتيهاي عمراني نقش دارند که هر يک به تناسب نوع فعاليت خود، اقدام به جذب فارغ التحصيلان اين رشته مي کنند.
وزارت خانه هاي مسکن و شهر سازي، راه و ترابري ، جهاد سازندگي و نيرو بهصورت گسترده تر و ساير وزارت خانه ها ، اداره ها ، سازمانها، مراکز دولتي و خصوصي نظير : وزارت خانه هاي آموزش وپرورش ، کشاورزي، فرهنگ و آموزش عالي،بانکها و … به صورت غير مستقيم براي کارهاي عمراني خود مثل طرح محاسبه ، اجرا و نظارت بر اجرا، نياز به استخدام مهندسان عمران دارند. علاوه بر آن، شرکتهاي مختلف مهندسان مشاور که در کشور به صورت گسترده وظيفه طراحي ، محاسبه و نظارت براجراي پروژه هاي ساختماني را برعهده دارند، همچنين شرکتهاي ساختماني و را ه سازي دولتي و خصوصي که در اجراي اين طرحها فعاليت دارند ،تعداد کثيري از فارغ التحصيلان رشته عمران را استخدام مي کنند.
1-6) واحدهاي درسي
بر اساس مصوبه هاي شوراي عالي برنامه ريزي، دانشجو بايد در دوره کارشناسي عمران 14 واحد درسي رابگذراند که 20 واحد آن درسهاي عمومي ، 25 واحد درسهاي پايه، 8 واحد درسهاي اصلي و تخصصي الزامي و 15 واحد درسهاي اختياري است.
1- درسهاي عمومي ،درسهايي است که در تمام رشته هاي تحصيلي دانشگاهي و در دوره هاي کارشناسي و کارشناسي ارشد پيوسته ب صورت مشترک ارايه مي گردد و دانشجو موظف به گذراندن آنهاست، نظير معارف اسلامي، فارسي و زبان خارجي .
درسهاي پايه به درسهاي گفته مي شود که در غالب رشته هاي هم گروه ( نظير گروه فني و مهندسي ) و بخصوص در گرايشهاي مختلف يک رشته، بهصورت مشترک تدريس شده، اساس و پايه درسهاي اصلي و تخصصي را تشکيل مي دهد نظير رياضي عمومي ،معادلات ديفرانسيل وفيزيک .
درسهاي اصلي و تخصصي الزامي عبارت از درسهايي است که دانشجو را در زمينه تخصصي مربوط آموزش داده،او را براي انجام وظايف خاص در زمينه کارهاي خويش در جامعه آماده مي سازد ، نظير ” رسم فني و نقشه کشي ساختمان ” ، ” سازه هاي بتن آرامه ” و ” سازه هاي فولاد ” . گذراندن اين درسهاي تخصصي الزامي است.
درسهاي اختياري ، عبارت است از : مجموعه درسهايي که اگر چه تخصصي است، اما دانشجو مي تواند با توجه به علاقه شخصي و برنامه اي که براي آينده خود دارد و همچنين نظر استاد راهنما در گروه و با هماهنگي شوراي آموزشي گروه، تعدادي از آنها را انتخاب نمايد : نظير : ” ماشين الات ساختمان ” ، اصول مهندسي ترافيک ” و بناهاي آبي ” .
الف ) درسهاي پايه
13 واحد از درسهاي پايه در زمينه رياضي است، شامل ” رياضي عمومي ” ، ” معادلات ديفرانسيل ” ، ” محاسبات عددي و آمار ” و ” احتمال مهندسي ” که پايه درسهاي تخصصي در مهندسي عمران را تشکيل مي دهد ومکمل رياضياتي است که در دوران دبيرستان و در رشته رياضي – فيزيک خوانده مي شود. براي موفقيت در اين درسها، دانشجو بايد تلاشهاي فکري و علمي قابل ملاحظه اي انجام دهد.
همچنين درسهاي ” فيزيک در زمينه هاي حرارت ” ، ” مکانيک ” و الکتريسته ” و ” مغناطيس ” و يز درس ” برنامه نويسي رايانه” – که در آن دانشجو با رايانه و زبانهاي برنامه نويسي رايانه آشنا مي شود وبه برنامه نويسي به زبان فرترن تسلط پيدا مي کند – از جمله درسهاي پايه هستند.
ب ) درسهاي اصلي و تخصصي الزامي
اين درسها که بسياري از آنها به يک ديگر وابسته اند و بعضي پيش نياز درس ديگر است، دانشجو در طول نيم سالهاي مختلف تحصيلي آنها را انتخاب ومي گذراند. دراين جا خلاصه اي از مطالب مطرح شده در بعضي از درسهاي تخصصي الزامي را ارايه مي کنيم .
رسم فني و نقشه کشي ساختمان : در درس ” رسم فني و نقشه کشي ساختمان ” ، دانشجو با اصول کلي رسم فني و نمايش قطعه ها به صورت تصويري آشنا شده، پس از شناخت علايم قرار دادي در نقشه هاي ساختمان و نقشه هاي تاسيسات برقي و مکانيکي، چگونگي رسم نقشه هاي مختلف و خواندن نقشه هاي ساختماني را فرامي گيرد.

ساصول مباني معماري و شهر سازي :

در اين درس که پس از درس فني و نقشه کشي گذراندنه مي شود، دانشجويان با نظريه هاي معماري ونقش مهندسان معماري در جامعه آشنا شده، چگونگي ارتباط بين فضاهاي مختلف در انواع ساختمانها نظير ساختمانهاي مسکوني ، کودکستان، مدرسه ، کتابخانه ، بناهاي صنعتي و درمانگاه وبيمارستان را فرا مي گيرند. همچنين مطالبيدر مورد مفاهيم اوليه شهر سازي و جوامع روستايي و شناخت طرحهاي هادي و تفصيلي و منطقه اي در مورد فعاليتهاي عمراني شهري، در اين درس ارايه مي گردد.
استاتيک، مقاومت مصالح ،تحليل سازه ها : در اين درسها که به ترتيب در نيم سالهاي مختلف ارايه مي گردد، تعادل سازه هاي مختلف دراثر بارها ونيروهاي وارده بر آنها مورد مطالعه قرار گرفته، چگونگي محاسبه سازه هايي همچون خرپاها بيان مي شود. سپس به بررسي نيروهاي داخلي به وجود آمده دراثر بارهاي خارجي وروشهاي تعيين آنها در قسمتهاي مختلف سازه پرداخته ، ضمن تعيين مشخصه هاي هندسي قطعه هاي مختلف، مقاومت آنها را در مقابل نيروهاي محوري و برشي همچنين خمش و پيچش مورد بررسي و تجزيه وتحليل قرار مي دهد.
همچنين در درس” تحليل سازه ها ” ، روشهاي محاسبه تغيير مکان سازه ها و تحليل سازه هاي پيچيده تر نظير : ” تيرهاي سراسري ” ” قابهاي” وساختمانهاي بلند ( برج)، به دانشجو آموزش داده مي شود.
اصول مهندسي زلزله : شناخت علتهاي وقوع زلزله ، چگونگي سنجش قدرت زلزله، چگونگي تخريب و راههاي کاهش پيامدهاي آن، و روشهاي تحليل سازه هاي مختلف در برابر زلزله جهت مقاوم سازي آنها به خصوص براي منطقه هاي زلزله خيز ايران از اهميت خاصي برخوردار است کهدر درس ” اصول مهندسي زلزله ” مورد بحث قرار مي گيرد.
سازه هاي بتن آرمه و پروژه : بسياري از ساختمانها وسازه ها نظير ساختمانهاي چند طبقه ،پلها و .. با بتن و بتن مسلح ساخته مي شود و در موارد ديگر نيز حداقل براي ساخت قسمتهايي از سازه نظير پي و فوندانسيون ( شالوده ) و.. از بتن استفاده مي گردد. در درس ” سازه هاي بتن آرامه ” با استفاده ازاصول فراگرفته شده در تحليل سازه ها، واکنش قطعات بتني نظير تيرها، ستونها، قابها، و صفحات ساخته شده از بتن مسلح تحت تاثير انواع مختلف بارگذاري وترکيبات آنها مورد بررسي قرار گرفته ، با توجه به خواص مکانيکي بتن و فولاد و آيين نامههاي مختلف ،ابعاد قطعه وميزان فولاد لازم در هر قسمت ، معين و طراحي مي گردد.
در نهايت ،دانشجو از طريق انجام طرح، کليه مرحاه هاي بارگذاري، آناليز، و طراحي يک سازه بتني را به پايان رسانيده، گزارش کاملي از طي مراحل و نحوه محاسبات ونتيجه آنها ارايه مي کند.
سازه هاي فولادي وپروژه : دراين درسها،دانشجو ضمن آشنا شدن با انواع فولادهاي ساختماني ، واکنش و مقاومت آنها، به چگ.نگي عملکرد اعضاي مختلف يک سازه فولادي تحت اثر بارهاي مختلف تسلط يافته، نحوه محاسبه قطعه هاي مختلف نظير تيرها، ستونها، قابها، بادبندها واتصالهاي مختلف آنها را فرا مي گيرد، همچنين براي طراحي و تعيين مشخصه ها و ابعاد اين قطعه ها، حداقل با يک آيين نامه معتبر بين المللي و نيز با آيين نامه ساختمانهاي فولادي ايران آشنايي کامل پيدا مي کند.
در پايان درس نظري ، دانشجو طرح کامل يک سازه فولادي را از ابتدا تا انتها به همراه گزارش مبسوط آن – به عنوان پروژه – ارايه مي کند.
مکانيک خاک و پي سازي : بارهاي وارد شده بر سازه ها از طريق پي يا فوندانسيون ( شالوده ) به خاک منتقل مي شود. بدين جهت، شناخت چگونگي واکنش انواع خاکها و پي ها از ضروريات است. با اين تعبير ، هدف از اين دو درس ، اشنايي دانشجو با مباني و مفاهيم مقدماتي واکنش خاکها با تکيه بر خواص فيزيکي – مکانيکي آنها و با توجه به زمينه هاي کاربردي در مسايل مهندسي نظير تنشها ومقاومت خاک و بررسي پايداري در خاکها و اصول و قانونهاي حاکم بر آنها وهمچنين شناسايي انواع پي ها، ظرفيت باربري و محاسبه آنهاست .
مکانيک سيالات ، هيدروليک و هيدرولوژي مهندسي : بررسي خواص فيزيکي سيالات و از جمله آب، قانونهاي حاکم بر آنها در حالت سکون و حرکت، نيروهاي وارد ده بر اجسام و ساختمانها تاسيسات مختلف ناشي از وجود سيال، تجزيه وتحليل ومحاسبه جريان درمسيرهاي تحت فشار و نيز بررسي حرکت وواکنش آب در شرايط و حالتهاي مختلف در کانالهاي با سطح آزاد و قانونهاي هيدروليکي حاکم بر آنها، از جمله هدفهاي درسهاي مکانيک سيالات و هيدروليک است. همچنين در درس هيدرولوژي مهندسي، دانشجو با انواع بارندگيها، تبخير و تعرق ، نفوذ آب در خاک، آبها سطحي ، آبهاي زير زميني و روشهاي تخمين و مطالعه آنها آشنا مي شود.
مهندسي آب وفاضلاب و پروژه : براي تامين آب مورد نياز جوامع روستايي ،شهري ومراکز صنعتي لازم است تا با انواع و ميزان مصرف آب،چگونگي تامين آب، خطوط انتقال و نحوه محاسبه آنها، تصفيه خانه ها، مخزنهاي ذخيره، شبکه توزيع آب و محدوديتهاي فني مربوط، آشنايي کامل وجود داشته باشد، همچنين چگونگي جمع آوري ، دفع و تصفيه فاضلابهاي سطحي ، خانگي وصنعتي و آشنايي با مجموعه تاسيسات مرتبط از مسايلي است که يک مهندس عمران بايد با آنها آشنايي داشته باشد. اين موارد از جمله هدفهاي درس ” مهندسي آب و فاضلاب و پروژه ” است که در نهايت به انجام يک پروژه براي محاسبه و طراحي کامل شبکه توزيع آب، جمع آوري و دفع فاضلاب و آبهاي سطحي يک شهر يا شهرک منجر مي شود.
بناهاي آبي : در اين درس ، دانشجو با طراحي و محاسبه برخي از شيوه هاي انتقال آب و سازه هاي آب نظير : کانالهاي خاکي و پوشش دار، کانالهاي تحت فشار ، ايستگاههاي پمپاژ، آبشارها يا شيب شکنها، زير گذرها، حوضچه هاي آرامش و چگونگي آبگيري از سدها، درياچه ها، کانالها و رودخانه ها و تاسيسات مربوطه آشنا مي شود.
نقشه برداري و عمليات : کاردان با دوربينهاي مختلف نقشه برداري از طريق اندازه گيري مستقيم و موقعيت نقاط زميني شناخت انواع و استاندارد نقشه و کاربرد آنها در مهندسي عمران، روشهاي اندازگيري طول، زاويه تعيين امتداد وترازيابي و … از نيازهاي ضروري مهندسي عمران است که در درسهاي ياد شده به عنوان يکي از درسهاي جذاب بيان مي گردد.
راه سازي، روسازي راه و مهندسي ترابري : از جمله تخصصهاي مهم يک مهندس عمران، شناخت طرح و محاسبه زير سازي و روسازي راههاست. بدين منظور درسهاي ياد شده جهت فراگيري مطلبي نظير : طراحي و اجراي راها شامل : مسيريابي، عمليات خاکي، مشخصه ها و طرح هندسي راها در مسيرهاي افقي و قايم، مشخصه هاي فني انواع مصالح راه و لايه هاي مختلف روسازي آن ، همچنين روشهاي طرح و اجراي روسازيهاي شني و آسفالتي و نيز شبکه هاب حمل و نقل زميني، دريايي و هوايي و برنامه ريزيها و مديريتهاي حمل و نقل ارايه مي گردند.
در درس پروژه راه سازي که پس از درسهاي راه سازي و مهندسي ترابري ارايه مي شود، کاربرد اصول را هسازي در طرح کامل يک راه، از ابتدا تا انتها به همراه رسم نقشه ها و محاسبه هاي مربوط مورد توجه قرار مي گيرد .
ج ) ساير درسها
علاوه بر موارد ياد شده که اهم درسهاي دانشگاهي در رشته مهندسي عمران – عمران مي باشد، درسهاي ديگري نظير : ” مصالح ساختماني و آزمايشگاه ” ، ” تکنولوژي بتن و آزمايشگاه ” ، ” آزمايشگاه مکانيک خاک ” ، ” آزمايشگاه هيدروليک ” و ” آزمايشگاه مقاومت مصالح ” ارايه مي گردد که در درسهاي آزمايشگاهي، دانشجو بعضي مطالب خوانده شده در درسهاي نظري را در عمل آزمايشگاهي آزمايش مي کند.
درسهاي نظير ” راه آهن ” ، و ” اصول مهندسي ترافيک ” هم که از جمله درسهاي مهم اين دوره هستند در بسياري از دانشگاههاي معتبر به عنوان درسهاي اجباري تدريس مي شوند.
درسهاي ديگري به عنوان درسهاي اختياري در دانشگاههاي مختلف باعنوانهاي متفاوت ارايه مي گردند. از جمله مهمترين آنها مي توان به درسهاي : ” بارگذاري ” ، ” اصول مهندسيسد” ، ” طراحي ومعماري ” و ” اصول مهندسي پل ” اشاره کرد.
1-7) ادامه تحصيلات
ادامه تحصيلات در دوره بعد از کارشناسي را تحصيلات تکميلي مي نامند که شامل : کارشناسي ارشد ( فوق ليسانس يا دکتراي حرفه اي ) و دکتراي تخصصي است. در دوره کارشناسي ارشد ناپيوسته ، دانشجو حدود 32 واحد آموزشي تخصصي را که به تناسب رشته ، تعدادي از واحدهاي آن را پايان نامه ( يا رساله ) تشکيل مي دهد، مي گذراند و معلومات خود را در يک زمينه خاص از رشته، گسترده تر از مقطع کارشناسي افزايش مي دهد .
در دوره کارشناس تخصصي که پس از پايان تحصيلات در مقطع کارشناسي ارشد شروع مي شود، بسته به رشته تحصيلي ، حدود 45 واحد درس اختصاصي ارايه مي گردد که اغلب در حدود نصف اين تعداد واحد به پايان نامه دکتري اختصاص مي يابد. دانشجو با تدوين اين رساله ، کار تحقيقاتي نسبتا” گسترده اي را در يک زمينه تخصصي خاص به انجام مي رساند و سعي مي کند در گسترش مرزهاي دانش سهيم باشد.
1-8) گرايشهاي مختلف کارشناسي ارشد و دکتري در رشته عمران
فارغالتحصيلان مقطع کارشناسي عمران- عمران، مي تواند در مقطع کارشناسي ارشد در گرايشهاي مختلف : سازه، سازه هاي هيدروليکي ،مهندسي زلزله ، راه وترابري، مکانيک خاک وپي ، مهندسي آب، سازه هاي دريايي ،مهندسي مديريت ساخت، مهندسي برنامه ريزي حمل و نقل ،مهندسي نقشه برداري ( ژيودزي)، فتوگرامتري و مهندسي محيط زيست به تحصيل ادامه دهد و در هر يک از گرايشهاي ياد شده زير شاخ هاي تخصصي تري وجود دارد که در مقطع دکتراي تخصصي و به خصوص در ضمن انجام رساله دکتري به آن پرداخته مي شود.
امکان ادامه تحصيل در تمام گرايشهاي ياد شده درمقطع کارشناسي ارشد و در بعضي از زمينه هاي ياد شده در مقطع دکتري در داخل کشور وجود دارد، ولي ادامه تحصيل در پاره اي از گرايشهاي ديگر، در حال حاضر فقط در خارج از کشور ميسر است.
1-9) تواناييهاي فارغ التحصيلان مقطعهاي کارشناسي ارشد و دکتري
در دوره هاي تحصيلات تکميلي ( کارشناسي ارشد و دکتري ) بيشتر به جنبه هاي نظري و پژوهشي پرداخته مي شود. بدين جهت فارغ التحصيلان اين دوره ها در هر يک از گرايشهاي ياد شده، بيشتر تواناييهاي علمي و محاسباتي و به طور کلي نظري خود را افزايش مي دهد، اگر چه اين افزايش توانايي ، در کارهاي اجرايي علمي نيز از نظر صحت اجرا مي تواند نقش مهمي داشته باشد.
در مقطع دکتري دانشجو ضمن اففزايش مراتب علمي خود، در يک زمينه تخصصي تر ، قدرت و توان خود را براي انجام کارهاي تحقيقاتي و توسعه مرزهاي دانش و رفع معضلات علمي و اجرايي از طريق پژوهش بالا برده، تحقيقاتي را در يک مورد خاص، انجام مي دهد.
1-10) جذب فارغ التحصيلان تحصيلات تکميلي در محيطهاي کار
از آن جا که اين فارغ التحصيلان علاوه بر تواناييهاي يک کارشناس عمران، از نظر علمي و نظري وپژوهشي در يک زمينه خاص، معلومات بيشتري دارند، بدين جهت کارايي بيشتري نيز دارند واز مطالب فراگرفته شده مي توانند در زمينه هاي طراحي و محاسباتي دقيق و تخصصي تر و همچنين پژوهشي ، استفاده نمايند. اين گونه فارغ التحصيلان ضمن آن که مي توانند در تمام محليهاي جذب فارغ التحصيلان کارشناسي مشغول به کار گردند، مسووليتهاي بالاتر و سنگين تر علمي،پژهشي و اجرايي را به عهده مي گيرند. پس از پپايان دوره دکتراي تخصصي ، امکان همکاري در دانشگاهها و ساير مراکز علمي و پژوهشي به عنوان عضو هيات علمي برايشان ميسر مي گردد.

ساير گرايشهاي مجموعه مهندسي عمران

با توجه به جنبه هاي مشترک قابل ملاحظه بين گرايشهاي مختلف عمران در هر مقطع ، و به منظور جلوگيري از تکرار مطالب، در اين قسمت سعي مي شود تا با بيان اختلافهاي اساسي بين هر گرايش با گرايش عمران – عمران، به توضيح و معرفي آنها پرداخته شود. بنابر اين تاکيد مي شود علاقه مندان وخوانندگان محترم ، نخست مطالب مربوط به مهندسي عمران – عمران ، را به طور کامل مطالعه کنند
منبع:http://www.academist.ir
/خ