آژاکس يا اِيْ‌جکس (Ajax؛ سرواژه? «Asynchronous JavaScript And XML»)، مجموعه‌اي از استانداردهاي وب و زبان‌هاي پردازه‌نويسي (Scripting) است که به کمک آن مي‌توان برنامه‌هايي مبتني بر وب توليد کرد که به آساني با کاربران تعامل داشته باشند. با استفاده از اين روش‌ها و استانداردها و با کمک انتقال تکه‌هاي کوچک داده و اطلاعات از رايانه? خادم (Server)، صفحات وب از حالت منفعل خارج مي‌شوند و واکنش‌هايي مناسب با رويدادها انجام مي‌دهند.
اين مجموعه تشکيل شده است از:
XHTML (يا HTML) و CSS براي نمايش اطلاعات
DOM (از طريق JavaScript) براي نمايش اطلاعات و تعامل متقابل با آن.
شيء XMLHttpRequest (يا مايکروسافت XMLHTTP) براي تبادل اطلاعات به طرز غيرهمزمان.

پيشينه

مي‌‌توان گفت پديد آورنده اصلي اين تکنولوژي مايکروسافت بوده که بحث آن را با Remote Scripting در حدود سال 97 آغاز کرده بود.

کاربردها

حتماً در بخش پست الکترونيک وبگاه ياهو ديده‌ايد که با تايپ حروف اول نام دوستانتان نام چند نفر از آنها از پايگاه داده‌ها فراخواني شده و به شما نمايش داده مي‌‌شود. اين کار بدون اينکه صفحه بارگذاري مجدد گردد انجام مي‌‌شود. به زبان ساده‌تر، آژاکس فناوري‌اي ست که در آن با بار شدن يک صفحه، امکان فراخواني برنامه‌هاي سمت رايانه? خادم (Server) بدون بارگذاري و لود مجدد صفحه وجود دارد. برنامه‌هاي آژاکس راهي براي ساخت برنامه‌هايي تعاملي در وب فراهم کرده‌اند. براي اين‌ کار کافيست يک عنصر فعال که قابل فراخواني در جاوااسکريپت باشد بتواند تحت کنترل جاوااسکريپت با سرور تماس گرفته و اطلاعات درخواست کند. بعنوان مثال اين عنصر فعال مي‌‌تواند يک برنامه ASP يا JSP يا … را فراخواني کرده و نتايج آن را از طريق جاوااسکريپت در صفحه جاري تاثير دهد. عنصر فعال قبل از معرفي آژاکس مي‌‌توانست يک ActiveX يا جاوا اپلت ساده باشد اما اکنون اين عنصر آبجکت XMLHttpRequest است که در مجموعه ابزارهاي XML مايکروسافت قرار دارد.
امروزه تقريباً همه مرورگرهاي معروف از جمله IE از اين تکنولوژي استفاده مي‌‌کنند.
منبع:http://www.academist.ir