مقدمه

با انجام اين آزمايش، شما مي توانيد توضيح دهيد چرا آسمان آبي و غروب خورشيد قرمز است. وقتي نور خورشيد از اتمسفر مي‌گذرد، نور آبي بيشتر از رنگهاي ديگر پراکنده مي‌شود و يک رنگ زرد - نارنجي در نور عبور کرده باقي مي‌گذارد.

وسايل مورد نياز

يک ظرف پلاستيکي شفاف يا يک بشر يا ظرف شيشه‌اي يا آکواريوم
يک فلاش يا پروژکتور (نور افکن)
شير خشک
فيلتر قطبي کننده (مثل عدسيهاي قطبي شده عينک)
مقواي سفيد (به عنوان پرده)

شرح آزمايش

ظرف شيشه اي را از آب پر کنيد و منبع نور را (مانند شکل زير) طوري قرار دهيد که پرتوهاي نور از ظزف آب بگذرند. شير خشک را کم کم به آب اضافه کنيد و آن را به هم بزنيد. تا زماني که بتوانيد شعاعهاي نور را ببينيد. همانند شکل يکبار از کنار و بار ديگر از انتها به ظرف نگاه کنيد. شما همچنين مي‌توانيد صفحه مقوايي را در انتهاي ظرف ، جايي که نور به آن بتابد نگاه داريد. از کنار ظرف رنگ شعاعها سفيد مايل به آبي به نظر مي‌رسند ولي از انتهاي ظرف ، زرد - نارنجي ديده مي‌شوند. اگر به اندازه کافي به آب شير اضافه کرده باشيد، مي‌توانيد تغيير رنگ شعاع نور از آبي - سفيد به زرد - نارنجي را در طول شعاع ببينيد.
اگر مي‌خواهيد از يک شعاع نور باريک استفاده کنيد، به کمک يک منگنه ، سوراخي در يک اسلايد سياه يا فيلم عکاسي 35 ميليمتري يا کارت مقوايي ايجاد کنيد. اسلايد ، فيلم يا کارت مقوايي را در پروژکتور قرار دهيد (در کنار عدسي نگذاريد). پروژکتور را تنظيم کنيد تا يک پرتو نور باريک بدست آوريد.

چه اتفاقي در حال وقوع است؟

خورشيد توليد کننده نور سفيد است. اين نور سفيد از همه رنگها تشکيل يافته است: قرمز ، نارنجي ، زرد ، سبز ، آبي ، نيلي ، بنفش. نور موج است و هر کدام از رنگها به يک فرکانس معين و در نتيجه به يک طول موج معين از نور مربوط مي‌باشد. رنگها در رنگين کمان بر اساس فرکانس ترتيب يافته‌اند: نور بنفش ، نيلي و آبي، از نورهاي قرمز، نارنجي و زرد، فرکانس بالاتري دارند.
وقتي نور خورشيد از اتمسفر زمين مي گذرد و با مولکول هاي گازهاي درون جو برخورد مي کند، پراکنده مي شود. هر چقدر طول موج نور کوتاهتر باشد، بيشتر توسط اتمسفر پراکنده مي‌شود، بدليل اين که طول موج نور آبي از طول موج نور قرمز بزرگتر است، حدود 10 برابر بيشتر پراکنده مي‌شود. وقتي به آسمان نگاه مي‌کنيد، رنگ آبي آسمان همان نور آبي پراکنده شده است.
چرا خورشيد در حال غروب نارنجي مايل به قرمز ديده مي‌شود؟ وقتي خورشيد در افق است، نسبت به وقتي در بالاي سر شماست، مسير طولاني‌تري را طي مي‌کند تا به چشم شما برسد. بيشتر نور آبي خورشيد در هنگام غروب پراکنده مي‌شود. رنگي که در نهايت مي‌بينيد، نارنجي مايل به قرمز است (رنگ نور سفيد منهاي آبي). طول موج نور بنفش حتي از طول موج نور آبي هم کوتاهتر است و بارها بيشتر از نور آبي پراکنده مي‌شود. پس چرا آسمان بنفش است؟ خورشيد بيشتر نور آبي گسيل مي‌کند تا بنفش ، بنابراين بيشتر نور پراکنده شده در آسمان آبي است.
منبع: دانشنامه ي رشد /س