هرگاه از من خواسته مي شود براي انتخاب يک تلسکوپ نجومي توصيه اي داشته باشم در حالي که بودجه 200 يا 2000 پوندي موجود است سوالي که هميشه مطرح مي شود اين است آيا ميتوانم به وسيله آن عکسبرداري کنم؟ وقتي افراد عکسهاي بسيار زيبا يي را از کهکشانها ميدانهاي ستاره اي و سحابي هاي رنگي که اغلب در مجلات نجومي چاپ مي شود مشاهده مي کنم اين پرسش عجيب يه نظر ميرسد. با وجود اين بايد گفت عکاسي نجومي حداکثر استفاده ممکن از تلسکوپ را ايجاد ميکند .حتي در تصاوير سي سي دي لازم نيست عکس از مرغوبيت خيلي بالايي برخوردار باشد. با اين حال با کمي ابتکار و حوصله مي توان عکسهاي بسيار زيبايي را با وسايل کاملا معمولي گرفت و هدف من اين است که خوانندگان را به انجام اي کار تشويق کنم .
انتخاب دوربين
هرچند مدلهاي بسيار متنوعي از دوربين ها در دسترس هستند ولي نسخه هاي خودکار الکترونيکي جديد آنها براي عکسبرداري نجومي مناسب نيستند و بسياري از عملکردهاي آنها به نيروي باطري دور نشان بستگي دارد و امکان نوردهي طولاني وجود ندارد . اغلب گونه هاي خودکار را نمي توان خاموش کرد. دوربينهاي با عدسي ثابت نيز مناسب نيستند چرا که نمي توانند به وسايل جانبي که با تلسکوپ مورد استفاده قرار مي گيرد متصل شود . يک دوربين تک لنز 35 ميليمتري دستي همراه با تسهيلاتي براي آزادسازي کابل يا همان حالت دستي که تعيين سرعت شاطر دوربين به دست خودمان است مناسب است. براي کارهاي پيشرفته بوسيله تلسکوپ پرده کانوني قابل تعويض و يک ذره بين کانوني به عنوان يک وسيله جانبي سودمند مورد نياز است. همچنين يک قفل آينه اي براي به حداقل رساندن ارتعاش ميتواند مفيد باشد. براي وصل کردن يک دوربين به تلسکوپ ميتوان از يک تبديل ساده که از يک طرف به چشمي تلسکوپ و از طرف ديگر به دوربين متصل مي شود استفاده کرد.
فيلمها و نوردهي ها
فيلمها
فيلمهاي عکاسي با نوع و سرعتشان مشخص مي شوند. متداولتري نوع فيلم چاپ رنگي است که فيلمهاي شفاف رنگي يا اسلايد از اين نوع مي باشند. سرعت يا آس آ ميزان حساسيت يک فيلم خاص را نسبت به نور ورودي مشخص مي کنند . هر چه فيلم حساستر باشد در يک زمان نوردهي نور بيشتري در يافت مي کند يک فيلم با حساسيت کم حساسيت حدود 50 به زمان نوردهي 8 برابر طولانيتر از يک فيلم با حساسيت حدود 400 نياز خواهد داشت. در عکسبرداريهاي معمولي که تندي شاطر آن معمولا کسري از ثانيه است. اين نسبت به خوبي متوقف مي شد . متاسفانه همه فيلمها براي عکسبرداري نجومي مناسب نيستند. فيلمي که انتخاب ميشود بايد بتواند روشني و تاريکي خوبي داشته باشد و رنگها را به صورت طبيعي ثبت کند و از حساسيت خوبي هم برخوردار باشد. با وجود تمام نکات ذکر شده در رابطه با فيلمها توضيحاتي چند در رابطه با چند فيلم متداول اشاره مي کنم تا بهتر با اين فيلمها آشنا شويد:
فيلم فوجي رنگي پرويا 100
يک فيلم معکوس رنگي است که عموما به عنوان اسلايد يا فيلم شفاف شناخته مي شود . فيلمهاي اسلايد مزيتهاي زيادي بر فيلمهاي چاپي دارند زيرا داراي قدرت تفکيک بالا هستند بدون اينکه چاپ شوند قابل آزمايش هستند . حساسيت 100 فيلمي با دانه بندي ريز مي باشد و به همين دليل براي عکس گرفتن از قمرها و سيارات بسيار عالي است . اين فيلم کمي نقص عمل متقابل دارد و در نتيجه براي نوردهي طولاني مدت براي عکسبرداري از عمق آسمان هر چند که کمي رنگ آبي تيره دارد , بسيار مطلوب است .
فيلم فوجي رنگي 400
اين فيلم نتايجي مشابه فيلم حساسيت 100 دارد . البته در نصف زمان نوردهي قبل , رنگ آن افزايش يافته و براي استفاده با وسايلي که نسبت کانوني زيادي دارند , مانند تلسکوپهاي شکستي که معمولا نسبت کانوني آنها 8 يا بيشتر است مناسب است . فيلمهاي رنگي حساسيت بالا پاسخ دهي بالايي در برابر نور قرمز ندارند , اما در برابر رنگهاي آسمان پاسخ مناسبي مي دهند.
فيلم اکتا کداک 100 و 200
هردوي محصولات , فيلمهاي اسلايد رنگي مي باشند, و براي عکسبرداري از اقمار و سيارات مناسب هستند. ولي براي عکسبرداري از عمق آسمان مناسب نيستند . زيرا داراي ضعف عکس العمل متقابل متوسطي بوده و در نوردهي هاي طولاني مدت متمايل به انتقال به رنگ قرمز مي شوند.
فيلم کداک تي – ماکس 100 و 400
اين دو فيلم سياه و سفيد ترکيبي با دانه بندي ريز داشته و ضعف عمل متقابل بسيار کمي را از خود نشان مي دهند. فيلمهاي مذبور براي عکسبرداري از سحابي هاي گسيلي هيچ پاسخ مناسبي نمي دهند ولي براي عکسبرداري از کهکشانها مناسبند .
نوردهي
براي عکس گرفتن از سيارات و قمرها زمان نوردهي کوتاهي نياز است, در حدود 250/1 ثانيه براي ماه و 1 ثانيه براي سيارت. براي عکسبرداري به تجربه مناسبي نياز است اگرچه جداول خاصي براي اين منظور تهيه شده است ولي به دليل اينکه امولسيون در طول سالها تغير مي کند بايد هميشه از تجربه خود نيز استفاده کرد . براي عکسبرداري از عمق آسمان يک محاسبه ساده ولي بسيار مهم وجود دارد که عدد مبنايي را براي نوردهي بر حسب دقيقه در اختيار شما قرار خواهد داد. فرمول محاسبه FR2 مي باشد که در آن FR نسبت کانوني ميباشد. اگر عدسي مورد استفاده مربوط دوربين يا تلسکوپ باشد همين فرمول به کار مي رود. به طور مثال اگر نسبت کانوني عدسي يک دوربين 18 باشد , زمان نوردهي برابر 23/3=8/1*8/1 دقيقه مي باشد. نوع فيلم و تابش آسمان بر نوردهي هم موثر است . براي رسيدن به نتيجه مناسب مي توانيد عدد مبنا را دوبرابر يا نصف کنيد.
عکاسي پيگي بکPiggyback
احتمالا اين روش محدودترين شکل عکاسي نجومي است. اجرام به اندازه کافي بزرگ هستند, به طوري که مي توان به وسيله يک لنز معمولي که روي يک تلسکوپ با نصب استوايي پيجي بک آماده شده است , از آنها عکس گرفت. اولين وسيله مورد نياز نصب استوايي ترجيحا با يک موتور مي باشد. روش کار اين است که دوربين و عدسي را به پشت تلسکوپ راهنما متصل کنيد. اگر نصب انجام شد و دقيقا قطبي باشد ديگر ه راهنما نيازي نمي باشد. عدسيهايي که براي اين کار مناسب هستند که داراي فاصله کانوني 135 تا 300 ميلي متر و 4/f يا بيشتر باشد.از بکاربردن عدسي با کانوني متغير پرهيز کنيد.براي مثال عدسيهاي 180 ميلي متري با 2.5/f يا 300 ملي متري 2.8/f نتايج عالي ارايه مي دهد. لازم است نصب تلسکوپ حد امکان دقيقا قطبي باشد در غير اين صورت در عکسبرداري بلند مدت دچار مشکل خواهيد شد.
مسيرهاي ستاره اي , شهابها و صورتهاي فلکي
اين ساده ترين روش عکسبرداري نجومي بوده و تنها وسيله مورد نياز آن يک دوربين دستي 35 و يا 50 ميلي متري استاندارد و يک عدد دکلانشور مي باشد. صورتهاي فلکي را ميتوان با 30 ثانيه نوردهي روي فيلم حساسيت 100 تا 400 ثبت کرد. به سادگي دوربين را به طرف صورت فلکي مورد نظر گرفته و درجه شاطر را روي B قرار ميدهيم و کابل را براي 30 ثانيه نگاه ميداريم تا صورت فلکي ثبت شود. براي ثبت رد ستارگان مي توان از 4/f و زمان نوردهي چند ساعت نيز استفاده کرد که اگر شانس با شما يار باشد مي توانيد شهابي نيز در اين عکسها ثبت کنيد.
منبع:http://www.academist.ir/س