متيونين يکي از اسيدهاي آمينه مهم و ضروري در تغذيه طيور و خوک است . متيونين مورد نياز حيوان را مي توان از طريق خوراکهاي مختلف و يا با استفاده از متيونين سنتتيک تأمين کرد . براي تأمين 0/1 درصد متيونين ، هر يک از گزينه هاي زير امکان پذير مي باشد : 16 درصد کنجاله ي سويا ، 5/6 درصد پودر ماهي و يا 0/1 درصد دي ـ متيونين ( DL-M )تأمين متيونين مورد نياز با استفاده از متيونين سنتتيک اقتصادي بوده و به علاوه به دليل اجتناب از کاربرد مقادير مازاد بر نياز پروتئين ، از نظر علم تغذيه عملي معقول مي باشد .

خصوصيات منابع مختلف متيونين سنتتيک :

دي ال ـ متيونين ( DL-M ) و متيونين هيدروکسي آنالوگ مايع ( Liquid MHA-FA ) به طور معمول به عنوان منابع متيونين سنتتيک در خوراک حيوانات مورد استفاده قرار مي گيرند . DL-M محصولي جامد و به شکل پودر بوده و داراي 99 درصد متيونين و 1 درصد آب است . MHA-FA مايع ، داراي 12 درصد آب و 88 درصد هيدروکسي آنالوگ متيونين است . هيدروکسي آنالوگ متيونين از نظر شيميايي ، متيونين واقعي محسوب نمي شود و مطالعات انجام شده ( 2005 Drew et al )نشان مي دهد که ، آن بخش از هيدروکسي آنالوگ متيونين ، که به صورت اوليگومر است ، از نظر جذب و متابوليسم وضعيت خوبي نداشته و بنابراين ارزش غذايي ضعيفي دارد ( 1994،Kban
and Koberstein )هردو دليل اشاره شده موجب مي شود که استفاده از اين فرم تجاري متيونين سبب افت کارايي در توليد جوجه گوشتي گردد (2001 ، Lemme ) .خصوصيات MHA-FA مايع ، از نظر سهولت به کارگيري آن در فرايند توليد خوراک (تنظيم مقدار آن جيره و يا جابه جايي و حمل و نقل ) در مقايسه با DL-M مورد بررسي قرار گرفته است ( 2005 perez )نتايج نشان مي دهند ، اين محصول ( Liquid MHA-FA ) از مطلوبيت مناسبي برخوردار نيست . شايد همين مسئله موجب شده که توليد کنندگان MHA-FA مايع محصولي به شکل پودر و به صورت نمک کلسيم متيونين هيدروکسي آنالوگ ( MHA-Ca ) به بازار ارائه کنند . اين محصول نتيجه واکنش شيميايي بين متيونين هيدروکسي آنالوگ مايع و هيدروکسيد کلسيم است . اگر فرآيند توليد اين محصول به خوبي انجام گيرد ، حداقل داراي 84 درصد هيدروکسي آنالوگ متيونين و حداقل 12 درصد کلسيم و 1 درصد آب خواهد بود . تحقيقات انجام شده نشان مي دهند ، متوسط کارايي حياتي MHA-Ca در مقايسه با
DL-M ، 64 درصد است .
نتايج تعداد زيادي از تحقيقات انجام يافته ( 2003.,Jansman et al 2003 , and petri 2002 , Lemme et al)که براي مقايسه با DL-M تقريباً 65 درصد است .
نمک کلسيم متيونين هيدروکسي آنالوگ ( MHA-Ca ) نيز مانند MHA-FA مايع ، به طور جامع و خصوصاً در جوجه گوشتي مورد بررسي قرار گرفته است . نتايج 69 تحقيق مختلف که در رابطه با پاسخ به سطوح مختلف اين دو ماده بر مرغ تخم گذار و جوجه کشي اجرا شده ، در جدول زير مورد اشاره قرار گرفته است . تجزيه رگرسيوني کليه داده ها و براي کليه معيارهاي کارايي بيانگر آن است که ميانگين کارايي حياتي MHA-FA در مقايسه با DL-M ، تقريباً 64 درصد است . نتايج مقايسات نشان مي دهند که MHA-Ca و MHA-FA مايع ، از نظر پاسخ آنها بر جوجه گوشتي تفاوت چنداني با هم ندارند .
مزيت اصلي MHA-Ca آن است که فقط از مونومر هيدروکسي آنالوگ متيونين تشکيل شده ، که اين مزيت به واسطه ي خلوص کمتر (ناخالصي هاي مربوط به کلسيم و آب ) در اين محصول ، خنثي مي گردد .
کارايي ضعيف جذب هيدورکسي آنالوگ متيونين (مونومر ) در روده کوچک مانند آنچه در مورد MHA-FA مايع بيان شد ، دليل اصلي پايين بودن کارايي حياتي نسبي در MHA-Ca مي باشد . Estive Garcia1988 در چهار آزمايش جداگانه نشان داد که DL-Mدر انتهاي روده کوچک تقريباً به طور کامل جذب شده است ، در حالي که مقادير جذب نشده MHA-Ca به طور منحني داري در کليه ي آزمايش بالا است .
يافته هاي بالا همسو با نتايج تحقيقاتي است که Estive - Garcia و Austic1993 براي دنبال نمودن مسئله ي جذب MHA-Ca و DL-Mدر طول روده کوچک ، انجام دادند (شکل 3 ) آنها متوجه شدند که DL-M به مراتب سريعتر و کاراتر از MHA-Ca جذب مي شود . در انتهاي روده ي کوچک (بخش چهارم ) هنوز 12 درصد از مولکول هاي MHA-Ca باقي مانده اند ، در حالي که بيشتر مولکول هاي DL-M در بخش هاي اوليه روده کوچک (بخش اول ) جذب شده اند و تنها 3 درصد آن در بخش چهارم قابل رديابي است . ترکيبات غذايي که در بخش چهارم جذب نشده باشند توسط تجزيه باکتري هاي بخشهاي انتهايي دستگاه گوارش ،تلف شده و نهايتاً دفع مي گردد .
Lingens و Molnar ( 1996) از دانشگاه گوتينگن آلمان آزمايشي را براي تعيين ميزان متابوليسم DL-Mو DL-MHA-Ca در جوجه گوشتي انجام دادند . در اين آزمايش 60 جوجه گوشتي نر توسط جيره هايي بر پايه ذرت ـ سويا که داراي يکي از محصولات DL-M يا DL-MHA-Ca ( به ميزان 0/5 درصد )بودند ، مورد تغذيه قرار گرفتند ( يک مول در مقابل يک مول از هر يک از دو ماده ) در اين آزمايش براي اندازه گيري ميزان پروتئين ساخته شده ، هر دو مولکول DL-M و DL-MHA-Caتوسط کربن 14 نشان دار شدند . پس از خاتمه آزمايش ، ميزان کربن 14 را ، 24 ، 48 و 72 ساعت بعد از تغذيه با جيره هاي آزمايشي ، اندازه گيري کردند . نتايج نشان داد که ميزان دفع MHA-Ca به متيونين تبديل و در عضلات ران يا سينه ابقاء شده است . اين نتايج تائيد کننده يافته هاي Maenz و Engele ( 1996 ) در ارتباط با جذب ناقص MHA-FA مايع ، مي باشد .

نتيجه گيري :

براساس مطالعات انجام شده ، دلايل محکمي بر تفاوت کارايي منابع مختلف متيونين وجود دارد . نتايج تحقيقاتي که در بالا به آنها اشاره شد ، دليل بر ضعيف بودن کارايي حياتي MHA-Ca در مقايسه با DL-M است که مهمترين آنها شامل جذب ناقص و شرکت در فعاليت ميکروبي روده کور مي باشد . مقالات علمي که در اين مطالعه مورد بررسي قرار گرفته اند ، نشان مي دهند که کارايي MHA-Ca و MHA-FA مايع ، تفاوت چنداني با هم ندارند . کارايي حياتي MHA-Ca و MHA-FA مايع ، حدود 65 درصد کارايي حياتي DL-M است . ( در جوجه گوشتي )

MHA-FA(Lemme and Petri2003)		MHA-CA  (Lemme-2004)		گونه حيوان
کارايي نسبي	تعداد بررسي هاي انجام شده	کارايي نسبي	تعداد بررسي انجام شده
مقايسه در وزن مساوي		مقايسه در وزن مساوي
4/64	106	2/64	69	جوجه کشي +مرغ تخم گذار
2/63	91	8/63	65	جوجه گوشتي

منابع :
- Intractions between intestinal bacteria and amino acid
nutrition in broiler chickens
- Digestion and excretion of methionine sources for poultry
- Intestinal absorption and renal excretion of dietary methionine sources by the growing chicken
منبع:فصلنامه بهداشت حيوانات(شماره24) /س