نوربرت وينر در سال 1894در کلمبيا ايالت ميسوري از پدري لهستاني و مادري آلماني متولد شد. در 14 سالگي رياضيات عالي را آموخت و در 18 سالگي از دانشگاه هاروارد دکتراي رياضي گرفت .از سال 1919معلم و از سال 1932 استاد دانشگاه ام.آي .تي بود. در منطق رياضي و فيزيک نظري کار مي کرد و در سال هاي 1939 تا 1945 دوران جنگ جهاني دوم در شبکه هاي الکتريکي و ماشين هاي محاسبه به خصوص در ارتباط با ماشين هاي باليستيکي، کار مي کرد.
در فاصله ي سال هاي 1945 تا 1947 که در مکزيک کار مي کرد به فکر يگانه کردن دانش هايي افتاد که کارشان مطالعه ي روند حفظ و به کار گيري آگاهي ‏‏‏‏‏‏ها و جهت دادن به آن ها و مديريت و کنترل است و اين دانش جديد را ‏“سيبرنتيک“ناميد که اگر نخواهيم خيلي دقيق باشيم مي توان آن را مرز مشترک رياضيات ‏‏‏‏‏‏‏با صنعت و بيو لو ژي دانست . حال سرگذشت زندگي نوربرت وينر را از زبان خود ايشان مي خوانيم:
به اين دليل به اين دانش رو آوردم که خواست پدرم بود ولي به همان اندازه در خود کشش عميقي نسبت به فعاليت هاي عملي احساس مي کردم، تقريبا” چهار سالم بود که خواندن را ياد گرفتم ‏, 9 سالم بود که وارد دبيرستان شدم .بيماري چشم داشتم ، به قدري بد مي ديدم که پزشکان مي ترسيدند به کلي بينايي خود را از دست بدهم و به همين علت موقعيت خاصي در ميان بچه ها داشتم. پدرم نيرومند بود کار او در ترجمه بيست و چهار جلد آثار تولستوي از روسي به انگليسي و در عرض دو سال کاري فوق العاده و خارج از نيروي عادي يک انسان بود.بهترين مربي من در کمبريج ,برتراند راسل بود ،با راهنمايي او بود که به منطق رياضي پرداختم و يک رشته از مسايل کاملا کلي مربوط به فلسفه رياضي و و فلسفه دانش را به طور عام آموختم. راسل مرا قانع کرد که بدون آشنايي جدي با خود رياضيات نمي توان به فلسفه ي رياضي پرداخت.به کلاس هاي درس هاردي مي رفتم و متوجه شدم که او تنها يک معلم نمونه نيست بلکه در ضمن دانشمندي است که هر جوان رياضي دان شهرت طلبي مي تواند او را به عنوان الگو براي خود انتخاب کند..داويد هيلبرت نيز معلم من بود هيلبرت به حل پيچيده ترين مسايل در همه ي شاخه هاي رياضيات معاصر دست مي زد و با توانايي حيرت انگيزي غير عادي ترين انديشه هاي به کلي انتزاعي را با موضوع هاي مشخص فيزيکي و علمي پيوند مي داد.وقتي در کمبريج بودم ,راسل نه تنها اهميت واقعي رياضيات را به من شناساند بلکه مرا به ضرورت پيوند رياضيات با فيزيک هم متقاعد کرد سپس وينر به واقعه ي جنگ جهاني اول مي پردازد و اضطراب هاي ناشي از آن را چنين بيان مي کند :جنگ براي آمريکايي ها چند سالي ديرتر از اروپايي ها شروع شد ولي من از اوت سال 1914 بي وقفه در انديشه آن بودم .
سپس وينر به کارهاي اوليه خود در رياضيات اشاره مي کند و از ناکامي هاي حاصل در اين مسير حرف مي زند:در آن زمان در رياضيات بسيار ولي بي حاصل کار مي کردم مي خواستم مهارت و تجربه اي را که در تفکر انتزاعي از راسل آموخته بودم در زمينه ي توپولوژي به کار ببرم توپولوژي رشته ي خاصي از رياضيات است که سر وکار آن با اشکال هندسي است وويژگي هاي کلي آن اشکال را بررسي مي کند .آن گاه وينر براي اين که نشان دهد نوابغ به درد کارهاي جنگي نمي خورند داستان به پشت جبهه رفتن خود را تعريف مي کند :من وگروهي از رياضي دانان لشکري وکشوري در مرکز آزمايش تير اندازي ،واقع در آبردين در ايالت مريلند مشغول به کار شديم کار ما اين بود که جدول تيراندازي توپ ها را تنظيم کنيم بيش از شش ماه در آبردين بودم ابتدا به صورت شخصي وسپس به صورت سرباز .
معلوم شد که کودکان نابغه اصلا” به درد کارهاي جنگي نمي خورند در تمام موارد دچار خطاهاي بزرگ مي شدم واگرچه معلوم بود موارد مزبور کاملاغير ارادي واز شرارت نيست ولي به هرحال تاثير نامطلوبي بر جاي مي گذاشت.نمي توانستم با دوستانم کنار بيايم.در فوريه ي 1919 به علت بي لياقتي از کار در ارتش معاف شدم.چند ماهي را با نوشتن مطلب براي روزنامه گذراندم و بعد دو اثر درباره ي جبر نوشتم.
وينر در سال 1933 جايزه ي Bocher و در سال 1964 مدال علمي علوم را از آن خود کرد.سرانجام در مارس سال 1964 در سن 69 سالگي در شهر استکهلم کشور سويد از دنيا رفت.به افتخار اين دانشمند فقيد، جايزه هايي با عنوان “جايزه نوربرت وينر در رياضيات کاربردي “در سال 1967 توسط دانشگاه “ام.آي.تي”اهدا شد.
منبع:http://www.academist.ir /س