الف : تهيه بذر قارچ با کود اسب

براي اين منظور ممکن است از کمپوست طبيعي و يا مصنوعي استفاده شود .
کود اسب کمپوست شده، کاملا شسته ميشود . تا بعضي مواد موجود در آن – که مانع رشد ميسيليوم قارچ ميشوند – از آن خارج شود .
اب اضافي کمپوست را خارج کرده و پس از اين که رطوبت آن به حدود 60 درصد رسيد آن را در شيشه هاي نيم ليتري شير يا کيسه هاي پلاستيکي از جنس پلي پروپيلن ريخته و کمي آن را متراکم ميکنند . در شيشه ها يا کيسه هاي پلاستيکي با درپوش پنبه اي بسته شده و در حرارت 121 درجه سانتيگراد به مدت 2 ساعت در اتوکلاو ، استريل ميشوند . پس از سرد شدن محيط با استفاده از کشتهاي خالص ، قارچ مايه زني شده و در محل مناسب حرارت 22 تا 24 درجه سانتيگراد در تاريکي نگهداري ميشوند . قارچ دو هفته بعد از مايه زني رشد کرده ، بذر قارچ آماده استفاده ميشود .
بذري که به اين شکل آماده شده ميتواند به عنوان ماده تلقيح ( نسل اول ) براي شيشه ها يا کيسه هاي پلاستيکي جديد نيز مورد استفاده قرار گيرد. ( نسل دوم )

ب : تهيه بذر قارچ با استفاده از بذور غلات

10 کيلوگرم گندم را به مدت 15 دقيقه در 15 ليتر آب بجوشانيد . شعله را خاموش کرده ، اجازه دهيد دانه هاي گندم 15 دقيقه ديگر در آب جوشيده باقي بماند .
بدين ترتيب دانه هاي گندم کاملا نرم ميشود . گندمها را در يک صافي يا الک بريزيد تا آب اضافي آن خارج شود . سپس انها را روي يک تکه پارچه يا کاغذ روزنامه و يا تور سيمي پهن کنيد تا خنک شده، آب موجود در سطح دانه هاي نيز تبخير شود . به دانه هاي سرد شده مقدار 120 گرم سولفات کلسيم هيدراته و 30 گرم کربنات کلسيم اضافه کرده ، خوب با آنها مخلوط کنيد .
سولفات کلسيم از بهم چسبيدن دانه ها جلوگيري ميکند و کربنات کلسيم پي هاش مناسب مخلوط را تامين ميکند دانه هايي که به اين شکل آماده شده اند را در شيشه هاي شير نيم ليتري يا کيسه هاي پلاستيکي از جنس پلي پروپيلن بريزيد ( در هر کيسه يا شيشه حدود 250 تا 300 گرم گندم جوشيده ) و پس از گذاشتن درپوش پنبه اي ، انها را در اتوکلاو حرارت 121 درجه سانتيگراد به مدت 2 ساعت استريل کنيد . پس از استريل ، مواد بايد داراي پي هاش ، 5/6 تا 7/6 باشد . شيشه هاي حاوي داتنه گندم را با کشت خالص قارچ ، مايه کوبي کرده و در محيط تاريک با حرارت 22 تا 24 درجه سانتيگراد نگهداري کنيد . پس از حدود دو هفته ، ميسيليوم قارچ سطح دانه ها را پوشانده و بذر آماده ميشود .
براي اين منظور ميتوان از ساير دانه هاي غلات مانند سورگم ، جو ، ارزن و غيره نيز استفاده کرد .

ج – تهيه بذر قارچ با استفاده از پرليت

اين روش را لمک ( 1971 ) پيشنهاد کرد. پرليت ماده اي است که در هزار درجه سانتيگراد افزايش حجم پيدا ميکند . مواد لازم براي تهيه اسپان عبارتند از :
پرليت ( 1450 گرم )
سبوس گندم ( 1650 گرم )
سولفات کلسيم ( 200 گرم )
کربنات کلسيم ( 50 گرم ) و آب ( 665 ميلي ليتر )
پس از مخلوط کردن اين مواد را داخل شيشه هاي نيم ليتري ريخته و استريل ميکنند . در انيجا نيز روش کار مانند آنچه در مورد غلات گفته شده، ميباشد . اسپان توليد شده براحيت از هم پاشيده و به نسبت ارزان تمام ميشود . علاوه بر اين براي مدت زمان طولاني، قابل نگهداري است .

4 – کمپوست :

براي پرورش قارچ سفيد دکمه اي ، نياز به مواد خاصي است تا بتواند ضمن تامين مواد غذايي مورد لزوم قارچ و توليد محصول مناسب ، امکان رقابت قارچ با ساير ميکروارگانيسمها را فراهم آورد .
در شيوه هاي سنتي پرورش قارچ خوراکي ، کود اسبي کمپوست شده ، مناسبتريت بستر قارچ را تشکيل ميداد . اين بسترها قادر به تامين حدود زيادي از مواد غذايي مود لزوم قارچ ميباشند .
به همين دليل کاربرد وسيع آنها نتيجه بسيار مطلوبي داشت . در حال حاضر از ساير مواد به ويژه بقاياي گياهي و مواد زايد سلولزدار کارخانجات قند ، نيشکر ، چوب و کاغذ ، روغن نباتي و غيره، براي تهيه کمپوست قارچ در دنيا استفاده ميشود و نتايج مطلوبي نيز در برداشته است .

الف : مواد و نحوه به عمل آوردن آنها براي کمپوست

1 – مواد اصلي
اين مواد عبارتند از کاه و کلش گندم همراه با کود اسبي يا بدون آن .
در صورت عدم دسترسي به کاه و کلش گندم ، از ساقه ساير غلات مانند جو ، برنج
، ذرت ، باگاس نيشکر و غيره نيز ممکن است استفاده شود .
هدف اصلي از مصرف اين مواد، تامين سلولز ، همي سلولز و ليگنين مورد نياز در بستر است . اين مواد شرايط مطلوبي براي رشد ميکروارگانيسمهاي مفيد و شرايط مناسب رشد قارچ را در بستر فراهم ميکنند .
کاه و کلش برنج و ج به دليل نرمي با سرعت بيشتري تجزيه ميشوند . لذا مواد فيبري و عناصر غذايي که در ايجاد شرايط مطلوب در کمپوست نقش اصلي را به عهده دارند ، زودتر از دسترس خارج ميشوند ، بنابراين افزودن مواد غذايي مورد لزوم در فواصل معين به محيط لازم است .
2 – مکملهاي غذايي
اين مواد به منظور کمک به تخمير و بهبود کيفيت کمپوست ، به آن افزوده ميشود و مهمترين انها عبارتند از : کودهاي حيواني که بيشتر شامل کودهاي اسبي و کود مرغ است که کودهاي ناپايداري بود ه و سريع تجزيه ميشوند . ميزان ازت در اين کودها از 1 تا 5 درصد متفاوت است . که علاوه بر تامين مواد غذايي در تراکم نهايي حجم کمپوست نيز ، موثرند . کود گاوي براي کمپوست مناسب نيست . کربوهيدراتها از مواد غذايي مانند ملاسها ، دانه هاي تخمير شده غلات و جوانه هاي مالت به آساني به دست مي آيند .
3 – مواد غذايي کنسانتره
اين مواد غالبا در جيره غذايي حيوانات مصرف ميشوند و شامل سبوس گندم ، سبوس جو ، پوسته برنج ، غلات تخمير شده و مواد غذايي حاصل از دانه هاي ذرت ، سويا و کنف است . اين ترکيبات حاوي هر دو ماده ازت و کربوهيدرات است و به تدريج احتياجات قارچ را تامين ميکنند . ازت موجود در اين مواد ، ممکن است از 3 تا 12 درصد تغيير کند . ممکن است ميزان روغن و ساير عناصر و املاح معدني موجود در بعضي از مواد کنسانتره ، روي ارزش غذايي و مواد ذخيره شده در قارچ ، تاثير زيادي داشته باشد .
4 – کودهاي ازته
ازت موجود در کودهاي شيميايي مانند سولفات آمونيوم ، اوره ، نيترات کلسيم ، آمونيم و غيره به سرعت آزاد شده و رشد ميکروارگانيسمهاي موجود در محيط را تسريع ميکنند .
5 – املاح معدني
ترکيباتي چون موريات پتاسيم و سوپر فسفات کلسيم براي اين منظور مصرف ميشوند. سولفات کلسيم هيدراته ( جيپسم ) و کربنات کلسيم با رسوب کلوييدهاي محلول در محيط و خنثي کردن چربيها ، از لزج شدن و به هم چسبيدن کمپوست جلوگيري ميکنند .
انتخاب مواد مختلف در هر يک از موارد فوق با توجه به دو عامل ارزش اقتصادي و فراواني آنها صورت گرفته و در کمپوست مورد استفاده قرار ميگيرد . کمپوستي که از مخلوط کاه و کود اسبي تهيه ميشود و در اصطلاح کمپوست طبيعي ناميده ميشود و چنانچه مواد پايه کمپوست را کاه وکلش تکشيل داده و کود دامي مصرف نشود به آن کمپوست مصنوعي ميگويند .

ب : کاه و کلش گندم

استفاده از کاه و کلش براي تهيه بستر قارچ اولين بار به وسيله دانشمندي لهستاني به نام تريشو صورت گرفت .
وي در سال 1944 متوجه شد که قارچ بر روي ماده زايلز رشد مناسبي دارد .
نوعي از اين کربوهيدرات به نام زايلان در ساقه گندم به وفور يافت ميشود . استفاده از کاه وکلش باران نخورده ، براي کشت قارچ مناسبتر است .
کلشهايي که يک سال از عمر آنها گذشته و رنگ زرد براق خود را از دست داده اند، در صورتي ميتواند مصرف شوند که هنوز استحکام بافت آنها از بين نرفته باشد .
چنانچه رشته هاي کاه و کلش زياد طويل باشند ، قبل از تهيه کمپوست بايد آنها را خرد کنند . اگر طول قطعات کاه و کلش بيشتر از 8 تا 10 سانتيمتر باشد ، در موقع توده کردن به علت زيادي فاصله بين قطعات ، رطوبت را سريع از خود عبور داده ودير کمپوست ميشوند . زيرا عمل تخمير در آنها بکندي صورت ميگيرد . وقتي طول قطعات کاه و کلش کم باشد فاصله بين ذرات در موقع توده کردن کم شده و بيشتر متراکم ميشوند . لذا آب ديرتر از آن خارج ميشود و کلش رطوبت بيشتري جذب ميکند . هواي موجود در کاه و کلش نيز خارج شده و تخمير بي هوازي در آن افزايش مي يابد . کاه و کلشي که در بازار براي مصرف غذاي دام به فروش ميرسد . براي تهيه کمپوست کاملا مناسب است .
تهيه کمپوست فرايندي ميکروبي است و نياز به افزايش فعاليتهاي بيولوژيکي کنترل شده در تمامي توده کاه و کلش دارد . به گونه اي که بافتهاي گياهي مورد استفاده به طور کامل تحت تاثير آنزيمهاي قارچي و باکتريايي خاص قرار گيرند .
به محض انباشتن کاه وکلش خيس بر روي هم فعاليتهاي ميکروبي در آن آغاز ميشود . ذرات کاه و کلش کوتاه و شکننده و مرطوب باشد ، بزودي تمامي قسمتهاي آن به وسيله ميکروارگانيسمها تجزيه ميشود و کمپوست سازي به سرعت شروع شده و به طور مناسب و يکنواخت فرايند توليد کمپوست انجام ميپذيرد .
چنانچه قطعات کاه و کلش بلند ،؛ براق و خشک باشد بايد با خرد کردن و شکستن قطعات، امکان فعاليت ميکروبي بر روي آنها را افزود وبه تخمير آن کمک کرد . به طور کلي براي افزايش سرعت تخمير و ايجاد کمپوست يکنواخت ، لازم است در بدو امر ميزان رطوبت و مقدار شکستگي قطعات کاه و کلش افزوده شود .

قارچهاي خوراکي صدفي
Oyster mushroom

وجود گرما و هواي مرطوب در مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري محدوديتهاي عمده اي در امر کشت و پرورش بسياري از قارچهاي خوراکي متداول ، مانند قارچ دکمه اي Agaricus bisporus و شي تاکه Lentinula edodes ايجاد ميکند . قارچ چيني با رشد بر روي کاه برنج ، قارچي مناسب براي مناطق گرمسيري بوده و در اين مناطق از اهميت زيادي برخوردار است . کشت و پرورش قارچهاي صدفي ، نسبت به ساير قارچهاي خوراکي ، بسيار ارزان و کم هزينه است . انتخاب و پرورش اين قارچ در صنايع توليد غذايي ، براي کشاورزاني با درآمدهاي محدود ، ميتواند منبع درآمدي مناسب باشد . گونه هاي پلوروتوس از جمله قارچهاي خوراکي ميباشند که در مناطق گرمسيري و نيمه گرمسيري از رشد مطلوبي برخوردارند .
در حال حاضر گونه هاي متعددي از قارچ پلوروتوس شناخته شده اند که با برخورداري از قدرت توليد بالا و کيفيت مناسب ، در شرايط حرارتي بالا نيز رشد مطلوبي دارند . بسياري از گونه هاي پلوروتوس ميتوانند بر روي چوبهاي پوسيده يا در حال پوسيدن و نيز در سطح تمام چوبهاي سخت و بقاياي چوبي از جمله خاک اره و ضايعات کاغذ و بقاياي قهوه
( تفاله قهوه ، پوستها ، ساقه ها و برگها ) ، ساقه هاي سبز موز ، پوست غوزه پنبه ، کنجاله پنبه ، بقاياي آگاو ، کنجاله سويا و بسياري از مواد ليگنوسلولزي ديگر رشد کنند .
کشت پلوروتوس در کشورهاي جنوب شرقي اسيا ، اروپا و آمريکا بسيار رايج است و در طول فصول رشد ، ميتوان آن را پرورش داد . اغلب گونه هاي آن رشد ميسيليومي بالايي داشته و به راحتي مواد سلولزي را کلونيزه ميکنند به گونه اي که قادرند اين مواد را قبل از تخمير ( کمپوست شدن ) تجزيه نموده و مورد استفاده قرار دهند . لذا قدرت ساپروفيتي بالايي دارند .
از نظر تغذيه و رفع گرسنگي و نيز احياي اقتصاد کشاورزي ، در کشورهاي در حال توسعه پرورش گونه هاي پلوروتوس به ساير قارچهاي خوراکي ، از اهميت و امتياز بالايي برخوردار است .
در سال 2000 ميزان توليد قارچ صدفي از 169000 متريک تن در سال 1987 ، به 909000 متريک تن در سال 1990 افزايش يافته است .
آنچه درمورد قارچهاي صدفي مهم و قابل توجه است ، تبديل توده سابستريت بستر به اندامهاي باردهي قارچ و راندمان بيولوژيکي آن اغلب با بيش از 100 درصد است که از نظر توليد قارچ در دنيا ، حداکثر ميزان توليد محسوب ميگردد . در مراحل تجزيه و تخريب کاه خشک ، حدود 50 درصد توده ، به صورت گاز دي اکسيد کربن ، 20 درصد به صورت آب ، 20 درصد به صورت کمپوست مصرف شده ، 10 درصد نيز تبديل به ماده خشک اندام باردهي قارچ ميشود . به طوري که اين مقدار ماده خشک ، معادل تبديل 25 درصد توده تر سوبستراي بستر به قارچ تازه است . اين امر کاملا به مرحله و زمان برداشت قارچ نيز بستگي دارد . قارچهاي صدفي حاوي پروتئينهاي اصلي و ضروري بوده که بر اساس وزن خشک قارچ مقدار آن برابر 35 – 15 درصد در منابع علمي گزارش شده است . اين قارچها همچنين حاوي مقادير قابل توجهي از اسيدهاي آمينه آزاد است .
به علاوه اين قارچها مملو از ويتامينهاي مفيد از جمله ويتامين C ، ويتامين B ميباشد . تفاوتهاي موجود در گونه هاي قارچ صدفي ، از نظر ميزان مواد غذايي ، به چند عامل بستگي دارد . از جمله مقدار پروتئين قارچ تحت تاثير نوع ماده مصرفي در بستر و ميزان سوبسترا ميباشد . تفاوت ميزان ترکيب غذايي و عملکرد قارچهاي نژاد پلوروتوس بسيار محرز است . براي اطلاع بيشتر به مقالاتي که در رابطه با خواص غذايي قارچهاي صدفي ايل کاتان ( 1991 ) راي و همکاران ( 1988 ) و بانو و راجاراتنام ( 1988 ) مراجعه کنيد .
در خصوص مشکلات موجود در زمينه پرورش قارچهاي صدفي ، به طور اهم به سه نکته بايد توجه کرد :
1 – اين قارچ خيلي سريع و زود فاسد ميشود ، به نحوي که فقط به مدت چند روز در فروشگاههاي مواد غذايي قابل نگهداري است .
2 – به علت پخش گسترده اسپورهاي قارچ در سالنهاي پرورش ، سلامت کارگران حساس با خطر جدي مواجه است . نژادهاي بدون اسپور يا کم اسپور قارچ که زوايد کوتاه و گوشت ضخيم تري دارند ، مدت زمان بيشتري هم قابل نگهداري ميباشند . همچنين پرورش دهندگان قارچهاي صدفي ، اين ارقام را بيشتر مورد توجه قرار ميدهند 3 – حشرات زيادي وارد محل پرورش قارچهاي صدفي ميشوند که اقدامات لازم براي پيشگيري و مبارزه با آنها ، امري ضروري است که پرورش دهندگان بايد مورد توجه قرار دهند .
در مقايسه با ساير قارچهاي خوراکي ، قارچ صدفي بسيار مورد توجه حشراتي چون Phorid و Sciarid ميباشد .
اين حشرات با حرکت سريع و چرخشي خود در فضا و محيط اطراف قارچهاي مزبور و قارچهاي بالغ ، موجب پراکندگي و انتشار اسپور آنها در محيط ميشوند .

تاکسونومي قارچ صدفي :

بيان يک تعريف دقيق از قارچها مشکل است آنها موجوداتي هتروترف ميباشند و جذب کننده غذا هستند بعضي از آنها داراي ريسه ميباشند که بر روي سوبستره ( منبع غذايي ) گسترش مي يابد . يا به درون آنها رخنه ميکنند و همچنين ممکن است ديواره سلولي داشته باشند . که معمولا جنس آن از کيتين ميباشد ( بعضي ها در ديواره سلولي سلولز دارند ) . موجوداتي چند هسته و اوکاريوت ( هسته غشاء دار ) ميباشند به صورت ساپروفيت ، همزيست و انگلي زندگي ميکنند ثابت ميباشند و در سطح جهان انتشار جغرافيايي دارند و بدين ترتيب به سلسله گياهان و جانوران تعلق ندارند و در سلسله جداگانه قارچها ( Fungus ) طبقه بندي ميشوند . قارچ صدفي ) Pleurotus .Spp ) جزء راسته اگاريکالز و رده بازيديوميست ميباشد که جايگاه تاکسونومي آن در نمودار زير نشان داده شده است .
سلسله Fungi
شاخه Amastigomycota
زير شاخه Amastigomycotina
رده Basidiomycetes
زير رده Homo Basidiomgcetidae
سري Hymenomycetes
راسته Agaricales
خانواده Pleurotaceae
جنس Pleurotus

گونه هاي قارچ صدفي

قارچ صدفي داراي گونه هاي متفاوت با خصوصيات رويشي و مرفولوژي گوناگون ميباشد و در سراسر دنيا انتشار دارد . در هر کشور بنا بر ذائقه و فرهنگ مردم آن و شرايط اقليمي منطقه گونه ها و رقم هاي خاص ، رشد و پرورش مي يابند . انتخاب گونه مناسب با شرايط آب و هوايي منطقه و فرهنگ و ذائقه مردمان آنجا شرط اساسي موفقيت در توليد تجاري اين قارج ميباشد. مثلا در مناطق گرمسير گونه فلوريدا که مقاومت خوبي به گرما از خود نشان ميدهد انتخاب مناسبي خواهد بود .
بعضي از گونه هاي قارچ صدفي که در دنيا پرورش داده ميشوند عبارتند از :
1. Pleurotus . Ostreatus
2. P.Eryngir
3. P.Florida
4. P.Flacellatus
5. P.Cystidiosus
6. P.Cotnucopiae
7. P.Sajor-Cajo
8. P.Sapidus
9. P.Pulmonarius
هرکدام از اين گونه ها داراي رقمهاي زيادي ميباشند که شرايط بهينه بستر و اقليمي خاص خود را جهت توليد ايده ال نياز دارند .
اکثر قارچهاي صدفي که در ايران پرورش داده ميشود و به طور تجاري بذر آنها در بازار موجود است ، مربوط به گونه هاي اوستراتوس ، ساجر کاجو ، پولمونارويس و فلوريدا ميباشد . يا اينکه از رقمهاي اين گونه هاي ميباشند که اين رقمها توسط شماره خاص از يکديگر بر اساس خصوصيات آناتومي ، مرفولوژي ، و پرورشي تفکيک داده ميشوند .

روش تهيه اسپان ( Spawn )

اسپان ( Spawn ) يا بذر قارچ عبارت است از انتقال و پرورش ميسيليوم قارچ بر روي دانه غلات تحت شرايط بهداشتي ، جهت اين کار بايد از ميسيليومهاي قوي و برگرفته از کشتهاي مادري ( mother culture ) استفاده نمود که اين عمل توسط موسسات تحقيقاتي و با تجهيزات پيشرفته با رعايت اصول کامل تغذيه و بهداشتي انجام ميگردد ، چنانچه کشت مادري اوليه بدون در نظر گرفتن اصول به نژادي ، اصلاحي و بهداشتي تهيه گردد ، ميسيليومهاي توليد شده ضعيف خواهند بود و در نتيجه بذر توليدي فاقد قدرت و توان کافي جهت محصول دهي خواهد بود . لذا تهيه کشت اوليه و همچنين بذر مصرفي بايد از موسسات و شرکتهاي معتبر انجام گيرد تا مشکلات جانبي ايجاد نگردد و عملکرد محصول کاهش پيدا ننمايد . در اينجا به طور مختصر فرايند توليد بذر قارچ بر روي گندم توضيح داده شده است .
ابتدا بذور گندم ( بهتر است از گندم ديم استفاده گردد ) را به خوبي شستشو داده و به مدت 24 ساعت مي خيسانيم ، سپس به ازاي هر 1 کيلوگرم گندم 2 ليتر آب در ظرفي ريخته و به مدت 40 تا 50 دقيقه گندمها را ميجوشانيم به طوري که گندمها به خوبي پخته و نرم گردند بايد مواظب بود تا گندمها بيش از حد له نگردند . سپس آب اضافي را خارج کرده و گندمها را آبکش مينماييم . و بعد از آن بر روي ميزي ريخته و بين 6 تا 8 درصد کربنات کلسيم جهت تنظيم PH به آن اضافه ميکنيم، همچنين جهت جلوگيري از لزج شدن و به هم چسبيدگي گندمها به ميزان 17 تا 20 درصد پودر سنگ گچ به آن اضافه مينماييم و گندمها را درون کيسه هاي پلاستيکي پلي اتيلني يا شيشه هاي پيرکس ريخته و درب آن را با پنبه ميبنديم و به طوري که منفذ خروجي پلاستکي يا شيشه را به قطر 3 تا 4 سانتي متر اشغال نمايد . سپس بر روي پنبه يک تکه پلاستيک پلي اتيلن قرار داده و با کش پلاستيکي آن را محکم به پلاستيک يا شيشه محکم مينماييم .
سپس اين کيسه ها يا شيشه ها را درون اتوکلاو تحت 15 پوند فشار و دماي 121 درجه سانتيگراد به مدت 40 دقيقه استريل مينماييم . بعد از اين مدت و سرد شدن کيسه ها درون هود ميکروبيولوژي و تحت شرايط کاملا استريل ميسيليوم قارچ را به آن اضافه مينماييم و سريعا درب کيسه ها را بسته و درون انکوباتور در دماي 25 درجه سانتيگراد به مدت 10 تا 12 روز نگهداري مينماييم تا ميسيليوم قارچ اطراف تمام دانه هاي گندم و کل کيسه يا شيشه را بپوشاند و آماده جهت کشت بر روي بستر گردد . چنانچه اسپان آماده شده بلافاصله کشت نگردد ميتوان آن را درون يخچال به مدت چند روز نگهداري نمود ولي هر چه سريعتر کشت گردد کيفيت بذر بهتر خواهد بود و بهتر اين است که برنامه ريزي کشت و تهيه بذر به نحوي باشد که اسپان اماده شده هر چه زودتر به بستر کشت اضافه گردد . چنانچه اسپان بيش از حد بماند آب خواهد افتاد و فاسد ميگردد و چنانچه دماي محل مورد نگهداري بالا باشد ميسيليوم قارچ درون پلاستيک شروع به رشد ميکند . لذا يکي از شروط اساسي موفقيت در اين کار استفاده از بذر سالم و قوي و تازه ميباشد .

مکان پرورش قارچ

تفليد از طبيعت امري است که همواره در انتخاب مکان پرورش قارچ راهگشا خواهد بود و هر چه بتوان به محيط رشد طبيعي قارچها نزديک گرديد و واحد توليدي را در آنجا بنا نمود به موفقيت بيشتر نزديک شده ايم . لذا بايد ملاحظه نمود که در شرايط طبيعي قارچها در کجا رشد ميکنند و محيط هاي مرطوب ، خنک و سالم بهترين مکان جهت انتخاب ميباشند . لذا از لحاظ تامين رطوبت تا حدودي دما ، حاشيه درياي خزر و جنگلهاي اطراف آن انتخاب مناسبي خواهند بود . در استان اصفهان حاشيه زاينده رود ظرايط اقلميمي مناسبي خواهد داشت . چون که هم از نظر آب و هوايي ايده آل ميباشند و چون شالي کاري در اين مناطق انجام ميگيرد وجود کاه و کلش فراوان و ارزان برنج بستر کشت مناسبي فراهم خواهد آورد . هر چند که پرورش قارچ درون محيط سر بسته صورت ميپذيرد و درون سالن ميتوان به طور مصنوعي شرايط ايده آل را ايجاد نمود ولي به صرف انرژي نياز خواهد داشت تا رطوبت ، دما و تهويه مناسب را ايجاد نمود و هميشه بايد در نظر داشت که شرايط بهينه ايجاد شده به طور مصنوعي به هر حال متفاوت با شرايط طبيعي ايده آل خواهد بود . در وسط کوير لوت نيز درون سالنهاي مجهز و با امکانات پيشرفته نيز ميتوان شرايط مصنوعي و مناسب رشد قارچ را ايجاد نمود ولي بايد در نظر داشت که چقدر انرژي صرف ايجاد اين شرايط ميگردد و آيا چقدر صرف اقتصادي کار را کاهش ميدهد؟ و چقدر کيفيت کار را پايين مي آورد لذا هر چه بتوان به کاهش محيط اي بکر و طبيعي با آب و هوايي مرطوب و معتدل و اقليم مناسب نزديک شد و واحد توليدي را در آنجا احداث نمود بر کيفيت و کميت کار افزوده ميگردد و صرفه اقتصادي مجموعه افزايش خواهد يافت .
پس از حصول اطمينان از آب سالم مکان مورد نظر و انجام آزمايشات تجزيه آب بايد اقدام به ايجاد ساختمانهاي مربوطه نمود . توليد قارچ درون سالنهاي پلاستيکي و ساختمانهاي ايجاد شده با مصالح ساختماني امکان پذير است که هر کدام از اين دو روش محاسن و معايب خاص خود را دارا ميباشد و اين توليد کننده است که بر اساس توان اقتصادي و امکانات موجود يکي را انتخاب ميکند .

سالنهاي پلاستيکي

ايجاد گلخانه هاي پلاستيکي به سبب هزينه اوليه کم جهت احداث ، داراي مزيت ميباشند . همچنين به دليل اينکه در زمستان با اندک نور خورشيد گرم خواهند شد و رطوبت را درون خود به خوبي محبوس ميکنند مورد توجه ميباشند ولي فرسوده شدن سريع و عدم عايقبندي مناسب از معايب اين روش ميباشد . البته جهت افزايش ميزان عايقبندي جدارها ميتوان تمهيداتي اعمال نمود . مثلا يک پوشش دو لايه از پلاستيک که ما بين آن پوشال برنج قرار گرفته باشد توصيه ميشود اين کار علاوه بر عايق نمودن جدارها از برخورد مستقيم نور خورشيد به کمپوست ها و از بين بردن قارچها جلوگيري ميکند. امتياز خوب اين روش تامين رطوبت درون محيط پرورش به سادگي و عدم زايل شدن رطوبت ميباشد . لذا چنانچه سرمايه اوليه جهت احداث ساختمانهاي گرانقيمت در دسترس نباشد جهت شروع ، سالنهاي پلاستيکي قابل توصيه مي باشند .

سالنهاي ايجاد شده با مصالح ساختماني

جهت ايجاد يک واحد توليدي قارچ صدفي به صورت مجهز قسمتهاي زير مورد نياز است :
الف – آزمايشگاه توليد بذر
ب – انبار ذخيره کاه و کلش
ج – سالن کشت
د – سالن انتظار
منبع: http://agro.blogfa.com
/خ