تهيه گاز استيلن در آزمايشگاه
هدف آزمايش
تهيه کوچکترين عضو خانواده آلکينها و بررسي اثر بر شناساگر مخصوص (محلول نيترات نقره آمونياکي)
تيوري آزمايش
هر گاه ترکيب آلي ، داراي پيوند سهگانه کربن به کربن باشد، آلکين ناميده ميشود. استيلن با فرمول C2H2 ، کوچکترين عضو اين خانواده ميباشد و به همين دليل ، آلکينها را ترکيبات استيلني يا استيلنهاي استخلافدار گويند.
آلکينها ، ترکيباتي با قطبيت کمتر ميباشند که در حلالهاي با قطبيت کمتر مثل تتراکلريد کربن ، بنزن و اترها بخوبي حل ميشوند، ولي در آب نامحلولند. همانند ساير هيدروکربنها سبکتر از آب هستند.
فرمول عمومي آلکينها CnH2n-2 ميباشد. در اين آزمايش ، ميخواهيم گاز استيلن را در آزمايشگاه توليد کنيم.
وسايل ومواد مورد نياز
* بالن تقطير 100ml
* قيف شيردار
* بطري شستشوي گاز
* گيره و پايه فلزي
* کلسيم کربيد CaC2
* سولفات مس II اسيدي شده با اسيد سولفوريک
* محلول نيترات نقره آمونياکي
* لوله آزمايش
شرح آزمايش
ابتدا بايد توجه داشته باشيد که اين آزمايش ، نبايد در معرض شعله چراغ گاز باشد. يعني مواد اوليه آزمايش را جهت توليد گاز استيلن حرارت نميدهيم. در داخل بالن تقطير ، قطعات کوچکي از کلسيم کربيد ريخته و روي آن ، قيف شيردار داراي آب قرار دهيد. لوله خروجي بالن تقطير را به بطري شستشوي داراي محلول سولفات مس II اسيدي شده با اسيد سولفوريک جهت جذب ناخالصيهاي گاز وصل کنيد تا گاز ايجاد شده از آن عبور کند و ناخالصيهاي آن گرفته شود.
سپس ميتوانيد گاز ايجاد شده را به داخل هر ظرفي که خواستيد هدايت و آن را جمع آوري کنيد و يا به داخل ظروف مختلفي جهت بررسي واکنشهاي آن با مواد مختلف هدايت کنيد. به عنوان مثال ، لوله خروجي از بطري شستشوي گاز را به داخل لوله آزمايش حاوي محلول نيترات نقره آمونياکي هدايت کنيد. اثر گاز بر آن ، سبب توليد رسوب سفيد رنگ استيليد نقره ميشود که با يک مولکول آب متبلور ميگردد. (اين رسوب را دور بريزيد).
نتيجه آزمايش
واکنشي که تحت آن ، گاز استيلن توليد ميشود، از اين قرار است:
CaC2 + 2H2O ? Ca(OH)2 + CH?CH
اثر گاز استيلن بر شناساگر مخصوص آن ، يعني نيترات نقره آمونياکي به اين صورت است:(شناساگر نيترات نقره آمونياکي را ميتوان به صورت محلول اکسيد نقره آمونياکي يا Ag2O نشان داد)
C2H2 + Ag2O ? Ag2C2 + H2O
Ag2C2 ، رسوب سفيد رنگ استيليد نقره است.
گاز استيلن در صنعت جوشکاري کاربرد دارد.
منبع:http://www.academist.ir /س