آيا تا به حال در مورد آتشفشانها که يکي از جالبترين و در عين حال خطرناکترين پديده‌هاي طبيعي هستند فکر کرده‌ايد؟
وقتي خبري از فعال شدن آتشفشاني مي‌شنويم و يا در جريان عکس‌ها و فيلم‌هايش قرار مي‌گيريم، پس از برطرف شدن آن شگفتي هميشگي که از ديدن مقدار زياد مايعات مذاب حاصل مي‌شود اولين چيزي که به ذهنمان خطور مي‌کند قدرت لايتناهي خداوند و تغييرات طبيعت است که چطور کوه بلند و آرامي که سال‌هاي سال در يک نقطه بي‌صدا و حرکت بوده است را ناگهان به چنين جنبشي واردار مي‌کند.
گرچه تاکنون دانشمندان جزئيات بسيار زيادي از علل اين فعاليت‌ها عنوان کرده‌اند اما تعجب و جذابيت اين اتفاق براي بسياري از ما همچنان ادامه دارد.
تعريف کلي که از کوههاي آتشفشاني ارائه شده است نشان مي‌دهد که "آتشفشانها در هر جايي از دنيا که مواد داخل اعماق زمين بتوانند راه خود را به سطح باز کنند به وقوع مي‌پيوندد." که در اکثر مواقع اين مواد از دهانه کوههاي مستعد خارج مي‌شوند.
توضيح علمي ديگزي که وجود دارد آن است که آتشفشان يک ساختمان زمين شناسي است که به وسيله آن مواد آتشفشاني (به صورت مذاب، گاز، قطعات جامد يا هر سه) از درون زمين به سطح آن راه مي‌يابند. انباشتگي اين مواد در محل خروج، برجستگي هايي به نام کوه آتشفشان ايجاد مي‌نمايد..
سوال کلي که مي‌تواند براي هر کسي پيش آيد آن است که موادي که از دهانه آتشفشانها خارج مي‌شوند که گرماي غير قابل توصيفي دارند دقيقا چه هستند؟
ماگما Magma:
ماده طبيعي، داغ و سيال که عمدتا سيليکاتي بوده و ماده اصلي سازنده سنگ‌ها به شمار مي‌رود.
گدازه Lava:
ماگمايي است که به سطح زمين راه يافته است. گدازه مي تواند در سطح زمين مانند رودخانه جريان يابد يا تشکيل درياچه را بدهد.
و در نهايت سنگ هاي آتشفشاني که به صورت ماگماي گداخته در سطح زمين به سرعت سرد مي‌شوند و انواع بسيار متنوع آنها تاکنون شناسايي شده است.
اينکه ما تصور مي‌کنيم اين پديده‌ها تنها در دنياي ما صورت مي‌پذيرد کاملا اشتباه است زيرا تحقيقات نشان مي‌دهد که آتشفشانها پديده‌هاي جهاني هستند و در ساير کرات منظومه شمسي به ويژه سيارات مشابه زمين نيز صورت مي‌پذيرند چنان که پوشش سطحي ماه اغلب با سنگ هاي آتشفشاني پوشيده شده است و بارزترين ارتفاعات مريخ توسط آتش فشانها ساخته شده است..
در تاريخ بشر از 200 سال قبل تاکنون حدود 19 فعاليت آتش فشاني به ثبت رسيده است که طي آنها دست کم 1000 نفر جان خود را از دست داده‌اند و هزاران نفر ديگر نيز زخمي شده‌اند.
هم اکنون بيش از 500 کوه آتش فشاني فعال در دنيا وجود دارد که هر چند وقت يکبار به اشکال مختلف فعاليت خود را با بيرون دادن گازها و يا ابرها و حتي پرتاب گدازه‌ها نشان مي‌دهند و خطراتي را براي ساکنين منطقه بوجود مي‌آورند.
منبع:www.hamshahrionline.ir/خ