1G: نسل اول شبکه‌هاي بي‌سيم آنالوگ
2G: نسل دوم شبکه‌هاي سلولي ديجيتال
2.5G: نسل دوم بهبود يافته و با سرعت بالاتر انتقال داده که با عنوان GPRS نيز شناخته مي‌شود.
3G: سرنام عبارت Third Generation يا نسل سوم که به ابزار و خدمات سيار با باند وسيع گفته مي‌شود.
4G: نسل چهار شبکه‌هاي سلولي ديجيتال
802.11: يک سري استاندارد براي شبکه‌هاي محلي بي‌سيم (WLAN) که در باندهاي فرکانسي 2/4، 3/6 و 5 گيگاهرتز تعريف شده است.
Air Interface: به رابط هوايي، لينک ارتباط راديويي ميان ايستگاه موبايل و ايستگاه پايه گفته مي‌شود.
AMPS: سرنام عبارت Service Advanced Mobile Phone و از نوع نسل اول شبکه‌هاي تلفن همراه است.
اين استاندارد راديويي بي‌سيم از نوع آنالوگ بوده و براي اولين بار در سال 1983 ميلادي در آمريکا معرفي شد.
Analogue: فناوري قديمي که در تلفن‌هاي همراه اوليه مورد استفاده قرار مي‌گرفت (نسل اول). کيفيت و امنيت تماس‌ها در اين فناوري پايين بود.
Bandwidth: پهناي باند، واژه‌اي که بيانگر حجم يا حتي حداکثر سرعت يک کانال انتقال بوده و واحد آن بيت بر ثانيه است (البته در حالت کلي واحد پهناي باند هرتز است).
Base station : ايستگاه پايه، در شبکه سلولي ايستگاه موبايل با ايستگاه پايه کار مي‌کند و در حقيقت، ايستگاه پايه رابط ميان موبايل و شبکه است.
هر ايستگاه پايه معمولاً در مرکز هر سلول قرار مي‌گيرد ايستگاه پايه با نام‌هاي BTS و Node نيز شناخته مي‌شود.
Broadband: باند پهن، يک طبقه‌بندي خاص براي حجم يا پهناي باند اطلاعات در يک کانال انتقال است. Broadband معمولاً پهناي باند بيشتر از دو مگابيت بر ثانيه را شامل مي‌شود.
BTS: سرنام عبارت Base Transceiver Station است و همان‌طور که قبلاً گفته شد واژه ديگري است که براي ايستگاه پايه مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
Channel: مسير نوري، الکترومغناطيسي يا الکتريکي براي ارتباط ميان دو نقطه
CDMA: سرنام عبارت Code Division Multiple Access و يکي از روش‌هاي دسترسي چندگانه است که در آن‌ به هر کاربر يک کد خاص و تصادفي اختصاص داده مي‌شود و همين مسئله سبب دستيابي به پهناي باند بسيار زيادي در يک سلول مي‌شود. منظور از روشهاي دسترسي چندگانه روش‌هايي است که کاربران يک شبکه را از يکديگر مجزا و مشخص مي‌سازد و امکان استفاده همزمان و به اشتراک‌گذاري شبکه را فراهم مي‌کند به اين ترتيب از حداکثر ظرفيت شبکه و بدون اختلال مي‌توان استفاده کرد.
Cell : به يک واحد جغرافيايي پايه در سيستم ارتباط سلولي گفته مي‌شود پوشش خدمات يک ناحيه بر پايه ايستگاه مستقر در هر سلول صورت مي‌گيرد. ابعاد هر سلول نيز بر اساس منطقه و تعداد کاربران تعيين مي‌شود.
Cell Site: مکاني که آنتن و تجهيزات ارتباطي شبکه در آنجا قرار گرفته است. يک Cell Site از يک فرستنده / گيرنده برج آنتن و کنترل کننده‌هاي راديويي تشکيل شده است.
Conference Cell: قابليتي که به واسطه آن امکان گفت‌وگوي چند مشترک به طور همزمان بايکديگر وجود خواهد داشت.
Coverage: محدوده تحت پوشش شبکه يا سيستم تلفن همراه
CSD : سرنام عبارت Circuit Switched Data است و به کاربر اجازه مي‌دهد که از تلفن همراه خود به عنوان مودم براي لپ‌تاپ، PDA و ساير دستگاه‌ها استفاده کند. از سوي ديگر به کمک اين قابليت مي‌توان از طريق تلفن‌هاي همراه به اينترنت متصل شد.
Crosstalk: تداخل در سيستم ارتباطي بي‌سيم به دليل وجود مکالمه‌اي در سلول همسايه که از کانال يکسان استفاده مي‌کنند.
Downlink: کانال ارتباطي براي دريافت سيگنال از ايستگاه زميني به ايستگاه ماهوار‌ه‌اي يا مسير ايستگاه پايه به ايستگاه موبايل
Dropped Call: به قطع غيرعمد يک تماس گفته مي‌شود که به دليل مشکلات سيستم، کمبود کانال در دسترس يا نقاط کور رخ مي‌دهد.
Dual band: باند دوگانه، در گوشي‌ها با اين قابليت امکان برقراري ارتباط با دو باند فرکانسي مختلف وجود دارد. در نتيجه امکان جابه‌جايي ميان نواحي مختلف که تحت پوشش شبکه‌هاي متفاوت هستند، وجود دارد.
Dual mode : حالت دوگانه، گوشي‌هاي با اين قابليت با شبکه‌هاي ديجيتال و آنالوگ سازگار هستند.
GPRS: E-GPRS بهبود يافته، نامي ديگر براي EDGE
FDD: سرنام عبارت Frequency Division Duplex و معناي تحت الفظي آن ارتباط دو طرفه تقسيم فرکانس است. به اين معني که فرستنده و گيرنده راديويي در فرکانس‌هاي مختلفي کار مي کنند.
در حقيقت، در سيستم‌هايي که از FDD استفاده مي‌کنند براي يک تماس، يک فرکانس براي Uplink و يک فرکانس براي Downlink اختصاص داده مي‌شود و در همان زمان براي يک تماس ديگر دو جفت فرکانس ديگر در نظر گرفته مي‌شود. به اين ترتيب، کاربران از يکديگر مجزا شده و اختلال و همپوشاني فرکانسي رخ نخواهد داد.
FDMA : سرنام عبارت Frequency Division Multiple Access و يکي از روش‌هاي دسترسي چندگانه است که از تکنيک FDD استفاده مي‌کند. در حقيقت، در اين روش باند فرکانسي تقسيم مي‌شود و به هر مشترک دو فرکانس يا کانال اختصاص داده مي‌شود.
GSM : سرنام عبارت Global Systems for Mobile Communications و مشهورترين استاندارد تلفن همراه (نسل دوم) در جهان است که براي اولين بار در سال 1980 ميلادي مورد بررسي قرار گرفت و در سال 1991 اولين شبکه GSM در فنلاند به اجرا درآمد. اين استاندارد بر پايه فناوري TDMA استوار شده است.
GSM 1800 : شبکه ديجيتالي که در فرکانس 1800 هرتز کار مي‌کند. اين نوع شبکه بيشتر در اروپا، مناطقي از آسيا (Asia -Pacific) و استراليا مورد استفاده قرار گرفته است. GSM 1800 با نام هاي DCS 1800 و PCN نيز شناخته مي‌شود.
GSM 1900: شبکه ديجيتالي که در فرکانس 1900 هرتز کار مي‌کند. اين نوع شبکه بيشتر در آمريکا، کانادا و آفريقا مورد استفاده قرار گرفته است. GSM 1900 با نام PCS 1900 نيز شناخته مي‌شود.
GSM 900 : معروف‌ترين شبکه ديجيتالي که در فرکانس 900 هرتز کار مي‌کند و در بيش از صد کشور جهان، بيشتر در اروپا و Asia -Pacific مورد استفاده قرار گرفته است.
Handoff : در شبکه‌هاي سلولي به انتقال يک تماس تلفني از يک سلول داراي يک فرکانس به سلول ديگر که داراي يک فرکانس ديگر است، گفته مي‌شود، بدون اين که تماس دچار اختلال شود.
IMT-2000 : سرنام عبارت International Mobile Telecommunications 2000 و استاندارد جهاني مخابرات بي‌سيم نسل سوم معرفي شده توسط ITU است.
IS-136 : سيستم تلفن همراه نسل دوم که در حقيقت نسخه ارتقا يافته IS-54 است و به عنوان D-AMPS نيز شناخته مي‌شود.
IS-54: استانداردي براي نسخه سيستم AMPS
IS-95 : استاندارد براي CDMA که نام تجاري آن CDMAone است.
ITU: سرنام عبارت International Telecom munications Union اتحاديه بين‌المللي مخابرات
Micro Cells : در شهرهاي بزرگ، اپراتورهاي تلفن همراه به سرعت شبکه خود را به سلول‌هاي کوچک‌تري تبديل مي‌کنند. سلول‌هاي بزرگ‌تر به اندازه دايره‌اي به قطر ده تا بيست مايل، macro cells ناميده مي‌شوند.
سلول‌هاي کوچک‌تر با قطر حدود يک مايل، micro cells ناميده مي‌شوند. سلول‌هاي کوچک‌تري نيز هستند که تنها حدود چند صد متر را پوشش مي‌دهند و pico cells نام دارند.
Multiplexing : به امکان برقراري همزمان چندتماس تلفني در باند فرکانس مشابه گفته مي‌شود.
در شبکه‌هاي بي‌سيم مشهورترين روش‌هاي TDMA و Multiplexing و CDMA هستند.
Network : سيستمي که با ايجاد يک يا چند مسير براي برقراري ارتباط ميان کاربران در مناطق جغرافيايي مختلف طراحي شده است، شبکه نام دارد.
شبکه ارتباطي مي‌تواند به منظور انتقال صدا، متن، داده، فاکس و ويدئو به کار گرفته شود شبکه ارتباطي مي‌تواند خصوصي (Private) يا عمومي (Public) باشد.
Node B : منظور همان ايستگاه پايه است که بيشتر در شبکه‌هاي نسل سوم کاربرد دارد.
OFDM: سرنام عبارت Orthogonal Frequency Division Multiplexing و معناي تحت الفظي آن تسهيم تقسيم فرکانس متعامد است.
OFDM يک مدولاسيون ديجيتال است که در آن يک سيگنال به چندين کانال باند باريک در فرکانس هاي مختلف تقسيم مي‌شود در حقيقت، OFDM مشابه FDM است.
Packet Switching : يکي از روش‌هاي ارسال داده است که در آن يک پيام به قسمت‌هايي شکسته شده و هر کدام از آن‌ها به صورت مستقل ارسال مي‌شوند. همچنين هر بسته علاوه بر خود پيام حاوي اطلاعات فرستنده، گيرنده و کنترل خطا است.
اندازه بسته‌ها مي‌تواند ثابت يا متغير باشد و بسته‌ها در صورت لزوم هنگام رسيدن به مقصد خود دوباره ساخته خواهند شد.
Peak : به مدت زماني گفته مي‌شود که شبکه حداکثر بار ترافيکي تماس‌ها را متحمل مي‌شود.
Penetration: نفوذ فرکانس راديويي به يک مانع فيزيکي مانند يک ديوار، يک ساختمان يا زمين را گويند.
Radio interface : رابط راديويي، سيستمي که يک ترمينال سيار براي برقراري ارتباط با شبکه را فراهم مي‌کند.
Roaming: اين قابليت به کاربر يک شبکه، امکان مي‌دهد که بتواند با تلفن همراه خود زماني که در خارج از شبکه محلي است با شبکه محلي ارتباط برقرار کند.
به عنوان مثال، زماني که خارج از کشور هستيد، مي‌توانيد از سيم کارت اپراتورهاي همراه اول يا ايرانسل استفاده کنيد.
اين اصطلاح در شبکه‌هاي محلي بي‌سيم نيز استفاده مي‌شود.
SIM : سرنام عبارت Subscriber Identity Module واحد شناسه مشترک
SMS : سرنام عبارت Short Message Service و به معناي سرويس پيام کوتاه که با عنوان text message يا پيام‌هاي متني نيز شناخته مي‌شود.
Spectrum : محدوده فرکانس هاي راديوي الکترومغناطيسي که به منظور انتقال صوت، تصوير و داده مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
Synchronous mode : حالت سنکرون، استانداردي براي انتقال اطلاعات که در آن اطلاعات بدون بيت‌هاي آغاز و پايان و در عوض همراه با سيگنال کلاک براي همزمان سازي در گيرنده ارسال مي‌شود.
در اين حالت اطلاعات بيشتري نسبت به حالت آسنکرون قابل انتقال است، اما ايمني اطلاعات در اين روش کمتر است.
TDMA : سرنام عبارت Time Division Multiple Access و يکي از روش‌هاي دسترسي چندگانه است که بر اساس تقسيم زماني کار مي‌کند.
به اين ترتيب که دسترسي چندين کاربر به يک کانال فرکانسي مشابه با تقسيم سيگنال به چندين Timeslot متمايز صورت مي‌گيرد.
در حقيقت، رشته اطلاعاتي به فريم‌هايي تقسيم مي‌شود و هر فريم نيز خود به چند Timeslot و هر اسلات به يک کاربر اختصاص داده مي‌شود.
TDD: سرنام عبارت Time Division Duplex و معناي تحت الفظي آن ارتباط دو طرفه تقسيم زمان است .به اين معني که سيگنال‌هاي رفت و برگشت با تقسيم زماني از يکديگر مجزا مي‌شوند.
TDD تکنيکي است که در روش TDMA مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
Tri-band : باند سه گانه، گوشي هاي داراي اين قابليت از باند فرکانسي 1900 مگاهرتز علاوه بر دو فرکانس 900 و 1800 مگاهرتز نيز پشتيباني مي‌کنند. اين واژه به شکل Triple - band نيز رايج است.
Uplink : کانال ارتباطي براي ارسال سيگنال از ايستگاه زميني به ايستگاه ماهواره‌اي يا مسير ايستگاه موبايل به ايستگاه پايه
w-cdma : نوعي فناوري که به عنوان پروتکل انتقال سريع در سيستم‌هاي UMTS مورد استفاده قرار مي‌گيرد و از باند فرکانسي پهن‌تري نسبت به CDMA استفاده مي‌کند.
به اين ترتيب، ارسال و دريافت اطلاعات سريع‌تر و ايمن‌تر صورت مي‌گيرد.
WAP: سرنام عبارت Wireless Application Protocol است و دسترسي به اينترنت را فراهم مي‌سازد. WAP از اغلب شبکه‌هاي بي‌سيم و سيستم عامل‌هاي مختلف پشتيباني مي‌کند.
Wideband : باند پهن، وئاژه‌اي است که براي توصيف محدود وسيعي از فرکانس‌ها در Spectrum به کار مي‌رود. در حقيقت Wideband يک طبقه‌بندي خاص براي حجم يا پهناي باند اطلاعات در يک کانال انتقال است. Wideband معمولاً پهناي باند بين 64 کيلوبيت بر ثانيه تا دو مگابيت بر ثانيه را شامل مي‌شود.
منبع: نشريه عصر شبکه شماره92
/س