در اغلب فرم هاي وب نياز به دستيابي داده ها و نمايش آنها و در برخي موارد ويرايش و بهنگام سازي آنها وجود خواهد داشت . آگاهي از تکنولوژي هاي دستيابي به داد ه ها در صفحات فرم هاي وب، باعث طراحي و پياده سازي نرم افزار هاي موثر و با کارائي بيشتر تحت وب خواهد شد. در اين مقاله به بررسي مفاهيم مربوط به دسيتابي داده ها در صفحات فرم هاي وب پرداخته و نحوه استفاده از کنترل هاي مربوطه جهت نسبت دهي داده ها در صفحات را بررسي خواهيم کرد.
فرم هاي وب ، اغلب ملزم به نمايش اطلاعاتي هستند که ماحصل بازيابي آنان از يک منبع داده ئي نظير يک بانک اطلاعاتي و يا يک سند XML خواهد بود. ساختار و معماري صفحات فرم هاي وب اين امکان را فراهم مي نمايد که با اتکاء به برخي روش ها از منابع متفاوت داده ئي در صفحات استفاده و با نسبت دهي کنترل ها به داده ها و پردازش داده هاي مورد نظر، امکان انجام عمليات دلخواه و مرتبط با داده ها را بسرعت و با کيفيت بالا انجام داد. دستيابي به داده ها در فرم هاي وب با دستيابي به داده ها از طريق فرم هاي ويندوز و ساير برنامه هاي تحت ويندوز متفاوت بوده و همين امر يکي از وجوه تمايز اساسي بين برنامه هاي تحت وب با ساير برنامه ها است.

اصول اوليه دستيابي به داده ها در صفحات فرم هاي وب

دستيابي به داده ها در صفحات فرم هاي وب با تاکيد بر اصول اساسي زير انجام مي گيرد:
? استفاده از يک مدل Disconnect
? خواندن بيشتر داده ها نسبت به ويرايش آنها
? به حداقل رساندن استفاده از منابع موجود بر روي سرويس دهنده
? دستيابي به داده ها با استفاده از پردازش هاي راه دور( دستيابي به داده هاي توزيع شده )
در ادامه به تشريح هر يک از اصول فوق خواهيم پرداخت .
Disconnected Model . صفحات فرم هاي وب از نوع Disconnect مي باشند. پس از درخواست يک فرم وب از طرف سرويس گيرنده و ارسال درخواست براي سرويس دهنده ، فرم ايجاد ،پردازش ،ارسال و در نهايت از حافظه سرويس دهنده حذف خواهد شد. نحوه دستيابي به داده ها در يک صفحه فرم وب نيز حکايتي اينچنين دارد. در اين راستا و در زمان پردازش فرم بر روي سرويس دهنده ، داده ها ي مورد نظر خوانده و يا ويرايش شده و در نهايت فرم براي متقاضي ( سرويس گيرنده ) ارسال خواهد شد. در چنين حالتي داده ها بر روي سرويس دهنده حذف خواهند شد ( از درون حافظه و يا بافر هاي استفاده شده براي پلسخگوئي به درخواست ) .
مدل فوق داراي چندين نکته مهم بوده که شناخت آنان براي موارديکه در صفحات فرم هاي وب با داده ها سروکار داريم ، بسيار مفيد خواهد بود.
? داده هائي که قصد استفاده از آنان را خواهيد داشت، بصورت خودکار و پس از رفت و آمدهاي متعدد بين سرويس گيرنده و سرويس دهنده ،قابل دستيابي نخواهند بود. در صورتيکه بخواهيم به داد ه ها دستيابي داشته باشيم مي بايست هر زمان که صفحه براي سرويس دهنده پست مي گردد ، مجددا" داده ها از منابع مربوطه خوانده شوند. در اين راستا مي توان با نوشتن کدهاي اضافه که در صفحه مستقر خواهند شد ،اقدام به ذخيره سازي داده ها نموده و در زمان پردازش فرم و از طريق کدهاي نوشته شده مجددا" به آنها دستيابي پيدا کرد.
? در زمان پردازش مي توان با منابع داده ئي يک ارتباط برقرار و پس از خواندن و يا نوشتن داده ها ،اقدام به بستن ارتباط ايجاد شده با منابع داده ئي نمود. تصور اينکه ارتباط با منبع داده ئي را فعال نگه داشته تا در آينده بتوان مسائل مربوط به مديريت داده ها و دستيابي به داده ها را بهبود بخشيد ، نادرست و انتظاري نامعقول است .
? در زمان رفت و آمد يک صفحه بين سرويس گيرنده و سرويس دهنده عمليات مربوط به دستيابي به داده ها انجام خواهد گرفت . مثلا" در اولين مرتبه که صفحه صدا زده مي شود ،ممکن است داده ئي از منبع مورد نظر خوانده و کنترل هاي موجود بر روي صفحه را به آن نسبت داد،زمانيکه کاربر کليدي (Button) را فعال نمائد، مي توان داده ئي را از يک کنترل گرفته و در منبع داده ئي ذخيره نمود.
خواندن و بهنگام سازي داده ها . در اغلب فرم هاي وب ، نوع دستيابي به داده ها بصورت فقط خواندني است . در مواردي هم ممکن است کاربر داده ئي را براي ثبت ، درج و يا بهنگام سازي در منبع داده ئي ارسال نمايد. چون اغلب عمليات دستيابي به داده ها بصورت فقط خواندني است ،معماري Data-Binding ( نسبت دهي داده ها ) در فرم هاي وب ، پاسخي به اين نياز بوده است . بدين ترتيب Data-Binding ، باعث نمايش داده ها در کنترل مربوطه خواهد شد. بهنگام سازي داده ها قطعا" Overhead در يک صفحه را افزايش خواهد داد. در چنين حالتي صفحه مي بايست داراي چندين نسخه از رکوردها براي ويرايش و همچنين شامل منطق مربوط براي انجام عملياتي نظير : درج و حذف رکوردها باشد. بدليل افزايش لود بر روي صفحات ، بخشي از حافظه اصلي بر روي سرويس دهنده و ساير منابع مورد نظر بخدمت گرفته خواهند شد.
به حداقل رساندن ميزان استفاده از منابع موجود بر روي سرويس دهنده .صفحات فرم هاي وب ، قبل از ارسال براي مرورگر سرويس گيرنده مي بايست بر روي سرويس دهنده پردازش گردنند. هر نوع عملياتي که منجر به دستيابي به داده ها در صفحه گردد ، باعث افزايش لود عملياتي سرويس دهنده از دو بعد زمان پردازش و استفاده از حافظه خواهد شد. در مواردي هم که نياز به ذخيره سازي داده ها باشد استفاده از منابع در زماني که صفحات پردازش نشده اند نيز وجود خواهد داشت . دستيابي به داده ها در صفحات فرم هاي وب نيازمند يک بررسي دقيق و کارشناسي و نحوه استفاده از منابع است . در اين راستا دو اصل زير را مي توان همواره مد نظر داشت :
? در هر صفحه صرفا" به بخشي از اطلاعات که لازم است، دستيابي و از اخذ اطلاعات غيرضروري و گاها" حجيم در يک صفحه وب ، اجتناب ورزيد.
? در صورت امکان از گزينه هاي state management ( متکي بر سرويس گيرنده ) استفاده گردد.
صفحات وب در لايه نمايش يک برنامه تحت وب عمل کرده و مي توان از طريق آنان به داده ها دستيابي پيدا کرد در اين راستا ترجيح داده مي شود که منطق دستيابي به داده ها را از بخش UI بکمک استفاده از عناصر ديگر نظير سرويس هاي وب Xml و ... تفکيک نمود.
صفحات فرم هاي وب، بعنوان يکي از اجزاي دات نت ،داده هاي خود را با ساير عناصر پردازشي از طريق يک جريان ممتد Xml انجام مي دهند. در اين زمينه نياز به اقدام مستقيم جهت کار با Xml نخواهد بود( ارتباط بين اجزاء). فريمورک صفحات وب ( DataSet ) تبديلات فوق را بصورت خودکار انجام خواهد داد. در صورت نياز و در موارد خاص مي توان دستيابي به داده ها را در يک برنامه تحت وب، مستقيما" با فرمت Xml انجام داد.

منابع داده (Data Source) براي صفحات فرم هاي وب

معماري صفحات فرم هاي وب، امکانات کاملا" انعطاف پذيري را در رابطه با داده ها ارائه نموده است . امکانات فوق از دستيابي به بانک هاي اطلاعاتي سنتي تا استفاده از سندهاي متکي بر Xml تا اخذ اطلاعات در زمان اجراء و ذخيره آن در يک بردار را شامل مي شود.
? دستيابي به بانک هاي اطلاعاتي . براي خواندن و نوشتن داده ها از بانک هاي اطلاعاي از ADO.NET استفاده مي گردد. ADO.NET شامل امکانات لازم جهت مديريت داده ها ( ارتباطات و اشياء مورد نياز ) جهت ارتباط با سرويس دهنده SQL و يا يک بانک اطلاعاتي سازگار با OLE-DB است . ADO.NET همچنين امکاناتي را براي دستيابي به داده ها از طريق يک Dataset ( در اين حالت يک ارتباط دائم و پيوسته با بانک اطلاعاتي وجود نخواهد داشت ) که داده ها در بخشي از حافظه Cache شده اند ،را پيش بيني نموده است . امکان استفاده از اشياء ADO.NET بمنظور اجراي دستورات SQL و يا Stored procedure بصورت مستقيم نيز وجود خواهد داشت. ? XML Data . يکي ديگر از منابع داده ئي در صفحات فرم هاي وب ،استفاده از سندهاي Xml است . بمنظور استفاده و کار با اين نوع سندها مي توان از دو روش عمده زير استفاده نمود:
? در صورتيکه داده هاي Xml ساختيافته باشند ،مي توان آن را به يک Dataset تبديل و با استفاده از توابع داده ئي ADO.NET عمليات مربوط به خواندن و يا بهنگام سازي داده ها را انجام داد.پس از انجام عمليات مورد نظر مي توان مجددا" داده ها را به فرمت Xml تبديل تا قابل استفاده براي ساير پردازش هائي باشند که قصد استفاده از اين داده ها را دارند.
? در صورتيکه داده اي Xml ساختيافته نباشند ،مي توان از توابع مربوط به Parse نمودن و پردازش در System.Xml ( يک NameSpace است ) جهت انجام عمليات دلخواه بر روي داد ه ها استفاده کرد. در صفحات فرم هاي وب ، مي توان اين کار را از طريق استفاده از کنترل هاي سرويس دهنده وب Xml انجام داد.
? ساير منابع داده ئي . صفحات فرم هاي وب ، اين امکان را فراهم مي نمايند که بصورت مجازي با ساير داده ها نيز ارتباط برقرار گردد. معماري Data Binding در صفحات فرم هاي وب اين امکان را فراهم مي آورد که يک کنترل را به هر نوع ساختاري بتوان نسبت داد. مثلا" مي توان هر نوع برداري را به يک کنترل نسبت داد. بمنظور انعطاف بيشتر مي توان Data binding را در زمان اجراء انجام داد . هر کنترل ، يک رويداد Data Binding را حمايت خواهد کرد.با نوشتن Handler مربوطه براي اين رويداد مي توان کنترل هائي را براي هر صفحه و هر نوع داده انجام داد.
منبع:http://article.mjsoft.ir
/خ