مقدمه:

همه ماجرا از زماني شروع شد که موشکهاي اتحاد جماهير شوروي سوسياليستي در کوبا لو رفت و چنان ولوله اي سراسر امريکا را فرا گرفت که ارتش ايالات متحده آمريکا تصميم گرفت تا سامانه اي را طراحي کند تا بوسيله آن مختصات و جزئيات نقطه به نقطه کره خاکي را در اختيار داشته باشد. لذا اين سامانه به سفارش وزارت دفاع ايالات متحده با نام (Global Positioning System) و يا همان GPS معروف توليد و در مدار قرار گرفت.
اين سيستم در ابتدا فقط در انحصار ارتش بود اما در سال 1980 استفاده همگاني از آن آزاد و آغاز شد. خدمات اين مجموعه در هر شرايط آب و هوايي و در هر نقطه از کره زمين در تمام ساعات شبانه روز در دسترس است. پديد آورندگان اين سيستم هيچ حق اشتراکي براي کاربران در نظر نگرفته اند و استفاده از آن کاملا رايگان است.
در ذيل به برخي مشخصات جالب اين سامانه اشاره مي کنم:
1- اولين ماهواره GPS در سال 1978 در مدار زمين قرار گرفت.
2- در سال 1994 شبکه 24 عددي NAVSTAR تکميل شد.
3- عمر هر ماهواره حدودا 10 سال است که پس از آن جايگزين مي شود.
4- هرماهواره حدود 2000پوند وزن دارد و درازاي باطري خورشيدي آن 5.5متر است.
5- انرژي مصرفي هر ماهواره، کمتر از 50وات مي باشد.
در ايران نيز امسال براي اولين بار نيروي انتظامي خودروهاي عمومي مسير تهران – مشهد را مکلف به استفاده از GPS کرده است تا علاوه بر کنترل سرعت و کنترل مسير حرکت ، اين سيستم را در ايران مورد آزمايش قرار دهد. ترجمه ذيل توسط آقاي جوزف داويز "Joseph Davis" در آگوست سال 2006ميلادي نوشته شده است که از کتابخانه سلطنتي انگلستان استخراج نموده ام.

سيستم ردياب ماهواره اي GPS

اگر شما جزء افرادي هستيد که مجبوريد دائما در سفر باشيد يا به مدت طولاني در شهرها و يا اطراف روستاها رانندگي کنيد و اغلب بخاطر يافتن مسير دچار مشکل ميشويد، دستگاه ردياب يا موقعيت ياب ماهواره اي " GPS " ، ابزاريست که مي تواند براي شما فوق العاده مفيد و حيرت انگيز باشد.
GPS"" يک سيستم ردياب و موقعيت ياب است که با استفاده از ماهواره ها کار مي کند، بعبارت ديگر مسير يا مکان مورد نظر را با استفاده از اطلاعات آنلاين "online" ارسالي از ماهواره ها مشخص مي کند و نيز توانايي شناسايي موقعيت را در هر لحظه در روي زمين يا در محدوده مداري دارد.
اين دستگاه براي اولين بار در جهان توسط ايالات متحده آمريکا بمنظور مسائل استراتژيک و دفاعي مورد استفاده قرار گرفت، بعدها اين سيستم در کشورهاي اروپايي با نام گاليله "Galileo" و در کشور فدراسيون روسيه با نام گلونس "Glonass" مورد بهره برداري قرار گرفت، در ايالات متحده آمريکا هر شهروند مي تواند بطور رايگان از اين سيستم استفاده کند. البته شايان ذکر است که البته مدلهاي اروپايي و روسي هرگز توانايي رقابت با "GPS" را ندارند ، هرچند روسيه بدليل رقابت شديد خود با آمريکا تلاشهاي زيادي را براي توسعه سيستم خود انجام داده است اما باز هم کاستي هاي فراواني نسبت به مدل آمريکايي دارد.
سيستم ردياب ماهواره اي از سه قسمت تشکيل يافته است:
1- فضا (SPACE) : اين قسمت که به بخش فضايي معروف است در خارج از جو زمين فعال است و توسط 24 ماهواره فعال همه کره زمين را جاروب مي کند.
2- کنترل (CONTROL) : بخش کنترل سيستم، ردياب ماهواره اي شامل همه ايستگاههاي مستقر در روي زمين است ، اين ايستگاههاي کنترل زميني در همه جاي زمين پراکنده هستند، اين ايستگاهها در مسير حرکت ماهواره هاي سامانه GPS ساخته شده اند و با ساعت اتمي "Atomic Clock" ماهواره ها هماهنگ هستند ، ايستگاههاي زميني ارتفاع زمين از سطح دريا را با ماهواره ها مخابره مي کنند.
3- کاربران (USERS) : اين بخش که قسمت اصلي در بحث مورد نظر ماست، شامل همه شهروندان و قسمتهاي نظامي مي شود که خواهان استفاده از تکنولوژي GPS هستند.
24ماهواره ، سيستم GPS را پشتيباني مي کنند ، اين ماهواره ها "Satellite" در 6مدار حول کره زمين در حال چرخش هستند ،24 ماهواره ي GPS در مدارهايي بفاصله 36600 کيلومتري از سطح دريا گردش مي کنند. هر ماهواره دقيقا طي 12 ساعت با سرعت 11 هزار کيلومتر بر ساعت يک دور کامل بدور زمين مي گردد. اين ماهواره ها نيروي خود را از خورشيد تامين مي کنند ولي باتري هايي نيز براي زمانهاي خورشيد گرفتگي و يا مواقعي که در سايه ي زمين حرکت مي کنند بهمراه دارند. راکتهاي کوچکي نيز ماهواره ها را در مسير درست نگاه مي دارند. به اين ماهواره ها NAVSTAR نيز گفته مي شود. هر ماهواره يک ساعت اتمي دقيق به همراه دارد که اطلاعات را بطور دقيق وپيوسته به زمين ارسال مي کنند. مضافا اينکه ماهواره ها مي توانند، پيام هاي الکترونيکي "Electronic Massage" را نيز به زمين ارسال مي کنند ، اين پيام هاي الکترونيکي مي تواند شامل مکان ماهواره در مدار يا زمان ساعت اتمي و يا اطلاعات دقيق تري درباره مکان مورد نظر و بسياري موارد ديگر باشد.
براي کابران معمولي ارسال اطلاعات در زمان بسيار دقيق ضروري نيست اما وجود اين امکان خود نعمتي است. ماهواره هاي مختلف هرکدام با نظم و ترتيب خاصي کار مي کنند و هرگز اجازه نمي دهند که در ارسال اطلاعات به کاربران اخلال يا تداخلي بوجود آيد، ماهواره ها بصورت هوشمند نزديکترين را به مکان مورد نظر انتخاب کرده و اطلاعات از طريق آن ماهواره بدون کم و کاست فرستاده مي شود. همانطوري که ذکر شد سيستم GPS اولين بار براي ارتش ايالات متحده آمريکا جهت کاربردهاي نظامي ساخته شد تا بتوانند براحتي اهداف خود را در سراسر جهان نشانه گيري کرده و موشکهاي خانمان برانداز خود را دقيق و بدون خطا روي هدف قفل نمايند، کاربرد ديگر اين سامانه براي ارتش ايالات متحده آمريکا شناسايي موشکهاي هوشمند بالستيک ، انبارهاي مهمات زيرزميني و مهمتر از همه شناسايي سلاحهاي هسته اي در زرادخانه ها بود. اما با گذشت زمان بدليل محسنات فوق العاده اين سامانه، ارتش تصميم گرفت تا بصورت محدود و استاندارد اين سامانه را در اختيار عموم قرار دهد.
امروزه همه شهروندان مي توانند به سيستم GPS دسترسي داشته باشند و از اطلاعات آن بهره مند شوند. بسياري از کشورها که براي مردم خود شرايط رفاهي مطلوبي را ايجاد کرده اند ، سيستم استاندارد GPS را در شهرهاي خود بطور رايگان راه اندازي کرده اند.
بخشهاي ترابري و حمل و نقل، هواپيماها، کشتي ها و انواع خودروهاي سواري جزو کاربران پروپاقرص سيستم ردياب جهاني GPS هستند ؛ همه کاربران من جمله خلبانان هواپيماهاي بدون موتور ، معدن کاران و همه کساني که در راه و مسير هستند مي توانند براحتي و با پرداخت هزينه ناچيز 100$ الي 200$ از اين سامانه استفاده کنند.
گيرنده هاي GPS مي توانند پهناي زمين، طول زمين ، ارتفاع و پستي و بلندي و مساحت زمين مورد نظر را براي کاربر مشخص کنند.اکنون مهندسان در حال تلاشند تا با توسعه اين سيستم علاوه بر امکانات فوق ، امکان ديدن را نيز از اين طريق فراهم سازند.
سيستم GPS هيجان و سادگي را هم زمان براي مردم به ارمغان آورده است، بر خلاف پيچيدگي زياد سيستم ، استفاده از آن بسيار ساده و ابتدايي است، با اين وجود، ديگر شما بهانه اي براي گم شدن و گم کردن نخواهيد داشت.
منبع: ترجمه ذيل توسط آقاي جوزف داويز "Joseph Davis" در آگوست سال 2006ميلادي نوشته شده است که از کتابخانه سلطنتي انگلستان استخراج نموده ام.
منبع:www.articles.ir /س