تعريف و مقدمه

نام گوهر و گوهرها يا سنگ هاي گرانبها و نيمه قيمتي معمولا براي دسته اي کاني ها بکار برده مي شود که با داشتن برخي ويژگي ها از ساير معدني ها و سنگ ها متمايزند ، از آن جمله مي توان برخي مواد آلي را نيز که پايداري و زيبايي ويژه دارند و در زنيت بکار برده مي شوند نام برد. به غير از مروارد ، مرجان ، کهربا ، شبق و چند ماده ديگر که جز گوهرها و سنگ هاي بهادار آلي به شمار مي روند ، بيشتر گوهرها از جمله مواد متبلور معدني اند. ويژگي هايي که باعث مي شود يک سنگ و يا به طور کلاي يک ماده معدني يا غير معدني در رده سنگ هاي گرانبها جاي گيرد عبارتند از:
1. سرشت زيبايي و درخشش و جلاي دلپسند
2. استحکام
3. کمياب بودن
4. رنگ
5. قابليت حمل و نقل

سرشت زيبايي و درخشش و جلاي دلپسند:

عامل زيبايي خواه به عنوان شکوه و جلال (زرق و برق) ، خلوص ، جذابيت يا جنبه هاي ديگر به طور عمده تابع واکنش هاي افراد نسبت به عوامل بصري همچون رنگ ، شفافيت و شاخص هايي از انکسار و تفرق مي باشد. رفع عيوب ظاهري براي ثبت سنگهاي شفاف از اهميت بسزايي برخوردار است. در برخي موارد ، زيبايي به ستاره ساني ، تابش قوسي و قزحي و بافت و ساخت ظاهري و يا ساير مشخصات ويژه نيز بستگي دارد.

استحکام يا دوام:

اين ويژگي از جهت ارزيابي قيمت هر سنگ از اهميت زيادي برخوردار است. دوام و پايداري در برابر فرسايش ، ايجاد حفره ، تورق و ايجاد شکاف تعيين مي کند که کدام سنگ پرداخته شده ، خواص خود را از لحاظ شکل و زيبايي و طول دوران استفاده ، حفظ مي کند. دوام زياد ، مورد توجه ترين خاصيت در مرغوبيت سنگ هاي نصب شده در گوهرهاي شخصي (مانند انگشتر) مي باشد پايداري و دوام به طور عمده به سختي ، درجه هاي مختلف سختي و وقوع رخ هاي طبيعي و وجود ميان لايه و يا نيروهاي کششي دروني مواد بستگي دارد.

کم ياب بودن و رنگ:

کم يابي يک ويژگي اساسي است و براي برخي سنگ ها اين خاصيت از هر ويژگي فيزيکي ديگر آن مهم تر است. هر چند زمرد سبز نسبت به ساير سنگ ها و گوهرها ارزش بيشتري دارد ،بريل هاي گوناگون معمول نيز که دوام مشابه اي دارند در نظر بسياري از بازيد کنندگان ، زيبايي يکساني دارند. همچنيني اسپينل ارغواني از گارنت ارغواني که فراواني بيشتري نيز نسبت به اسپينل ارغواني دارد ، مطلوب تر است. در حالي که گارنت سبز نسبت به اسپينل سبز که فراوان تر است از ارزش بيشتري برخوردار است.
گاهي کميابي مي تواند نامطلوب واقع گردد ؛ به طوري که اگر اين کم يابي به صورت زياد باشد ، باعث عدم توانايي خريداران در تهيه ، شناسايي و ارزش گذاري صحيح جواهر به صورت بالقوه مي شود. به عنوان مثال آندالوزيت شفاف ، ارتوکلاز ، فناکيت و استارليت بسيار کمياب هستند ولي با وجود اين که با دوام هستند و برخي از نمونه هاي آنها بسيار زيبا مي باشند ، توجه کمي را در تجارت به سوي خود جلب مي کنند.

قابليت حمل و نقل

قابليت حمل و نقل اگر چه در انگيزه هاي ظاهري مطلوب مي باشد ، در تعيين گوهرها ، کم اهميت است. سنگ هايي که شرايط ذکر شده را به بهترين شکل دارا مي باشند ، عموما در اندازه هاي کوچک مي باشند ، بنابراين بلافاصله از مکاني به مکاني ديگر انتقال مي يابند. آنهايي که به صورت بلورهاي درشت يا توده وجود دارند (مانند کوارتز و فلدسپات) از لحاظ زيبايي ، دوام و کم يابي ارزش کمتري دارند.
منبع: http://atwis.com
/س