صورت فلکي قوس (Sagittarius)

در صورت فلکي قوس تعداد زيادي اجرام آسمان از جمله 15 جرم مسيه ، و روشن‌ترين ابر آسماني واقع در کهکشان راه شيري ، در اين محل استقرار يافته است. M22 يک خوشه کروي قدر 5 ، M23 يک خوشه باز بزرگ داراي 120 ستاره از قدر 7 است. M8 يا سحابي مرداب، ابر وسيع زيبايي است که ستارگان جواني را در فاصله 15000 سال نوري از زمين در بر گرفته و داراي قدر کلي 6 است. M20 سحابي 3 شاخه‌اي است که تعدادي ستاره‌هاي خيلي داغ و جوان را در درون گاز و غبار خود جاي داده است. M17 يا سحابي امگا به فاصله 10000 سال نوري از زمين داراي قدر 7 است.

حتي در بابل باستان هم قوس (کمان) را به عنوان يکي از صورتهاي فلکي دايرة البروج مي شناختند. اين صورت به شکل «کمانگير» نمايش داده مي شد. يونانيا باستان در اين صورت فلکي بزرگ «شيرون» مرد دانشمند اسب پيکر و استاد بسياري از قهرمانان بزرگ خود را مي ديدند. مردان اسب پيکر که در واقع نيمي انسان و نيم ديگر اسب بودند، بنا بر افسانه هاي يونانيان، جملگي موجوداتي ظالم، بي رحم و خوشگذران بودند، تنها شيرون يک استثناء بود. او مردان جواني را که بعداً قهرمان مي شدند، تعليم مي داد و انواع فنون جنگي از قبيل فلاخن اندازي، پرتاب نيزه و تير اندازي با کمان را به آنان مي آموخت. در واقع شيرون مانند ساير خدايان فناناپذير بود. روزي هرکول تصادفي و غير عمدي او را با نيزه اي زهر آلود سخت مجروح کرد. جراحت چنان عميق و بد بود، که سراسر وجود شيرون را درد وحشتناکي فراگرفت. مرد اسب پيکر براي رهايي از درد و خاتمه دادن به عذاب، داوطلبانه از موهبت فناناپذيري چشم پوشيد.بالاخره خداي خدايان زئوس اجازه داد تا او بميرد و او را به شکل صورت فلکي به آسمان انتقال داد. در آسمان حتي مي توان دو صورت فلکي را که نماينده ي مردان اسب پيکرند، پيدا کرد. در آسمان جنوب، که براي اهالي نيمکره ي شمالي تقريباً به طور کامل ناديدني است، صورت فلکي بزرگ قنطوروس که آن نيز با شيرون ارتباط داده مي شود، قرار دارد. قوس براي يونانيان صورت فلکي شکار زمستاني نيز به شمار مي آمد. اغلب اين صورت فلکي به صورت مرد شکارچي نيز نمايش داده مي شود.

اپسيلون قوس به نام کمان (قوس) جنوبي در فاصله 85 سال نوري از ماست. اين ستاره با قدر 9/1، درخشانترين ستاره صورت فلکي قوس محسوب مي گردد.
در قوس اجرام زيادي وجود دارد از قبيل 22M يک خوشه کروي قدر 5 است که در 3درجه اي شمال شرقي ستاره ? قوس قرار دارد23? يک خوشه باز بزرگ داراي 120ستاره از قدر 7 است . 8? يا سحابي مرداب ابر وسيع زيباي است که ستار گان جواني را در فاصله 15000سال نوري از زمين در بر گر فته و داراي قدر کلي 6مي باشد در همان نزديکي 20? سحابي سه شاخه قرار گرفته که تعدادي از ستارههاي خيلي داغ وجوان رادر درون گازو غبار خود جاي داده است.17M سحابي امگا به فاصله 10000سال نوري از زمين داراي قدر 7 است. پايين سحابي 17M مي توان 18M و پايين تر 24? و 25? را مشاهده کرد. در کنار ستاره ? مي توان 21? که يک خوشه است ديد و در طرف راست اين جرم مي توان20? را يافت و در کنار ستاره ?، 28? در اين صورت فلکي 69?،54?، 7?، 55?، 75? و دو کهکشان 6822 و 6618 را يافت.

منابع :
پايگاه دانشنامه ستاره شناسي
انجمن ستاره شناسي ثاقب
www.ali-azadegan.com