انواع مدل هاي 747:

747-100 :

اولين نمونه اين هواپيما، 100-747 مي باشد که در تاريخ 2 سپتامبر 1969 از کارخانه بوئينگ در واشينگتن خارج شد. اين کارخانه بزرگترين کارخانه اي است که تا به حال ساخته شده است. هواپيماي 100-747 از سال 1970 کار خود را در خطوط هوايي آغاز کرد. بعدها اين هواپيما با هواپيماي مدل 100-747 دش بي (B) جايگزين شد که کاملاً شبيه مدل قبلي بود فقط طراحي دماغه و شکل زير اين مدل متفاوت بود. نوع ديگر از سري 100 مدل SR مي باشد که گنجايش 550 مسافر را داراست و در پروازهاي داخلي ژاپن مورد استفاده قرار مي گيرد.
هواپيماي 100-747 را ميتوان از طبقه بالاي آنها که فقط 3 پنجره دارد، شناسايي کرد، هر چند بعضي از شرکتهاي هواپيمايي اخيراً مدل "SUD" را خريداري کرده اند که طبقه دوم را در مدل 300-747 نيز داراست.

747-200 :

ظرفيت اين مدل مانند 100-747 مي باشد، ولي مي تواند 30 درصد بيشتر پرواز کند و از طبقه بالاي اين مدل که 8 پنجره دارد قابل شناسايي است. اين مدل اولين 747 اي بود که براي حمل بار هوايي طراحي شده بود و در 3 مدل باري مختلف توليد شده بود. مدل 747-200 دش اف (F) که فقط براي حمل بار است، مدل 747-200 دش سي (C) که مدل متغيري است که مي تواند براي حمل بار يا مسافر مورد استفاده قرار گيرد و مدل 747-200 دش ام (M) که مدل ترکيبي است و توانايي حمل بار و مسافر در يک زمان را داراست.

747-SP :

مدل 747-SP اولين بار در سال 1976 تحويل شد و در اين مدل ظرفيت هواپيما قرباني سرعت و مسافت پروازي شده بود، يعني ظرفيت 220 مسافر را داشت در حالي که مسافت 10200 مايل را با سرعت 610 مايل در ساعت طي مي کرد، بعضي خطوط هوايي اين مدل را 747 - SHORT مي نامند چرا که ظاهري کوچک دارد.
هدف از ساختن اين هواپيما که حدود 30/14 متر کوتاهتر از نمونه 100 مي باشد عرضه يک هواپيما با برد زياد براي استفاده در مسيرهاي کم مسافر بود سکان عمودي اين هواپيما بلند تر از سکان عمودي 100 بود تا جبران بدنه کوتاهتر آن را بنمايد .
پيشرانه _ اين هواپيما از 4 موتور توربوفن پرات اندويتني JT9D-7F هر يک با توان 46985 پاوند (209 کيلو نيوتن) و يا نوع بهينه موتور پرات اندويتني JT9D-7F هر يک با توان 48000 پاوند و يا پرات اند ويتني JT9D-7J با توان 50000 پاوند (4/222 کيلونيوتن)نيرو مي گيرد.همچنين مي توان از از چهار موتور رولزوريس RB112-425B2 با توان 50000 پاوند يا رولزوريس RB211-524C2 با توان 51600 پاوند (9/225)و يا از 4 موتور جنرال الکتريک CF6-45A2B2 هر يک با توان 46500 پاوند (8/206 کيلونيوتن ) نيز در ساخت اين هواپيما استفاده نمود.
کارايي - بيشترين سرعت در پرواز افقي 505 نات (935 کيلومتر در ساعت)
بيشترين برد 6650 ناتيکال مايل (12324 کيلومتر) .
اوزان - وزن خالي 318258 پاوند (144360 کيلوگرم). بيشترين وزن بار قابل حمل 91100 پاوند بيشترين وزن هنگام برخاستن 659877 پاوند (299320 کيلوگرم)
بيشترين وزن هنگام فرود 409944 پاوند (185950 کيلوگرم).
ابعاد - دهنه بال 64/59 متر . طول 31/56 متر ارتفاع /94/19 متر مي باشد.
گنجايش - دو خلبان و يک مهندس پرواز به طور معمول 28 صندلي در قسمت درجه يک 32 صندلي در طبقه بالا و 299 صندلي 10 رديفه درقسمت پايين .
بيشترين مسافر قابل حمل 400 نفر .
هواپيماي 747-SP دور پروازترين مدل بود تا اينکه ايرباس A340 ساخته شد و به ايرلاين هاي آمريکايي Pan Am و Gantas راه يافت چرا که توانايي پرواز دور براي مسيرهاي اين ايرلاين ها مناسب بود. (ايرلاين هاي آمريکا بعدها 747-SP را براي پرواز به توکيو استفاده کردند).

747-300 :

اولين مدل بوئينگ 747 که طبقه فوقاني با گنجايش بيشتري را ارائه کرد 747-300 است. در ضمن اين مدل نسبت به 747-200 دور پرواز تر است. مدلهاي 747-300 دش ام (M) و 747-300 دش اس آر (SR) نيز ساخته شدند.

747-400 :

آخرين مدل 747، مدل 400-747 است که هنوز نيز توليد مي شود، در اين مدل باله هاي کوچک ، فضاي داخلي جديدتر و سرگرمي هاي حين پرواز نسبت به مدل هاي قبلي، اضافه تر بودند.
مدل 400 در شکل هاي ترکيبي 400-747 دش ام (M) و باري 400-747 دش اف (F) نيز ساخته شده است. مدل 400-747 دش دي (D) که در پروازهاي داخلي ژاپن مورد استفاده است، بالاترين ظرفيت را در بين هواپيماهاي ساخته شده تا امروز را داراست (حمل 568 مسافر) مدل ER نمونه دور پرواز 400 است و مدل باري آن ERF مي باشد.
اخيرا طرح هاي جديدي براي ساخت مدل جديد وجود دارد، مدل XGLR که به معني مدل دور پرواز بسيار بي صدا مي باشد.

مدلهاي نظامي و دولتي:

مدل جديد U.S.PRESEDINTIAL از مشهورترين مدلهاي 747 است و به نام Airforce One شناخته شده است. در حالي که رئيس جمهور را هيچگاه با هواپيماي نظامي جابجا نمي کنند ، مدل VC-25A مي باشد که به جهت استفاده در بخش نظامي و پست هاي کنترل نظامي تغيير شکل داده شده بود و يک فروند 747 که براي انتقال Space Shuttle و حمل تانکرهاي سوختگيري هوايي مورد استفاده قرار ميگيرند. مدل جديد ديگري که به بافت نظامي 747 اضافه شده است Airborne laser است که جزئي از طرح دفاع ملي ضد موشک مي باشد.
دولتهاي ديگر نيز از 747 براي پروازهاي VIP استفاده کرده اند که بحرين، ايران، ژاپن ، عمان، قطر، عربستان سعودي، تايوان و امارات متحده عربي را مي توان نام برد.

موتور ها:

در مدل 100-747 چهار موتور توربو Pratt and Whitney JT9D-7A يا چهار موتور توربو فن Rolls-Royce RB 211-254B2 يا چهار موتور توربو فن General Electric CF6-45A2.
در مدل 300/200-747 چهار موتور توربوفن Pratt & Whitney JT9D-7R4G2 يا چهار موتور توربوفن RB211-524D4 يا چهار موتور توربوفن General Electric CF6-50E2
در مدل 400-747 چهار موتور توربوفن Pratt & Whitney PW4062 يا چهار موتور توربو فن RB211-524H يا چهار موتور توربوفن General Electric CF6-80C2B5F

جزئيات:

مدل 400-747 ، 6 ميليون قطعه دارد که در 33 کشور مختلف ساخته مي شوند.
فقط يک موتور مدل 747 نيرويي بيشتر از 4 موتور مدل 707 توليد مي کند.
در مدل 747 بيش از 700 پوند اورانيوم درون ساختار موتور وجود دارد، هدف از بکاربردن اين اورانيوم سنگين کردن بال براي جلوگيري از تکان و لرزش بال است.

سوانح:

در تعدادي از حوادث هوايي اين هواپيما دچار سانحه شده است. تعداد بسيار کمي از اين حوادث به خاطر اشکالات طراحي يا ساختاري هواپيما بوده است، بيشتر آنها به خاطر اشتباه خلبان و يا حملات تروريستي يا هواپيما ربايي بوده است.
- پرواز لوفت هانزا در نايروبي در سال 1974
- حادثه فرودگاه Tenerife در سال 1977
- پرواز Air India در درياي عرب در سال 1978
- پرواز هواپيمايي کره در درياي Okhostk در سال 1983
- پروازAvianca در مادريد در سال 1983
- پرواز Air India در اقيانوس آتلانتيک در سال 1985
- پرواز هواپيمايي ژاپن در توکيو در سال 1985
- پرواز هواپيماي آفريقاي جنوبي در اقيانوس هند در سال 1987
- پرواز Pan Am در لاکربي در سال 1988
- پرواز هواپيمايي چين در تايوان در سال 1991
- پرواز هواپيمايي فيليپين در Okinawa در سال 1994
- پرواز OWA در Long Island در سال 1996.
- پرواز سعودي در دهلي در سال 1996
- پرواز هواپيمايي کره در Guam در سال 1997
- پرواز هواپيمايي سنگاپور در تايپه در سال 2000
- پرواز هواپيمايي چين در Penghu Island در سال 2002

معرفي بوئينگ 777

هواپيماي بوئينگ 777 يکي از مدلهاي مسافربري دور پرواز دو موتوره غول پيکر ساخته شده توسط کارخانه Boeing است.
اين مدل توانايي حمل 305 تا 550 مسافر را در مسافت 5600 تا 8870 مايل را دارد.

تاريخچه:

در دهه 1970 مدلهاي جديدي را به منظور جايگزيني مدلهاي گذشته طراحي نمود. اين مدلهاي جديد شامل مدل 757 براي جايگزيني 727، مدل دو موتوره 767 براي رقابت با Airbus A300 مدل 777 براي رقابت با DC-10 و Lockheed Tristor.
مدل 777 ، هواپيماي جديد 3 موتوره بود که طرحي همانند 767 داشت و فقط شکل بالها تغيير کرده بودند و در دو نوع transcontinental با قابليت حمل 175 مسافر تا مسافت 5000 کيلومتر و international با قابليت حمل همان تعداد مسافر تا مسافت 8000 کيلومتر ساخته شد.

بعد از راه اندازي مدلهاي دو موتوره ساخت مدل 777، 3 موتوره کنار گذاشته شد.
موفقيت در ساخت مدلهاي 757 و 767 با همان طراحي مدلهاي 3 موتوره ولي با استفاده از 2 موتور براي ايجاد نيروي محرک، کارخانه بوئينگ را به ساخت اين مدلها بيش از پيش ترغيب کرد.
طرح اوليه شرکت Boeing فقط شامل بزرگترکردن و افزايش ظرفيت مدل 767 بود که نتيجه آن طراحي مدل 767-x بود. اين مدل جديد در واقع همان 767 بود با اين تفاوت که بدنه و بالها بزرگتر بودند و ظرفيت حمل 340 مسافر را تا مسافت 7300 مايل دارا بود.
شرکت Boeing به دنبال مدلي شبيه 747 با تمام توانايي هاي 767 بود که حاصل اين تلاشها طراحي مدلي کاملاً جديد يعني مدل 777 دوموتوره بود.

مشخصات تکنولوژيک:

براي ارضاء احتياجات و تقاضاهاي خطوط هوايي ، تکنولوژيهاي تازه بايد توسط Boeing به کار گرفته مي شد. مشخصات تکنولوژيک مانند:
- صفحه نمايش LCD در اتاقک خلبان.
- سيستم کنترل پرواز ديجيتال fly-by-wire.
- سيستم اويونيک نرم افزاري.
- شبکه اويونيک fiber-optic.
- موتورهاي غول پيکر توربو با ضريب اطمينان بالا براي مسافتهاي دور.
مدل 777 اولين بار در 14 ژوئن 1994 پرواز آزمايشي خود را انجام داد. Boeing اولين نمونهETOPS (پرواز در مسيرهاي طولاني بوسيله هواپيماي دو موتوره) را با مدل 777 به مدت 180 دقيقه ارائه نمود. اداره هواپيماهاي ايالات متحده در 30 ماه مي سال 1995 جايزه اي را براي ارائه ETOPS به مدت 180 دقيقه به مدل pw4074 777-2005 اهدا نمود.

مدلهاي مختلف:

سري 200-777:

اولين هواپيماي 777 ساخته شده توسط Boeing در ماه مي 1995 به شرکت United Airlines تحويل داده شد. اين مدل با توانايي حمل وزن حداکثر (MTOW) يعني 247 تن و توانايي طي مسافت بين 3780 تا 5150 مايل را داراست.
نيروي مدل 200-777 بوسيله 2 موتور (Pratt & Whitney PW4074 turbofans) 74000LB يا (General Elective GE90-75BS)75000LB يا (Rolls Royce Trent 875S) 75000Lb تامين مي شود.

سري 700-200er:

اين مدل ظرفيت سوخت بيشتر و توانايي طي مسافت دورتري را داراست و قادر به حمل 286 تن در مسافت 6000 تا 7700 مايل است. اولين هواپيماي مدل 777-200ER در فوريه 1997 به هواپيمايي British Airways تحويل گردد.
در 2 آپريل 1997 يک فروند 777-200ER متعلق به هواپيمايي مالزي، رکورد دورترين پرواز بدون توقف را با پرواز از Seattle تا کوالالامپور يعني در مسافت 20/20044 کيلومتر طي 21 ساعت و 23 دقيقه بدست آورد.

سري 777-200LR:

طبق ادعاي شرکت Boeing اين مدل دورپروازترين مدل مسافربري با توانايي پرواز 18 ساعته بدون توقف مي باشد. اين رکورد با به کارگيري دو موتور GE90-110B1turbofans110000Lb و با استفاده از ذخاير کمکي سوخت در قسمت بار هواپيما مقدور خواهد بود.

سري 300-777:

اين مدل به عنوان جايگزيني براي مدل 100-747 و 200 طراحي شده است. در مقايسه با مدلهاي 747 قديمي، 777 از ظرفيت حمل مسافر و طي مسافت بيشتري برخوردار است، در حالي که يک سوم کمتر سوخت مصرف مي کند و هزينه نگهداري اين مدل 40 درصد کمتر از 747 است.
اين مدل ظرفيت حمل 550 مسافر را داراست و 13 تن سنگين تر از مدل 200-777 است.
در مدل 300 دوربينهاي مانور زميني روي بالهاي افقي نصب شده که به خلبان در زمان نشست و برخاست کمک مي کند.
اين مدل نيز جايزة ETOPS را همزمان در 4مي 1998 از FAA و JAA دريافت کرد و در همان ماه بوسيله Cathay Pacific در خطوط هوايي به خدمت گرفته شد.
نيروي محرکه اين مدل بوسيله دو موتور (Pratt & Whitney PW4090)Lb يا (PW-4098S)98000Lb يا (RollsRoyce Trent 8925)92000Lb تامين مي شود.

سري 777-300ER:

اين مدل قدرتمند و دور پرواز جديد به منظور جايگزيني 400-747 طراحي شده.
در اين مدل بدنه قويتر، ظرفيت سوخت بالاتر همراه با موتورهاي بسيار قدرتمند General Electric به کار گرفته شده و توانايي حمل 365 مسافر در مسافت 7250 مايل را داراست. برنامه ساخت مدل 777-300ER توسط Air France راه اندازي شد.

مشخصات کلي:

سرعت حرکت در حالت افقي: 84/0 ماخ(550مايل در ساعت در ارتفاع 35000پايي)
متوسط طول بال: 199پا و 11 اينچ
طول بدنه: 209پا در مدل 200،242پا و 4اينچ در مدل 300.

موضوعات آتي

در ماه مه سال 2006 ، چهار موضوع طراحي توسط شرکت بوئينگ در سئاتل تايمز مورد بررسي وآزمايش قرار گرفت. بعد ازاسم گذاري کدها موپت هاي معروف ( تيم طراحي به عنوان تيم سبز شناخته مي‌شود)، که موضوعات طراحي را در اول براي کاهش مصرف سوخت تعيين و تمرکز مي‌دهند. همه اين چهار طراحي توضيح داده شده که فرم موتور- عقبي نام گرفتند. سيستم « فوزي» که از روتورهاي باز استفاده مي‌کند و سرعت پايين تري براي مصرف سوخت« بيکير» که بالهاي پهن خيلي نازکي دارد و توانايي اين رادارد که قسمتي از آنها خم شوند تا باز شدن چرخها وفرود را تسهيل دهند ، مي‌باشد.«کرميت کرويزر» بالهاي جارو کننده را بالاتر از محل قرار گرفتن موتورها قرار داده‌است با اين منظور که ميزان سروصدا را که از انعکاس خروج گازهاي اگزوز به سمت بالا ايجاد مي‌شود ، کاهش دهد.« هاني دوو» با طراحب بالهاي دلتا شکل خود ، موضوع ترکيب بالهاي بالارونده و بدنه يکپارچه سنتي هواپيماها را ارائه کرده‌است. مطابق بيشتر موضوعات ، اين طراحي فقط در مرحله آزمايشي براي کمک به ارزيابي بوئينگ از احتمالات بالقوه مانند تکنولوژيهاي افراطي و راديکال مي‌باشد.

طرح ريزي مسافرت بين المللي جپسن

در بيست و سوم اکتبر سال 2006 مجله نيويورکي‌ها اعلام داشت که جپسن يک شاخه فرعي بوئينگ ، يک طراحي لجستيکي براي پروازهاي سازمان سيافول العاده الزامي و محرمانه را در دست اقدام دارد. اين ادعا براساس اطلاعات يک کارمند قبلي که به نام باب اورباي، که مدير عامل شرکت که مي‌گفت «ما همه پروازهاي فوق العاده الزامي و محرمانه را انجام خواهيم داد» ايجاد شد—همانطور که شما اطلاع داريد آنها پروازهايي براي شکنجه هستند. بگذاريد با آن مواجه شويم، بعضي از اين پروازها به همان طريق انجام شدند." مقاله خاطرنشان کرده بود که اين مسئله ممکن است سياست دفاعي جپسن باشد که مقابله قانوني با خالد المصري است.
و آينده...
شركت بوئينگ چشم‌انداز خود را براي سال 2016 چنين ترسيم كرده است: كاركردن با يكديگر به مثابه يك شركت جهاني براي رهبري صنعت هوا _ فضا.
منابع تحقيق :
Fa.wikipedia.org
tebyan.net
air-mag.blogsky.com
boeing.com
fortune.com
www.imi.ir
www.mmicinternational.com
مجله صنايع هوايي شماره 188 ـ صفحه 6
learntofly.blogsky.com
avia.ir
newcoy.persianblog.ir
/ن