? تاثير اينترنت بر فضاي تحقيقاتي

با ظهور اينترنت و دسترسي به منابع آنلاين رقيبي جدي براي کتابخانه ها پيدا شده است
زماني بود که هر دانشکده اي براي خود کتابخانه بزرگي از مقالات علمي مختص رشته خودش را داشت. اين کتابخانه ها به مرور زمان کوچک تر و کوچک تر شده اند و در مواردي کاملا ناپديد شده و مجلات به کتابخانه مرکزي دانشگاه ها انتقال پيدا کرده اند و خاک مي خورند.
دليلش اينست که در اکثر مواقع براحتي مي توان از سايت اينترنتي مجلات نسخه الکترونيک مقالات را بدست آورد. آسان بودن اينگونه دسترسي الکترونيکي به مقالات آنقدر بر دانشگاهيان تاثير گذاشته است که در بسياري از مواقع، هم دانشجويان و هم استادان در صورتيکه به نسخه الکترونيکي يک مقاله دسترسي نداشته باشند به جاي رفتن به کتابخانه مرکزي و پيدا کردن مقاله از ميان انبوه کتاب هاي خاک خورده و قديمي و کپي گرفتن از آن، کلا قيد آن مقاله را مي زنند و به مقاله اي مشابه که نسخه الکترونيکي اش وجود دارد مراجعه مي کنند.
گاه حتي خبردار شدن محققان از انتشار الکترونيکي يک مقاله علمي بيش از چند ثانيه هم طول نمي کشد. در اين دوران کسي چاپ کاغذي مقالات علمي را انتظار نمي کشد. قابليت جستجوي مقالات علمي در اينترنت و بنابراين در دسترس بودن آنها، پيوند محققان را با يکديگر پيچيده تر و عميق تر کرده است و همچنين سرعت و کيفيت تحقيق را به مراتب از دوران قبل از پيدايش اينترنت بيشتر کرده است. محققان بسيار راحت تر از گذشته مي توانند با ايجاد يک وبسايت و يا يک وبلاگ ديگران را از چگونگي پيشرفت تحقيق، پيشينه اين تحقيقات و نتايجي که تاکنون بدست آمده است، مطلع کنند.

? اينترنت؛ حلقه رابط محققان

امکان برگزاري کنفرانس ويدئويي از طريق مسنجرها، ضرورت حضور فيزيکي محققان نظري جهت تحقيق در مورد يک موضوع مشترک را از ميان برده است. به عنوان مثال دو فيزيکدان نظري که يکي در ايران است و ديگري در امريکا، به راحتي مي توانند از طريق مسنجر در مورد مقاله اي بحث کنند که به طور مشترک بر روي آن کار مي کنند. حتي اين امکان وجود دارد که اين دو نفر بر روي يک کاغذ مجازي به صورت هم زمان طوري معادله رد و بدل کنند که هر گونه تغيير ايجاد شده توسط يک نفر در کسري از ثانيه براي ديگري قابل رويت باشد.
همچنين، وجود پايگاه هاي داده بر روي اينترنت، امکان همکاري گروه هاي بزرگ دانشمندان بر روي داده هاي مشترک را فراهم کرده است. براي مثال در آزمايش هاي بزرگ اخترشناسي و فيزيک ذرات، نظير اين همکاري هاي مشترک به امري رايج تبديل شده است.
امکان برگزاري کنفرانس ويدئويي از طريق مسنجرها، ضرورت حضور فيزيکي محققان نظري جهت تحقيق در مورد يک موضوع مشترک را از ميان برده است.
تحقيق تجربي هم از مزاياي ارتباطات سريع اينترنتي بهره برده است. امکان کنترل از راه دور دستگاه ها و رد و بدل حجم عظيمي از داده ها از طريق اينترنت و پردازش آن در نقاط مختلف جهان امکان انجام آزمايش هاي بزرگ فيزيکي نظير برخورد دهنده بزرگ هادرون را فراهم آورده است. دفترچه هاي راهنماي محصولات (کاتالوگ) کمپاني هاي بزرگ که بعضا چند جلدي هستند، جاي خود را به وبسايت هاي اين شرکت ها داده است.
جستجوي سريع اينترنتي، مقايسه کالاهاي مشابه، امکان دستيابي به جزئيات مشخصات ريز کالاها و از همه مهمتر امکان سفارش دادن سريع و بي دردسر کالاي منتخب از طريق اينترنت، به جاي فکس کردن کاغذ خريد و يا سفارش تلفني، کار را براي محققان تجربي بسيار آسان تر و سريع تر کرده است.
وجود اينترنت بهره وري، ارتباط بين محققان، کيفيت و کميت آموزش در فضاي دانشگاهي را به ميزان چشمگيري افزايش داده است. تحقيق و آموزش در فضاي دانشگاهي بدون اينترنت که تا 20 سال پيش براي استادان نسل من امري کاملا عادي بوده است، امروزه براي نسل جديد که با اينترنت بزرگ شده اند به سختي قابل تصور است. تاثير اينترنت در نوع نگرش دانشگاهيان را مي توان با پرسيدن سوال علمي دشوراي از اين دو نسل به وضوح مشاهده کرد: نسل قديمي براي پيدا کردن پاسخ از اصول اوليه علمي شروع مي کند و به تدريج و بعد از شايد چند ده دقيقه با ورق زدن کتاب هاي دفترش جواب سوال شما را مي دهد. اما نسل جديد ابتدا سوال را از گوگل مي کند و بعد از چند دقيقه جستجو و در صورت پيدا نکردن پاسخ سوال، به سراغ کتاب هايش مي رود.
منبع:اخبار و مقالات فناوري اطلاعات
/ن