الگوي هندسي استفاده شده جهت اتصال کامپيوترها ، توپولوژي ناميده مي شود. توپولوژي انتخاب شده براي پياده سازي شبکه ها، عاملي مهم در جهت کشف و برطرف نمودن خطاء در شبکه خواهد بود. انتخاب يک توپولوژي خاص نمي تواند بدون ارتباط با محيط انتقال و روش هاي استفاده از خط مطرح گردد. نوع توپولوژي انتخابي جهت اتصال کامپيوترها به يکديگر ، مستقيما بر نوع محيط انتقال و روش هاي استفاده از خط تاثير مي گذارد.
? تقسيم بندي بر اساس توپولوژي :
الگوي هندسي استفاده شده جهت اتصال کامپيوترها ، توپولوژي ناميده مي شود. توپولوژي انتخاب شده براي پياده سازي شبکه ها، عاملي مهم در جهت کشف و برطرف نمودن خطاء در شبکه خواهد بود. انتخاب يک توپولوژي خاص نمي تواند بدون ارتباط با محيط انتقال و روش هاي استفاده از خط مطرح گردد. نوع توپولوژي انتخابي جهت اتصال کامپيوترها به يکديگر ، مستقيما بر نوع محيط انتقال و روش هاي استفاده از خط تاثير مي گذارد. با توجه به تاثير مستقيم توپولوژي انتخابي در نوع کابل کشي و هزينه هاي مربوط به آن ، مي بايست با دقت و تامل به انتخاب توپولوژي يک شبکه همت گماشت . عوامل مختلفي جهت انتخاب يک توپولوژي بهينه مطرح مي شود.
مهمترين اين عوامل بشرح ذيل است :
? هزينه :
هر نوع محيط انتقال که براي شبکه LAN انتخاب گردد، در نهايت مي بايست عمليات نصب شبکه در يک ساختمان پياده سازي گردد. عمليات فوق فرآيندي طولاني جهت نصب کانال هاي مربوطه به کابل ها و محل عبور کابل ها در ساختمان است . در حالت ايده آل کابل کشي و ايجاد کانال هاي مربوطه مي بايست قبل از تصرف و بکارگيري ساختمان انجام گرفته باشد. بهرحال مي بايست هزينه نصب شبکه بهينه گردد.
? انعطاف پذيري :
يکي از مزاياي شبکه هاي LAN ، توانائي پردازش داده ها و گستردگي و توزيع گره ها در يک محيط است . بدين ترتيب توان محاسباتي سيستم و منابع موجود در اختيار تمام استفاده کنندگان قرار خواهد گرفت . در ادارات همه چيز تغيير خواهد کرد. ( لوازم اداري ، اتاقها و ... ) . توپولوژي انتخابي مي بايست بسادگي امکان تغيير پيکربندي در شبکه را فراهم نمايد. مثلا ايستگاهي را از نقطه اي به نقطه ديگر انتقال و يا قادر به ايجاد يک ايستگاه جديد در شبکه باشيم .
سه نوع توپولوژي رايج در شبکه هاي LAN استفاده مي گردد :
1 BUS.
2 STAR.
3 RING.
? توپولوژي BUS :
يکي از رايجترين توپولوژي ها براي پياده سازي شبکه هاي LAN است . در مدل فوق از يک کابل بعنوان ستون فقرات اصلي در شبکه استفاده شده و تمام کامپيوترهاي موجود در شبکه ( سرويس دهنده ، سرويس گيرنده ) به آن متصل مي گردند.
? مزاياي توپولوژي BUS:
1) کم بودن طول کابل :
بدليل استفاده از يک خط انتقال جهت اتصال تمام کامپيوترها ، در توپولوژي فوق از کابل کمي استفاده مي شود.موضوع فوق باعث پايين آمدن هزينه نصب و ايجاد تسهيلات لازم در جهت پشتيباني شبکه خواهد بود.
2) ساختار ساده :
توپولوژي BUS داراي يک ساختار ساده است . در مدل فوق صرفا از يک کابل براي انتقال اطلاعات استفاده مي شود.
3) توسعه آسان :
يک کامپيوتر جديد را مي توان براحتي در نقطه اي از شبکه اضافه کرد. در صورت اضافه شدن ايستگاههاي بيشتر در يک سگمنت ، مي توان از تقويت کننده هائي به نام Repeater استفاده کرد.
? معايب توپولوژي BUS :
1) مشکل بودن عيب يابي :
با اينکه سادگي موجود در تويولوژي BUS امکان بروز اشتباه را کاهش مي دهند، ولي در صورت بروز خطاء کشف آن ساده نخواهد بود. در شبکه هائي که از توپولوژي فوق استفاده مي نمايند ، کنترل شبکه در هر گره داراي مرکزيت نبوده و در صورت بروز خطاء مي بايست نقاط زيادي بمنظور تشخيص خطاء بازديد و بررسي گردند.
2) ايزوله کردن خطاء مشکل است :
در صورتيکه يک کامپيوتر در توپولوژي فوق دچار مشکل گردد ، مي بايست کامپيوتر را در محلي که به شبکه متصل است رفع عيب نمود. در موارد خاص مي توان يک گره را از شبکه جدا کرد. در حالتيکه اشکال در محيط انتقال باشد ، تمام يک سگمنت مي بايست از شبکه خارج گردد.
3) ماهيت تکرارکننده ها :
در موارديکه براي توسعه شبکه از تکرارکننده ها استفاده مي گردد، ممکن است در ساختار شبکه تغييراتي نيز داده شود. موضوع فوق مستلزم بکارگيري کابل بيشتر و اضافه نمودن اتصالات مخصوص شبکه است .
در يک شبکه خطي چندين کامپيوتر به يک کابل به نام BUS متصل مي شود. در اين توپولوژي رسانه انتقال بين کليه کامپيوتر ها مشترک است. توپولوژي BUS از متداولترين توپولوژي هاست که در شبکه هاي محلي مورد استفاده قرار مي گيرد.
توپولوژي يا همبندي يک شبکه تعيين کننده شيوه کابل کشي اتصال کامپيوترهاست. اين توپولوژي (همبندي) معمولاً نوع کابل مورد استفاده را نيز تعيين مي کند.
توپولوژي هاي شبکه داراي انواع زير است:
1) توپولوژي : BUS
در يک شبکه خطي چندين کامپيوتر به يک کابل به نام BUS متصل مي شود. در اين توپولوژي رسانه انتقال بين کليه کامپيوتر ها مشترک است. توپولوژي BUS از متداولترين توپولوژي هاست که در شبکه هاي محلي مورد استفاده قرار مي گيرد. سادگي، کم هزينه بودن و توسعه آسان اين شبکه از نقاط قوت توپولوژي BUS مي باشد. ضعف عمده اين شبکه اين است که اگر کابل اصلي Back bone که پل ارتباطي بين کامپيوتر هاي شبکه است، قطع شود، کل شبکه از کار خواهد افتاد.
2) توپولوژي رينگ - حلقوي:
در توپولوژي باس کامپيوتر ها توسط يک رشته سيم به يک ديگر متصل مي شوند که آغاز و پايان آن سيستم توسط يک مقاومت 50 اهمي بسته شده است. در توپولوژي رينگ به جاي بستن دو سر سيم آن ها را به يک ديگر وصل نموده و تشکيل يک حلقه مي دهند. اين توپولوژي تمامي مزايا و معايب باس را دارد با اين تفاوت که کنترل مقاومت سيم استوار تر بوده و اتصال آغاز و پايان سيم گاهي اوقات به دليل فاصله زياد دو سر سيم مشکل ساز مي گردد.
3) توپولوژي هيبريدي:
سيستمي که از ترکيب حالت باس و ستاره اي پديد مي آيد هيبريدي نام دارد.
در اين حالت برخي از مسير هاي شبکه به صورت باس و برخي ديگر به صورت ستاره اي مي باشند. معمول ترين طرح آن، اتصال هاب ها به صورت باس و اتصال کامپيوتر ها به صورت ستاره اي به هاب مربوط به خودشان مي باشد.
4) توپولوژي ستاره اي:
شبکه هاي متوسط و بزرگ اغلب از توپولوژي ستاره اي استفاده مي کنند. در اين پيکر بندي از کابل و سخت افزار بيشتري استفاده مي شود اما مديريت آن آسان تر و احتمال خرابي آن کمتر است. کابل مورد استفاده توپولوژي ستاره اي اترنت کابل زوج بهم تابيده بدون حفاظ است. در پيکر بندي ستاره اي هر کامپيوتر به يک هاب متصل مي شود. يک سر کابل به کارت شبکه يک کامپيوتر متصل مي شود و سر ديگر آن به هاب که نقطه اتصال مرکزي کابل کشي شبکه را نزد هم مي کند متصل مي شود. هاب ها به اندازه هاي مختلف عرضه مي شوند و مدل هاي پيشرفته آن ها مي تواند خطا هاي موجود در سيگنال ها را تقويت کند. آماده سازي توپولوژي ستاره اي آسان است و عيب يابي در آن آسان تر از شبکه باس است چرا که يک کابل آسيب ديده فقط به روي يک کامپيوتر تأثير مي گذارد و از طرف ديگر کابل زوج بهم تابيده معمولاً گرانتر از کواکسيال است. توپولوژي ستاره اي به کابل بسيار زياد و يک هاب نياز دارد. همه اين ها به بالا رفتن هزينه شبکه منجر مي شود با اين مزيت که اين روش بسيار مفيد است.
منبع: www.krcom.blogfa.com/ن