ب ام و (BMW) که کوتاه شده? عبارت آلماني Bayerische Motoren Werke AG است، يک کمپاني مستقل آلماني و از توليد کنندگان بنام خودروي سواري و موتورسيکلت در جهان است. اين کمپاني صاحب کمپانيهاي رولز رويس (Rolls-Royce) و ميني (MINI) است ، و سابق بر اين کمپاني روور(Rover) را نيز در اختيار داشته‌است .
ب ام و يا کارخانه? موتورسازي باواريا يک شرکت اتوموبيل‌سازي مستقل آلماني است. شرکت ب ام و سازنده? ماشين‌هاي لوکس و با کيفيت است و شرکت مادر کارخانه‌هايي نظير رولز رويس و ميني مي‌باشد . کار خودش را با ساخت موتورهاي هواپيما در ابتدا آغاز کرد. در سال 1923 شروع به توليد موتور سيکلت کرد و در سال 1929 آغاز به توليد اتومبيل کرد. آرم دايره‌اي اين شرکت نشاندهنده? ملخ هواپيماهاي توليدي در سال هاي اوليه تاسيس شرکت ميباشد. اين شرکت هواپيمايي براي آلمان در جنگ جهاني دوم ساخت ولي در حين جنگ به صورت ناگواري تخريب شد و بيشتر دستگاه‌هاي آن به تاراج متفقين رفت.
اين شرکت کارخانه? روور بريتانيا را در سال 1994 خريد ولي به علت‌هاي ضررهايي که کرد در سال 2000 اين شرکت را به فروش رساند و به جاي آن شرکت ميني را خريد .
مي‌توان گفت شهرت و اعتبار ب ام و به عنوان يكي از بزرگترين سازندگان خودرو مي‌تواند به توليداتش در دو دهه گذشته مربوط باشد.
با اين حال تاريخ بسط و گسترش اين شرکت به 90 سال پيش برمي‌گردد و شامل موفقيت‌‌هاي متعددي مي‌باشد .

تولد ب ام و (BMW)

تاسيس ب ام و به سال 1913 برمي‌گردد وقتي كه "كارل فردريك رپ"‌، مهندس مشهوري كه در يک شركت هواپيمايي در باوارياي آلمان مشغول به كار بود‌، كارخانه rapp motoren werke را در حومه شهر مونيخ تاسيس كرد . اين كارخانه در ساخت موتورهاي هواپيما تخصص داشت در مجاورت اين كارخانه،‌ گوستاو اتو كه متخصص هواپيما بود كارگاه ساخت هواپيمايي كوچك به نام Gusiav Elug maschine fabric را بنا نهاد .
به دليل وجود نقص در موتورهاي توليدي كارخانه رپ و عدم توانايي در پاسخگويي به سفارشات ‌، رپ با كارخانه Austro Daimler يك قرارداد بست كه نيازهايش را در توليد موتور v12 هواپيما تامين كند . كارخانه رپ به زودي گسترش يافت با اين حال در سال 1916 رپ به علت مشكلات مالي از كارخانه كناره گرفت و در استراليا به نامهاي Rapp motoren werke با كارخانه Gustav Flugmaschine fabric تركيب شدند و كارخانه Bagersiche Flugzeung werke را تاسيس كردند و بعد از مدت كوتاهي به Bagersiche motoren werke (Bagersiche motore werks ) يا همان BMW ‌، تغيير نام داد . اين همان BMW است كه ما امروز مي شناسيم.
در سال 1917 اولين موتور هواپيمايي ب ام و با يك موتور 6 سيلندر تيپ AIII به خط توليد رفت در سال 1919 ب ام و از ساختن هواپيما تحريم شد و محصولاتش به ساخت ترمز براي تراموا تغيير كرد و در سال 1922 دوباره شروع به توليد كرد .
اولين موتور سيكلت ب ام و ،‌ R32 در سال 1932 و در كارخانه جديد Eisenbach در كنار فرودگاه مونيخ به خط توليد رفت . اين موتور داراي قدرتي معادل 5/8 اسب بخار در دور موتور 3300 بود . اين موتور دو سيلندر با گنجايش 494 سي سي قادر بود به سرعتي معادل 95 كيلومتر بر ساعت دست يابد . 3090 دستگاه از R32 در طول 3 سال توليد شد .
تاريخ تولد اتومبيل در كمپاني ب ام و به سال 1928 برمي‌گردد. اتومبيل Dixi3/115ps اولين خودرو توليدي ب ام و مي باشد كه در كارخانه Eisenbach توليد شد . اين خودرو تحت ليسانس Austin ساخته شد و در اصل شبيه مدل بانتام آمريكايي و داتسن ژاپني بود .
اولين Dixiها از يك اتاق سقف‌دار و يك موتور 4 سيلندر به گنجايش 743 سي سي با 15 اسب بخار قدرت استفاده مي‌كردند. بيشترين سرعت آن در حدود 80 كيلومتر بر ساعت بود. در سال 1929 يك مدل جديدتر توليد شد ،‌DA2 ،‌ با يك بدنه فولادي و هر چهار چرخ داراي ترمز بود و سرانجام در سال 1930 Dixi اولين موفقيت را در مسابقات بدست آورد از اين اتومبيل جمعاً‌ 18976 دستگاه توليد شد .

1932 سالي بود كه ب ام و ‌با نام ديگر AM4 اولين ماشين واقعي ب ام و بود كه به خط توليد رفت. نام ديگر AM4 ،‌ 3/20PS بود كه جانشين Dixi شد .
نيروي محركه‌اش يك موتور چهار سيلندر 782 سي سي با 20 اسب بخار قدرت در دور موتور 3500 و حداكثر سرعتي معادل 85 كيلومتر بر ساعت بود سال بعد اين كمپاني مدل 303 خود را معرفي كرد كه داراي يك موتور 6 سيلندر خطي بود كه در خودروهاي معاصر به عنوان يك شاخص باقي مانده است. 303 همچنين اولين خودروي ب ام و بود كه از رادياتور مشبك ‌، بدنه فولادي جوشكاري شده و سيستم راك اندپنيون استفاده مي‌كرد.
موتور توسعه يافته آن با گنجايش 1173 سي سي 30 اسب بخار نيرو توليد مي‌كرد و به سرعتي حداكثر معادل 90 كيلومتر در ساعت دست مي‌يافت. 3 سال بعد ‌، سال 1936 ب ام و 328 توليد شد که يكي از محبوبترين و مشهورترين اتومبيل هاي اسپرت آن زمان بود و جانشين مدل 1/315 كه از سال 1934 تا سال 1936 توليد مي شد ‌بود . 328 براي مسابقات ورزشي ساخته شد 328 توانايي خود را با موفقيت در مسابقات مايل ميگلياي ايتاليا در سال 1938 در كلاس خودش ثابت كرد اين خودرو با استفاده از يك موتور 6 سيلندر خطي به گنجايش 1971 سي سي با 3 كاربراتور نيرويي معادل 80 اسب بخار در دور موتور 5000 توليد مي كرد . 328 مي توانست به حداكثر سرعتي معادل 150 كيلومتر بر ساعت دست يابد و در مجموع 462 دستگاه از اين خودروي كلاسيك توليد شد .
در سال 1935 براي بار ديگر ب ام و ركوردي ديگر ثبت كرد اين بار موتور سيكلتي از اين كمپاني بود. يك نيروي محركه با استفاده از كمپرسور و به گنجايش 500 سي سي نيرويي معادل 108 اسب بخار و نسبت نيرو به وزن شگفت انگيزي توليد مي كرد. " ارنست هن" يك ركورد جهاني سرعت را براي اين موتور سيكلت با سرعتي معادل5/297 كيلومتر در سال 1937 ثبت كرد اين موتور سيكلت نزديك به دو دهه محبوبيت خويش را حفظ كرد .

ساختمان مرکزي ب ام و در مونيخ كه شبيه 4 سيلندر است.

متاسفانه موفقيتهاي ب ام و كوتاه بود بعد از جنگ جهاني دوم كارخانه هاي ب ام و تحريم شدند يك تحريم سه ساله كه هرگونه فعاليت توليدي را قدغن مي‌كرد به آنها تحميل شده بود و كمپاني را مجبور به توليد موتور هواپيما و راكت كردند .
اولين مدل بعد از جنگ در سال 1951 توليد شد مدل 501 هشت سيلندر يك مدل لوكس بود اما براي كشوري كه بعداز جنگ با ويرانيهاي بسياري روبرو بود انتخاب خوبي نبود چون تقاضا بسيار كم بود در نهايت 501 نتوانست توقعات كمپاني را برآورده كند .
در سال 1955 اين شرکت به سراغ توليد Isetta250 رفت كه يك موتور سيكلت بود اين موتور سيكلت تحت ليسانس يك كارخانه ايتاليايي به نام ايزو توليد مي شد . اين موتور 1 سيلندر ظرفيتي معادل 245 سي سي داشت و نيروي محركه اي معادل 12 اسب بخار در 5800 دور در دقيقه توليد مي كرد و حداكثر سرعتي معادل 85 كيلومتر داشت. در طول 7 سال كه Isetta توليد مي شد جمعاً‌ 161728 دستگاه توليد شد .
دو سال بعد ب ام و يك موقعيت عالي ثابت و مطمئن بدست آورد . يكي از مدلهاي به ياد ماندني در اين برهه از زمان توليد شد در سال 1956 ب ام و 507 توليد و سريعا‌ً مشهور شد .
اين خودرو 2 در از آلياژي سبك با سقف جمع شدني ساخته شده و بوسيله "آلبرت گرف فورتز" طراحي شد ب ام و Z.8 از اين خودرو الهام گرفته شده است .
موتور هشت سيلندر اين خودرو داراي گنجايشي معادل 3168 سي سي و داراي 2 كاربراتور بود. اين موتور توانايي توليد 150 اسب بخار قدرت در دور موتور 5000 در دقيقه را داشت و خودرو را به سرعتي معادل km 200 مي رساند ولي اين همه براي رسيدن به رقيبي مانند مرسدس بنز SL300 كافي نبود .
تحولي كه در سال 1962 در ب ام و روي داد نقطه عطفي در تاريخ اين شرکت محسوب مي شود
مدل 1500 در طي دهه 50 تحولي در توليدات ب ام و محسوب مي شد 1500 داراي يك طراحي عالي با موتوري 4 سيلندر و گنجايشي معادل CC 1499 و قدرتي معادل 80 اسب بخار در 5700 دور در دقيقه و سرعتي معادل km 148 بود در مدت دو سال توليد آن در حدود 23807 دستگاه فروخته شد و موتورهاي ديگري به حجم هاي 1600‌، 1800 و 2000 سي سي بر روي همين بدنه قابل نصب بود .
اولين نسل از اتومبيل هاي سري 5 ‌، E12 ‌، 10سال بعد يعني 1972 توليد شد . سري 3 سه سال بعد و سري 7 دو سال بعد از آن يعني در سال 1977 معرفي شد .

در سال 1990 ب ام و دوباره ساخت موتورهاي هواپيما را با پيوستن به رولز رويس و تشكيل گروه Rolls Royse Gmbh شروع كرد. در سال 98 BMW رسماً‌ تمام سهام رولز رويس را از فولكس واگن خريداري نمود .

موتور سيکلت ها

کارخانه? ب ام و ابتدا شروع به ساخت موتور موتور سيکلت کرد و سپس در سال‌هاي آغازين جنگ جهاني اول شروع به ساخت موتور سيکلت کرد. اولين موتور سيکلت موفقيت اميز اين شرکت بعد مدل (Helios and Flink) آر 32 (R32) نام داشت.اين موتور سيکلت داراي موتور بوکسر (Boxer)دوقلو بود که در آن سيلندر ICCE از هر طرف وسيله بيرون مي‌زد. به غير از مدل‌هاي تکي نمامي مدل‌هاي موتور سيکلت‌هاي ساخته شده توسط ب ام و ظاهري منحصر به فرد دارند و اين ظاهر را تا سال 1980 حفظ کردند.هنوز موتورهاي ب ام و اي هستند که به همين شکل ساخته مي‌شوند و نام خود را با سري آر بر زبان‌ها انداخته‌اند.در بحبوحه جنگ جهاني دوم ب ام و شروع به ساخت موتور سيکلت آر 75 کرد که جايي براي نصب کنار خودرو داشت.
اين همراه بود با طراحي يکتاي آن که از روي زوندپ (Zündapp) کپي برداري شده بود و چرخ‌هاي آن همان چرخ‌هاي موتور بود و ديفرانسيل آن روي موتور قفل مي‌شد.همين باعث استحکام بسيار زياد آن شد به طوري که آن را به خودرو جيپ بسيار شبيه کرد.

ب ام و مدل آر 32 اولين موتور ساخته شده توسط ب ام و

در سال 1983 بود که مدل‌هاي سري ک (K Series) پا به عرصه? وجود گذاشتند آنها را آجرهاي پرنده (The Flying Brick) مي‌ناميدند.(اين نامگذاري به خاطر آن بود که اولين موتور اين سري يعني ک1 (K1) به همين نام معروف بود.مدت اندکي پس از آن ب ام و شروع به توليذ موتورهاي سري گ (G)و سري اف (F) با موتور دقولوي روتاکس (Rotax) کرد.
در اوايل سال 1990 بود که ب ام و شروع به ارتقاي مدل ايرهد (Airhead) بوکسر خود کرد.که بعدها به اويل هد (Oilhead) معروف شد.در سال 2002 موتورهاي ايل هد داراي دو جرقه زن براي هر سيلندر بودند.در سال 2004 اين شرکت ميله (Shaft) ي بالانس داخلي را به موتور اضافه کرد هممين باعث افزايش ظرافيت آن به 1170 سي سي و افزايش توان آن به 100 اسب بخار در مدلR1200GS شد که نسبت به مدل R1150GSبا مشخصه‌هاي 85 اسب بخار و 1000 سي سي برتري زيادي داشت.

ب ام و مدل جي تي 600
در سال 2004 ب ام و مدل K1200S را معرفي کرد.اين موتور بسيار قوي و با تکنولوژي بالا و نشانه? تغيير نگرش ب ام و براي رقابت با موتور سازي‌هايي نظير سوزوکي، کاوازاکي، هوندا و ياماها بود و مشخصات عمده? آن موتور 167 اسب بخاري و وزن سبک ان بود که باعث قابل رقابت شدن آن موتور با بقيه هم دسته‌ها بود.در ضمن موتور توسط تيم فرمول 1 ويليامز طراحي شده بود.سيستم تعليق عقب اتوماتيک از مزاياي قابل توجه اين مدل بود.
ب ام و يکي از بنيان گذاران ترمزهاي ضدقفل در صنعت بود و از اوايل دهه? 80 شروع به استفاده از اين سيستم در موتورهاي خودش کرد. مدل‌هاي 2006 به اين شرکت مجهز به سيستم‌هاي پيچيده? جلوگيري از سر خوردن و کنترل تعادل الکترونيکي هستند. ب ام و مبدع سيستم‌هاي تعليق براي موتور سيکلت است و زود تر از همه اين سيستم‌ها را در موتور سيکلت‌هاي خود به کار برده‌است.بيشتر مدل‌هاي مدن ب ام و داراي سيستم تعليق عقب هستند. همچنين ب ام و از سيستم تعليق ديگري نيز در موتورهاي 1990 استفاده مي‌کند که به Telelever معروف است و باعث مي‌شود که تکان موتور به صورت قابل توجهي کاهش يابد،

باشگاه‌هاي موتور سواري

باشگاه‌هاي زيادي در سرار جهان از ب ام و استفاده مي‌کنند.برگترين‌هاي آنها سندکاي موتور سواران ب ام و و صاحبان موتور سيکلت‌هاي ب ام و در آمريکا هستند که هر دو در کشور ايالات متحده قرار گرفته‌اند .

شعارهاي تبليغاتي

شعار اصلي اين کمپاني (با لذت برانيد.) يا در آلماني (Freude am Fahren) و در انگليس (The Ultimate Driving Machine) به معناي (نهايت يک خودرو) شعار اين کمپاني است ! و شعار انگليسي (sheer driving pleasure) يا (لذت واقعي رانندگي) نيز در مناطقي توسط کمپاني BMW استفاده مي‌شود.

گاهشمار
1913: آغاز کار BMW در سال 1913 توسط کارل فردريش رپ (Karl Friedrich Rapp) در کشور آلمان است.
1916: در سال 1916 کمپاني BMW دست به ساخت موتورهاي V12براي امپراتوري اتريش-مجارستان زد.
1917: در سال 1917 کارل رپ از مدريت کنارگيري کرد و فرانتس جوزف پاپ از کارخانه داران اتريشي جايگزين وي شد.
1917: نام BMW و آرم آبي و سفيد که برگرفته از ملخک موتور هواپيما و پوشش حاله اي زرد رنگ که نشانه Bavarian بود شکل گرفت که بعدها آن حاله برداشته شد و BMW به خودروي ملي آلمان تبديل شد.
1919: در سال 1919 BMW نخستين موتور موتورسيکلت خود را طراحي نمود که در موتورسيکلتي به نام ويکتوريا ساخت يک کمپاني در نورمبرگ به کار رفت.
1923: در سال 1923 BMW نخستين موتور سيکلت خود را به نام R32توليد نمود، R32 موتوري 500cc و هواخنک داشت.
1927: در سال 1927 شرکت BMW نخستين خودروي سواري خود را توليد نمود.
1929: رکورد مسابقات جهاني سرعت را با موتور سيکلت R37 با سرعت 134 مايل شکست.
1933: اولين خودروي 3.3 خود را با يک موتور 6 سيلندر به حجم 2/1 ليتر و طراحي زيبا با يک جلو پنجره ميله اي استيل دو تکه ساخت.
1936: مدل 328 را توليد کرد و تا سال 1940 موتورهاي 2 ليتري اسپرت آن را ساخت.
1939: BMW شروع به طراحي و ساخت موتورهاي کمپرسور کرد.
1939 تا 1945: ساخت موتورهاي 132 و 801 براي هواپيماي Focke-wulf و موتور 003 توربين دار گازي و توليد اولين هواپيماي موتور جت دنيا از موفقيتهاي آن بود.
خودروي 501 با موتور 6 سيلندر و 502 با يک موتور قوي 8 سيلندر و همچنين اولين موتور سيکلتهاي مخصوص جنگ را ساخت.
1956: .توليد مدلهاي 303 و 507 را با اتاقهاي کوپه و کروک آغاز کرد.
1959: BMW در يک بحران مالي قرار گرفت و در کنار همين موضوع يک پيشنهاد توسط دايملر بنز صورت گرفت که سهام کوچکي در BMW داشته باشد که در نهايت با مقداري مقاومت راي موافق داده شد و اين کار تا زماني ادامه داشت که دچار بحران بود.

1962: به توليد خودروهاي اسپرت در کلاس 1500 سي سي پرداخت.
1966: توليد خودروهاي 2 درب و 6 سيلندر را با اتاقي بزرگ و حجم موتور 2500 سي سي آغاز کرد.
1969: موتور سيکلتهاي Flat-twin را در برلين ساخت.
1970: در اين سال آقاي Eberhard V.Kuenheim به مقام رياست BMW در آمد و آن را به يک برنامه ريزي دقيق به يک مجموعه ثابت و پا برجا تبديل کرد.
1972: ساختمان مرکزي جديد BMW به نام (HQ) که شبيه 4 سيلندر کنار هم طراحي شده بود افتتاح شد.
و در همين سال به مناسبت المپيک ماراتون در مونيخ خودروي 2002 را با موتور الکتريکي به نمايش گذاشت.و همچنين مدل جديد سري 5 (E21) را ساخت.
1973: خودروي F2 را براي شرکت در مسابقات Touring اروپا ساخت.
1974: يکي از شاهکارهاي BMW در همين سال ساخته شد. 2002 Turbo که مجهز به توربو شارژ بود و عنوان بهترين خودروي سال را به خود اختصاص داد.
1975: شروع به ساخت سري 3 (E21) براي حضور در مسابقات را نمود.
1976: اولين مدل سري 6 (E24) و موتور سيکلت R100RS را ساخت.
1977: اولين مدل سري 7 (E23) را ساخت.
1978: آغاز طرح توليد سري هاي M را با M1 آغاز کرد.
1980: تاسيس يک شرکت طراحي در انگلستان.
1981: ساخت موتور سيکلت R80G/S براي حضور در مسابقات پاريس داکار.
1983: ساخت اولين مدل فرمول F1 و موتور M12 که توسط Nelson Piquets Brabham طراحي شد و به همين منظور به BT52 مشهور شد که بهترين توربو شارژر بر روي آن نصب شده بود و اولين موتور سيکلتهاي سري K 4 سيلندر را ساخت.
1985: شروع به طراحي و تحقيقات بر روي خودروهاي مفهومي را آغاز کرد.
1986: سري هاي 3 را براي حضور در مسابقات آماده کرد.
1987: اولين گروه هاي خودروهاي Z را با نام Z1 آغاز کرد و مدل جديد سري 7 (750i) را با موتور V12 را ساخت.
1990: سري 8 (850i) را ساخت که توانست رکورد سرعت 281 کيلومتر را در کلاس خود بشکند و به يک افسانه تبديل شد و در همين سال ساخت و طراحي موتورهاي Rolls-Royce را بدست گرفت.
1991: اولين خودروي مفهومي الکتريکي را با نام (E1) طراحي کرد.
1992: يک ساختمان جديد در Spartan Burg در جنوب Carolina تاسيس کرد.
1993: Eberhard V.Kuenheim بعد از گذشت 25 سال باز نشسته شد و آقاي Bernd Pichestrieder به عنوان مدير جديد جانشين آن شد.
و از مدل هاي جديد موتور سيکلت R1100 (Boxer) و (F650) پرده برداري شد.
1994: خريد کامل سهام شرکت Rover صورت گرفت و مقدمه طراحي جديد سري 3 آغاز شد.
1995: مدل جديد سري 5 (E39) روانه بازار شد.
1996: ساخت موتورهاي خود را در کشور برزيل آغاز کرد و نسل جديد سري Z را با نام Z3 توليد کرد که به يک شهرت جهاني دست پيدا کرد و از محبوبيت خاصي برخوردار شد .
1998: کل سهام Rolls-Royce را خريداري کرد و در همين سال نسل جديد روور 75 را توليدکرد.
1999: پديده هاي خود را آفريد X5، Z8 و کانسپت Z9 و مدل V12LMR را براي مسابقات لمان طراحي کرد.
2000: که مجموعه Mini را زير پوشش خود در آورد. تشکيل تيم جديد F1 (BMW-Williams) و توليد نسل جديد سري 3 از ديگر دستاوردهاي آن بود و همچنين پروژه EXPO2000 کانسپت را آغاز کرد که به خودروي (Clean Erergy) مشهور شد.
2001: اولين مدلهاي Mini را با نامهاي Mini One و Mini Cooper را بيرون داد و همچنين نسل جديد سري 7 را توليد کرد.
2002: نسل جديد Cooper اسپرت را با نام Coopers توليد کرد و توانست براي اولين بار در دنيا تکنولوژي هيبريدي را اختراع کند. و اين يک موفقيت عظيم در صنعت براي BMW بشمار مي آمد.
2003: نسل جديد Rolls-Royec را با نام فانتوم (Phantom) توليد کرد که به يک شاهکار در سال 2003 تبديل شد.
2004: نسل جديد Mini کروک، سري 1، سري 6، Z4و X3 را که هر 3 جديد و اولين نسل در سري هاي خود بودند را توليد کرد و همگي ويژگي خودروهاي اسپرت را داشتند.
2005: يک تحول کامل را در طراحي نسل هاي خود در سري هاي 3و5و7 ايجاد کرد و BMW را با تمامي خودروهاي دنيا متفاوت ساخت.
2006: گروه BMW حدود 17 ميليون پوند را براي ساخت آکادمي خود در کشور انگلستان هزينه نمود و همچنين توليدات کارخانه خود را از مرز 1 ميليون دستگاه گذراند.
2007: مدل جديد کانسپت CS که جزو عجايب شناخته شد.
2008: نسل جديد سري 6 و X5

نكاتي در مورد ب ام و
ـ BMW خودروي ملي کشور آلمان است.
ـ در هيچ کجاي دنيا از آن بعنوان تاکسي و خودروهاي خدماتي به جز اسکورت و خدمات پليسي استفاده نمي شود و به همين دليل هيچگاه در دستور کار خود خودروي خدماتي ندارد.
ـ جلو پنجره BMW يک سمبل است که نشان ار دوران هيتلر و سبيل آن است.
ـ بهترين و برترين خط توليد بدنه را در دنيا دارد که تمامي بدنه خودرو را بدون استفاده از دستگاه پرس و با استفاده از ليزر مي سازد.
ـ راحتي و ايمني در BMW جزو مطرح ترين محاسن آن است.
ـ از سال 1998 به بعد آمار فروش آن از 98% در سال گذشته و جزو پر فروش ترين خودروهاي دنيا است.
- تلفظ ب ام و تلفظ آلماني و تلفظ بي ام دابليو تلفظ انگليسي آن است.
منابع سري مقالات همه خودرو سازان آلماني:
مجله گسترش صنعت
مرکز اطلاعات علمي تخصصي مديريت
روزنامه دنياي اقتصاد
روزنامه ابرار اقتصاد
مجله موتور ترند
www.persiantuning.com
www.tebyan.net
magiran.com
www.hosseinzadegan.ir
www.tebyan-ardebil.ir
carnitro.blogfa.com
www.hesabdary.net
www.aftab.ir
www.iranpardis.com
Fa.wikipedia.org
/ن