گياهان آکواريوم نقش بسيار مهمي در ايجاد تعادل اکوسيستم آکواريوم بازي ميکنند . گياهان آکواريوم درست مثل درختان عمل ميکنند و محيط آکواريوم رو زيباتر و سالم تر ميکنند . دي اکسيد کربن و گازهاي زيان آور رو از آب ميگيرند و اکسيژن پس ميدهند . محلي براي مخفي شدن بعضي گونه هاي ماهي ايجاد ميکنند و محرکي هستند براي توليد مثل بيشتر ماهي ها . مواد معلق در آب رو جذب ميکنند و باعث شفاف شدن آب ميشند . بعضي از باکتريهاي مضر و معلق در آب رو هم جذب ميکنند و باعث سلامتي محيط آب ميشند و بطور کلي نقش مهمي در ايجاد و پايداري اکوسيستم يک آکواريوم زيبا و سالم ايفا ميکنند . براي کاشتن گياهان از يک بستر ماسه اي يا شني استفاده ميکنند . بهتره بجاي استفاده از ريگ يا ماسه هاي کنار دريا , از ماسه هاي درشت و صيقلي به درشتي 5 ميليمتر استفاده بشه تا ريشه ها بتونند در داخل اين بستر نفوذ کنند . استفاده از گلدانهاي سفالي هم براي کاشت گياهاني که نياز به خاک غني دارند و يا داراي ريشه هاي ترد و شکننده و يا پراکندگي زياد ريشه هستند مفيده . اين اواخر هم سبد هاي پلاستيکي کوچکي ساخته شده که ريشه گياهان رو در داخل اون قرار ميدهند و بعد سبد رو داخل ماسه فرو ميکنند . گياهان آکواريوم در کل به سه دسته تقسيم ميشوند :
گياهان رو آبي .
گياهان ميان آبي .
گياهان زير آبي .
گياهان رو آبي :
که در سطح آب شناور هستند , قابل کاشتن نيستند و روي سطح آب رشد ميکنند و نياز به نور شديد دارند و از ذرات معلق در آب تغذيه ميکنند . اين گياهان مناسب براي توليد مثل ماهي هاي زنده زا هستند و بچه ماهي ها در لاي برگها و ريشه هاي نازک و کوچک اونها مخفي ميشوند و محيط مناسبي براي زايمان ماهي هاي بالغ فراهم ميکنند و از طرفي هم سطح آب رو تميز و پاک نگه ميدارند به علت قرار گرفتن در سطح و جذب مواد آلي سطح آب . اين گياهان در واقع به نوعي انگل و مزاحم هم به حساب ميان چون در مدت کوتاهي تمام سطح آب رو ميپوشونند و مانع از رسيدن نور و اکسيژن به عمق آب و گياهان ديگه ميشن نمونه اين گياهان انگل Azolla هست که در تصوير مشاده ميکنيد . بهتره هر چند وقت مقداري از اين گياهان رو دور بريزيد و يا از ماهي هاي گياهخواري مثل سيلور دالر و يا گورامي ها هم جزو ماهيهاتون داشته باشيد تا اين نوع گياهان را کنترل کنند . در ايران تنها يک نوع از اين گياهان فروخته ميشه به اسم " کرفسي " يا Wisteria که گياهي بسيار زيبا با رشدي فوق العاده ست . کافيه يک بوته کوچک از اونو روي آب آکواريوم بندازين تا در مدت خيلي کوتاهي تمام سطح آب رو بپوشانه و زيبايي خاصي به آکواريوم بده . يکي از گياهان ديگه که بيشتر مخصوص برکه ها ست گياه نيلوفره که اون هم زيبايي خاصي داره و ميشه در حوض هايي که ماهي طلايي نگهداري ميکنند اونو پرورش داد .

گياهاني که در لايه هاي مياني آب قرار دارند :
گياهاني هستند که ريشه اونها چندان عميق نيست و بيشتر در لايه هاي مياني آب معلق هستند و تا سطح آب رشد ميکنند . نياز به مواد آلي مغذي براي تغذيه ندارند و اين مواد رو توسط ريشه هاشون از خود آب دريافت ميکنند و نياز به بستر مناسب ندارند .

گياه " الودئا " Elodea :

اين گياه در ايران هم فروخته ميشه و بصورت ساقه اي تُرد با برگهاي ريز و فر خورده و زيباست . خيلي سريع رشد ميکنه و تکثير ميشه و کافيه وقتي دراز شد اونو قطع کنيم و دوباره بکاريم . اين گياه باعث شفاف شدن سريع آب آکواريوم ميشه و ذرات معلق در آب رو به سرعت جذب ميکنه . در شرايط مناسب از گياه ريشه هاي درازي تا سطح آکواريوم رشد ميکنه و اونو زيباتر ميکنه و در فصل تابستان هم گل ميده .
خانواده : Hydrocharitaceae
اقليم : بين المللي
قلم رو : بين المللي
متعلق به کشور : کانادا
ارتفاع : 100-40 سانتي متر
پهنا : 5-3 سانتي متر
ميزان نور : متوسط و خيلي زياد
دما : 20-10 درخه سانتي گراد
ميزان سختي : خيلي نرم و خيلي سخت
ميزان پي هاش : 10-5
ميزان رشد : بسيار سريع
سختي نگه داري : آسان

گياهاني که ريشه اونها در خاک يا ماسه و بستر آکواريوم قرار دارد :
جزو زيبا ترين و با دوام ترين گياهان آکواريوم هستند . متاسفانه در ايران گياهان آکواريومي تنوع چنداني ندارن و به چند نوع خاص محدود شدند . در ايران فقط چند نوع با دوام از اين گياهان فروخته ميشه . اين گياهان مثل گياهان آپارتماني داراي ريشه هستند و رشد خوبي دارند و زيبايي فوق العادي اي به محيط ماهي ها ميبخشند . از مواد آلي موجود در بستر آکواريوم بعنوان کود و خاک تغذيه و استفاده ميکنن و با جذب اين مواد باعث زلال شدن آب و بهينه سازي محيط آکواريوم ميشند . بعضي از معروف ترين اين گياهان شامل گياهان زير ميشند :

گياه " کريپتون " Cryptocoryne :

مشهورترين و بهترين و مناسب ترين اين گياهان آکواريومي هست که خيلي مناسبه براي آکواريوم . گياه زيبا و با دوامي هست که رشد خوبي داره و خيلي عالي تکثير ميشه . اين گياه برتري اي که نسبت به گياهان ديگه آکواريوم داره اينه که توسط ماهي هاي گياهخوار و يا حلزونها خورده نميشه . دليلش هم اينه که برگها و ساقه اين گياه تلخه و ماهي ها رغبتي به خوردنش پيدا نميکنند . در ضمن اين گياه در نور کم و متوسط و دماي بالاي آب هم بخوبي رشد و نمو ميکنه و زيبايي خاصي داره و گل هاي زرد رنگي در زمستان ميده که خيلي خوش بو هستند . در صورتيکه باقي گياهان آکواريومي براي بيشتر ماهي ها غذا به حساب ميان و خورده ميشن و از طرفي گرماي آب و نور کم اونها رو خراب ميکنه . نکته اي که در پرورش گياه کريپتون بايد در نظر بگيريد اينه که اين گياه با بعضي از انواع گياهان نميتونه رشد کنه و گياهاني که در کنار اين گياه کاشته ميشند , بزودي خشک ميشند . يکي از اين گياهان گياه واليس Vallisيا همون گندمي نام داره که اگر با گياه کرپتون کاشته بشه , سريع زرد و خراب ميشه و از بين ميره . دليلش هنوز مشخص نيست و اين دو گياه با هم همزيستي ندارند . گياه کريپتون تا سطح آب رشد ميکنه و برگهاي مواج و زيبايي داره و اگه در نور طبيعي قرار بگيره حتا گل هم ميده . در شرايط مناسب گاه به ارتفاع يک متر رشد ميکنه . تکثير اون از طريق پاجوش هايي هست که از خود گياه خارج ميشه و در مدت 6 ماه يک آکواريوم بزرگ رو بطور کامل ميپوشونه و بسيار زيبا ميکنه . جزو گياهان گران قيمت به حساب مياد و يک بوته کوچک اون بين 3 تا 5 هزار تومان قيمت داره . خيلي خوبه که اين گياه رو در گلدانهاي سفالي سوراخ دار و يا گلدانهاي پلاستيکي مشبک مخصوصي که مثل سبد هستند بکارن تا موقع عوض کردن آب آکواريوم ريشه ش آسيب نبينه و در ضمن زياد از حد در زير ماسه پراکنده نشه .
خانواده : raceaeA
اقليم : آسيا
قلم رو : جنوب شرقي آسيا
متعلق به کشور : تايلند
ارتفاع : 60-15 سانتي متر
پهنا :20-15 سانتي متر
ميزان نور : کم و خيلي زياد
دما : 28-20 درجه سانتي گراد
ميزان سختي : نرم و خيلي سخت
ميزان پي هاش : 9-5
ميزان رشد : متوسط
سختي نگه داري :آسان

گياه " واليس " Vallisneria :

جزو يکي از گياهان زيباي آکواريومي هست که در شرايط مناسب مثل آبي با جريان ملايم و نور زياد سريع رشد ميکنه . برگهاي اون باريک و نواري شکل هستن و گاه پيچ خورده هستن و تا سطح آب رشد ميکنند . سريع تکثير ميشه و پاجوش هايي که از گياه خارج ميشه در مدت کوتاهي ميتونه آکواريوم رو بپوشونه . اين گياه در آب سرد بهتر رشد ميکنه و در فصل پاييز رنگ برگها کمي متمايل به قرمز ميشه !! نوع ديگه اي هم از اين گياه هست که برگهاش پيچ خورده نيست و کاملن صاف و نواري شکل هست و رشد سريعتري داره و بصورت انبوه رشد ميکنه . اين گياه گونه هاي زيادي داره و طول و پهناي برگها در انواع مختلف اون متفاوت هستن . اما شرايط رشد همه اونها يکسانه .
خانواده : Hydrocharitaceae
اقليم : آسيا
قلم رو : جنوب شرقي آسيا
ارتفاع : 15-10 سانتي متر
پهنا : 15-5 سانتي متر
ميزان نور : کم و خيلي زياد
دما : 28-20 درجا سانتي گراد
ميزان پي هاش :
ميزان سختي : نرم و سخت
ميزان رشد : متوسط
سختي نگه داري : متوسط

گياه " لودويژيا " , Ludwigia :

در ايران به اين گياه سيوي گفته ميشه و 2 نوع برگ پهن و برگ قرمز اون فروخته ميشه . جزو گياهان متداول آکواريوم هست . برگهاي نازک و ترد و سبز روشني داره و خيلي رشد سريعي پيدا ميکنه . وقتي که به سطح آب رسيد کافيه ساقه اونو از وسط قطع کنين و دوباره بکارين . در مدت کوتاهي ريشه ميده و به گياه جديدي تبديل ميشه ! بهتره اين گياه در آکواريومي باشه که ماهي هاي گياهخوار وجود ندارن چون به علت داشتن برگهاي ترد , مورد علاقه ماهي هاست و برگهاش رو بزودي از دست ميده و توسط بسياري از ماهي ها خورده ميشه !! نوع برگ قرمز اين گياه بصورت بوته کاشته ميشه تا بواسطه برگ هاي قرمز رنگش دکور آکواريوم رو زيبا تر کنه .
خانواده : Onagraceae
اقليم : آمريکاي شمالي
قلم رو : مرکز آمريکا
ارتفاع : 50-20 سانتي متر
پهنا : 15-5 سانتي متر
ميزان نور : کم و خيلي زياد
دما : 30-15 درجا سانتي گراد
ميزان سختي : خيلي نرم و سخت
ميزان پي هاش : 8-5
ميزان رشد : سريع
سختي نگه داري :خيلي آسان

خانواده : Onagraceae
اقليم : آمريکاي شمالي
قلم رو : شمال آمريکا
ارتفاع : 50-30 سانتي متر
پهنا : 8-5 سانتي متر
ميزان نور : متوسط و خيلي زياد
دما : 26-15 درجا سانتي گراد
ميزان سختي : خيلي نرم و سخت
ميزان پي هاش : 5/8-5
ميزان رشد : سريع
سختي نگه داري : خيلي آسان

گياه " کابومبا " , Cabomba :

اين گياه با برگهاي بادبزني و زيباي خودش جزو يکي از گياهاي ظريف و زيباي آکواريوم به حساب مياد . بهتره اين گياه بين گياهان ديگه کاشته باشه چون گياه ترد و ظريفي هست و به سادگي ميشکنه و خراب ميشه . رشد سريعي داره و در شرايط مناسب و نور زياد برگهاش بزرگ ميشه و جلوه خاصي پيدا ميکنه . چون ريشه هاش عميق نيست بهتره که در کوزه يا گلدان سفالي کاشته بشه .
خانواده : Cabombaceae
اقليم : آمريکاي جنوبي
قلم رو : امريکا
ارتفاع : 80-30 سانتي متر
پهنا :8-5 سانتي متر
ميزان نور : متوسط و خيلي زياد
دما : 26-18 درجا سانتي گراد
ميزان سختي : نرم و سخت
ميزان پي هاش :7-4
ميزان رشد : سريع
سختي نگه داري :متوسط

گياه " اکينودوروس " , Echinodorus :

گياه بسيار زيبايي هست که در نور زياد و بستري با املاح معدني زياد بصورت انبوه و بسيار سريع رشد ميکنه . ساقه ها ترد و شکننده ست و در نور کم گياه ضعيف ميشه . به آبي با درجه اسيدي نياز داره و بهتر نمو ميکنه . در شرايط مناسب از پاي گياه پاجوش هايي بيرون مياد و به اين ترتيب زياد ميشه . ريشه هاي ايم گياه خيلي پراکنده ميشه و بهتره در گلدان کاشته بشه براي جلوگيري از صدمه ديدند .
خانواده : Alismataceae
اقليم : آمريکاي جنوبي
قلم رو : جنوب آمريکا
ارتفاع : 30-15 سانتي متر
پهنا :30-15 سانتي متر
ميزان نور : کم و خيلي زياد
دما : 30-20 درجا سانتي گراد
ميزان سختي : خيلي نرم و خيلي سخت
ميزان پي هاش : 8-5
ميزان رشد : متوسط
سختي نگه داري : خيلي آسان

گياه " اسپاتي فيلوم " , SpathyPhillum :

يکي از گياهان نه چندان متداول آکواريوم هست که خيلي شبيه گونه آپارتماني اين گياهه که در گلدان و خاک نگهداري ميشه ! اين گياه براي آکواريوم چندان مناسب نيست ولي بعلت ارزون بودن و برزگ بودن آکواريوميست هاي کم تجربه اونو خريداري ميکنن و بعد از مدتي آب رو آلوده ميکنه و خراب ميشه چون گياهي مردابيه و نبايد بطور کامل زير آب باشه و نياز به بستري غني از مواد آلي و هوايي با رطوبت خيلي بالا داره . برگهاي بزرگ و ضخيمي داره که حتي بيرون آب هم رشد ميکنه . در شرايط مناسب گلهاي درشت و سفيد رنگ خيلي زيبايي ميده که بوي خوبي دارند .

باقي گياهان آکواريومي چون مناسب نيستند و باعث خرابي آب آکواريوم و بد نما شدن , بدليل خورده شدن توسط ماهي ها ميشوند , شرح داده نميشه !
نکته !! در موقع کاشت گياهان بايد توجه کنيد که گياهان رو بهتره در قسمت ديواره عقبي و ته آکواريوم و يا ديواره هاي کناري بکاريد و قسمت وسط رو براي شناي ماهي ها باز بذاريد تا هم ديد و جلوه بهتري داشته باش و هم ماهي ها بين انبوه گياهان محو نشوند .

کود دهي گياهان آکواريومي :

گياهان آکواريومي هم مثل تمام گياهان طبيعي که در باغچه يا گلدان کاشته ميشوند براي رشد و نمو نياز به مواد آلي يا کود دارند . در طبيعت گياهات مواد آلي رو از بازمانده مدفوع و لاشه گياهان و جانوران داخل آب تامين ميکنند ولي چون در محيط آکواريوم وجود مدفوع و باقي مانده غذا و ... باعث فساد آب و انتشار بيماري ميشه و مدام آب آکواريوم سيفون و ****** ميشه , به همين دليل بايد براي رشد بهتر گياهان از کودهاي مخصوصي که براي اين منظور تهيه شده استفاده کرد . کود ها دو نوع هستند : يا بصورت مايع با ترکيبات آهن دار و يا بصورت قرص . بهترين نوع هم محصولات تترا هست که طبق دستور روي بطري يا جعبه بايد مصرف بشه . اگر کود مايع باشه به مقدار ذکر شده در روي بطري رو بايد در آب آکواريوم ريخت و اگر بصورت قرص باشه بايد قرص رو بطور کامل در زير ريشه گياه در شن فرو کرد . اين قرص ها هيچ ضرري براي ماهي ها نداره و باعث شادابي و رشد زياد گياهان آکواريومي ميشه و بسيار مفيد و لازمه براي رشد گياهان آکواريومي شما . در کل گياهان آکواريومي بيشتر نياز به کودهاي آهن دار دارن و در چنين محيطي بخوبي رشد ميکنند .

گاز CO2 :

از مواد ديگه مورد نياز براي گياهان CO2 هست که نقش مهمي رو در سلامت و استحکام گياهان ايفا ميکنه ! ميشه اين گاز رو بطور مستقيم در آکواريوم وارد کرد توسط کپسول هايي که ساخته شده و يا از قرص هاي مخصوصي که براي اين منظور وجود داره ميتونيم استفاده کنيم تا ميزان CO2 آب رو بالا ببريم . اين عمل براي استحکام گياهان و شادابي اونها مفيده و همچنين از رسوب قشر آهک بر روي شيشه آکواريوم و سطح گياهان جلوگيري ميکنه و pH آب رو هم پايدار نگه ميداره و از طرفي مقدار اکسيژن محلول در آب رو هم در سطح بالايي نگه ميداره . بهترين اين محصولات هم متعلق به شرکت تترا هست که در تصوير ميبينيد .

نابود کننده جلبک ها :

اين قرص هم براي از بين بردن جلبک ها کاربرد داره و با استفاده از اون ميشه جلوي تکثير و انتشار جلبک ها رو گرفت . معمولا در آکواريوم هايي که از نور طبيعي استفاده ميکنند و يا نور شديدي بهشون تابيده ميشه بعد از مدتي جلبک ها و فيتوپلانگتون ها شروع به رشد و فعاليت ميکنند و هم آب رو سبز رنگ ميکنن و هم اشياء تزئيني آکواريوم رو بد نما ميکنن . از طرفي روي شيشه ها و گياهان و ماسه ها رو هم مي پوشانند و آکواريوم رو بد نما جلوه ميدند . به همين دليل هست که از اين قرص ميشه در کاهش و از بين بردن جلبک ها استفاده کرد . بعد از يک هفته که از مصرف اين قرص گذشت جلبک ها کم کم شروع به از بين رفتن ميکنند و آب زلال ميشه و سطح اشيا تميز ميشه .

منبع: http://onlyfish.blogfa.com
/ن