گورامي ها از راسته ( Perciform ) از خانواده Osphronemidae هستند. تا کنون حدود 90 گونه ماهي در اين خانواده شناخته شده است که در 13 سرده طبقه بندي شده اند. بسياري از گورامي‌ها در قسمت پيشين باله لگني خود، پرتوي کشيده و باريکي دارند.
بسياري از انواع اين گونه، از تخم‌هاي خود نگهداري مي‌کنند: بعضي از آنها تخمها را در دهانشان نگهداري مي‌کنند و بقيه همانند ماهي جنگجوي سيامي و Beha splendens آشيانه هاي حبابي مي‌سازند. اين خانواده به نام Polyacanthidae نيز شهرت دارد. بعضي از ماهياني که هم اکنون به‌عنوان خانواده گورامي‌ها طبقه بندي مي‌شوند در گذشته جزء خانواده Anabantidae بشمار مي‌آمدند اخيراً خانواده فرعي Belontiinae از خانواده Belontiidae تشکيل شده است.
گوراميها انواع مختلفي دارند که تعدادي ازآنها در ايران تکثيرو پرورش يافته اندنگهداري از گوراميها بسيار راحت است چون ماهيهاي مقاومي هستند گوراميها در مواقع توليد مثل و ترس تغيير رنگ مي‌دهند و پر رنگتر مي‌شوند.
گوراميها معمولا بين 8-6 ماهگي بالغ مي‌شوند. زادگاه اصلي گوراميها هند، چين ، تايلند ، سوماترا و شبه جزِيره مالاِي مي‌باشد
تفاوت اندازه گوراميها در انواع مختلف بين60- 5 سانتي متر است.

طرز تشخيس جنسيت :

1- باله پشتي نر بلندتر از ماده ونوک تيز است ولي ماده کوتاهتر ونوک ان حلال است
2- ماهي نر باله زير شکمي بلند تري نسبت به ماده دارد
3- ماهي نر بدني کشيده ولاغر دارد ولي ماهي ماده بدني گرد وچاق واز عرض پهن است.

انواع گوراميها :

گورامي مرواريدي:

اندازه اين ماهي که بومي تاِيلند ، سوماترا و شبه جزِيره مالاِي است تا 10 سانتِيمتر مي رسد .ماهِي بسِيار زِيبايي است که روِي بدن و باله هاِي فرد آن مملو از خالهاي زيباي مرواريدي مي باشد .باله هاي پشتِي ، شکمي ، دمي و حتِي سِينه اِي داراِي ساِيه زرد رنگ هستند . تلو لو قوس و قزحِي بر روي بدن آن دِيده مي شود که بر حسب زاوِيه تابش نور از نور بنفش تا سبز تغِيِير مي نماِيد .قسمت گلويي و شکمي ماهِي سفيد رنگ است .نوارهاي سياه رنگي از نوک پوزه تا پاِيه باله دمي آن وجود دارد .در فصل تخمرِيزِي قسمت سِينه اِي ماهِي نر برنگ قرمز زيبايي در مي آيد .براي اولين بار در سال 1933 به دنِياِي آکوآريومها معرفِي گردِيد. در مقاِيسه با ساِير گورامي ها ، ماهِي اي است بسِيار مهربان که پس از ساختن لانه حبابِي و تخمرِيزِي با احترام ماهِي ماده را از محِيط عمل خود دور مي نمايد .هيچيک از والدِين بچه‌ها را نمي خورند . با افزايش سن آن ، شعاعهاي باله پشتي تا حدودي از درون باله خارج مي شوند.

گورامي بوسنده :

اندازه اين ماهي که بومي جاوه ، بور و مالاي است تا 25 سانتيمتر مي رسد . دهان اين ماهي در شرايط معمولِي تا حدودِي مطابق دهان ساِير ماهي هاي گورامي است ولِي هنگام بوسِيدن ماهِي هم نوع خود و ِيا حتِي بوسِيدن تصوِير خود در داخل آيينه ِيا شِيشه آکوآريوم ، دهان فرم خاصِي بخود مي گِيرد .بوسِيدن ماهِي دِيگر به نظر نمي رسد که هِيچگونه ارتباط جنسي بين آنها را نشان دهد . شايد اِين کار نوعي رقابت و حتي نزاع باشد. پشت ماهي زيتوني متمايل به خاکستري و شکم سفيد رنگ است . نرها تيره تر از ماده‌ها مي باشند .در مورد تخم رِيزِي آنها در داخل آکوآريوم اطلاعات چندانِي در دست نِيست و شاِيد دلِيل اصلِي آن اين باشد که ماهي هاي گورامي بوسنده اي که معمولا در آکوآريومها نگهداري مي شوند اندازه آنها نسبتا کوچک بوده و بسن بلوغ نرسيده اند .در شرايط طبيعي معمولا قبل از تخم ريزي ماهي هاي نر و ماده بيشتر يکديگر را مي بوسند . تخمها بصورت معلق در آب قرار گرفته و معمولا بعد از 48 ساعت به نوزاد تبديل مي شوند . نر و ماده اکثرا تخم و نوزادهاي خود را مي خورند.

گورامي سه خال :

اندازه اين ماهي که بومي هندوستان ، شبه جزيره مالاي و هند و چين است تا 13 سانتميتر مي رسد .اين ماهِي داراي درخشش نقره اي در پهلوها است . پشت آن تيره و طرفين آن متمايل به سبز زيتوني است .پهناي باله مخرجي کم و بر روي آن داراِي نقاط زيباي نارنجي رنگ مي باشد .باله هاي شکمي نخ مانند آن در ماهي نر زرد رنگ است .نرها به طور کلي پر رنگتر و باله هاي آن بخصوص باله پشتي بلند تر و پهن تر مي باشند . باله مخرجي ماهِي ماده تا حدودي تا خورده است . بر روي طرفين بدن آن 3 خال بزرگ و قابل ملاحظه تيره رنگ وجود دارد که پس از تحريک و تهييج ماهي پر رنگ تر مي شود .يکي از آنها روي ساقه دمي ديگري زير پايه باله پشتِي و سومي که نامشخص است جلوي سرپوش برانشي قرار دارد .سالي 3 بار تخم ريزي مي کند .تخمريزي آن مشابه ساير انواع گورامي ها مي باشد .بهترين گرما براي تخمريزي آنها 25 تا 27 درجه سانتيگراد است. پس از رسيدن به طول 7 تا 8 سانتيمتر بالغ مي شود .قبل از تخم ريزي ماهي ماده توسط ماهي نر تعقيب مي گردد .در اين موقع رنگ آميزي ماهي تغييرکرده و تمام بدن حالت مرمري با زمينه سياه خاکستري پيدا مي نمايد . هرچه ماهي بيشتر تحريک شود ، رنگ آن تيره تر مي شود .

گورامي شکلاتي :

ماهي آرام و زيبا و حساسي است که بومي سوماترا و شبه جزيره مالاگا و اندازه ماهي بالغ 5 سانتي متر است نکته مهم در نگهداري اين ماهي اهميت به پاکي و شفافيت و بهداشت اب آکواريوم است تکثير اين ماهي نسبتا دشوار است تخم ماهي درون دهان ماهي ماده نگهداري و به دنيا مي ايند دماي مناسب براي نگهداري اين ماهي30-26 درجه است.

گورامي صدا ساز ( خس خس کننده ):

اندازه اين ماهِي که بومي آسياي شرقِي و اندونزِي است تا 7 سانتيمتر مي رسد . رنگ اصلي آن زرد متمايل به سبز تا قهوه اي است . طرفين بدن داراِي رنگ آبِي متماِيل با سفيد به خطوط روشن و 4 نوار قهوه اي طولي مي باشد .شکم آن سفِيد رنگ است .مردمک چشم سبز و قسمت خارجي آن قرمز است . باله هاِي مخرجي و پشتِي ماهِي نر بلند تر از باله هاي ماده است . اِين ماهِي بعلت ايجاد نوعي صوت در فصل تخمريزي مورد توجه مي باشد .علت اِيجاد صوت ، ارتعاش هوا در داخل لابِيرانت ِيا عضو کمک تنفسِي مي باشد .صدا که معمولا شبها توليد مي شود ، در ماهي نر نازکتر و تيزتر از ماهِي ماده است .تخمريزي آن در فصل بهار و در حرارت 28 تا 30 درجه سانتيگراد در آکوآريوم پر گياهي که تا حدودي در معرض تابش نور خورشيد قرار گرفته باشد، عملي مي باشد .ساير خصوصيات توليد مثل آن مشابه انواع گورامي ها مي باشد.

گورامي کوتوله ( دارف ):

اين ماهي بومي گنگ ، جومنا و براهماپوترا طول اين ماهي5 سانتي متر است دماي مناسب براي اين نوع گورامي 28-22 درجه است و 7-6PH
ماهي نر اندکي بزرگتر از ماهي ماده است و به علاوه رنگ ماهي نر، نارنجي-قرمز درخشان با راه راههاي آبي فيروزه‌اي است که تا باله‌ها ادامه مي‌يابند. باله پشتي ماهي نر تيزتر از باله پشتي ماهي ماده مي‌باشد. رنگ ماهي ماده آبي-خاکستري نقره‌اي کدر باقي مي ماند و هرگز به شفافيت رنگ ماهيهاي نر نمي‌رسد. رنگهاي ترکيبي زيادي هم در اين نوع از ماهيها ديده مي‌شود. مثلا : آبي/ آبي پودري، نئون، رنگين کمان و سرخ. در ماهيهاي آبي پودري، آبي رنگ غالب مي‌باشد که البته روي بدن اين ماهيها کمي رنگ قرمز هم ديده مي‌شود. در ماهيهاي به رنگ نئون، رنگ آبي نسبت به حالت معمول شفافتر است. ماهيهاي رنگين کماني، رنگ نارنجي-قرمز درخشان به همراه نوارهاي آبي رنگي دارند که با برق سبز-طلايي فلزي همراه مي‌باشند. ماهيهاي قرمز اغلب قرمز يکپارچه با باله‌هاي آبي رنگ مي‌باشند . شرايط زيست و نحوه مراقبت: گورامي کوتوله در زادگاه اصليش هند، بنگال غربي، آسام و بنگلادش در آبهايي با پوشش گياهي متراکم يافت مي‌شود. اين ماهيها اکثرا با ساير انواع ماهيهاي کوليسا يافت مي‌شوند. در جلگه‌هاي رودخانه‌هاي شمالي هند اين ماهيها يکي از فراوانترين انواع ماهيها هستند و در بسياري از فروشگاهها به صورت خشک شده و يا به عنوان يک وعده غذايي سرو مي‌شوند. گوراميهاي کوتوله به خاطر طبيعت صلح جويشان بسيار مناسب آکواريومهاي کوچک مي‌باشند همانطور که براي آکواريومهاي اجتماعي هم مناسب هستند. اين ماهيها نبايد با ماهيهاي خيلي بزرگ و يا ماهيهاي خشن نگهداري شوند. بايد مقدار زيادي گياه برايشان فراهم شود که مقداري از آنها بايد گياهان شناوري باشند که بخشي از سطح آکواريوم را بپوشانند. مقدار بهينه PHبراي اين ماهيها محدوده خنثي مي‌باشد و سختي آب بايد 4 تا 10 dGH باشد. بهترين دماي آب هم 77 درجه فارنهايت ( 25 درجه سانتيگراد ) است. گوراميهاي کوتوله ممکن است چنانچه در برابر شلوغي و سر و صدا قرار بگيرند بترسند و بايد در يک جاي ساکت نگهداري شوند. تغذيه: در طبيعت گوراميها حشرات کوچک و لاروهاي سطح آب را مي‌خورند و از جلبکهايي که بر روي ساير گياهان مي رويند تغذيه مي‌کنند ولي در اسارت اين ماهيها غذاهاي پولکي، غذاهاي خشک منجمد، غذاهاي منجمد و قرصهاي سبزي مي‌خورند. براي فراهم کردن سلامتي مناسب، اين ماهيها بايد به صورت دوره اي، از غذاهاي زنده نظير کرمها هم تغذيه شوند. همچنين براي زوجهاي در حال توليد مثل هم بايد از غذاهاي زنده استفاده شود. توليد مثل: پايين آوردن سطح آب تا 6 الي 8 اينچ ( 15 الي 20 سانتيمتر ) و بالا بردن دماي آب تا 20 الي 30 درجه سانتيگراد زمينه ساز توليد مثل خواهد شد. پوشش گياهي واجب است چرا که ماهيهاي نر براي ساخت لانه از مصالح گياهي استفاده مي‌کنند که آنها را با استفاده از حبابها به هم مي چسبانند. اين لانه‌ها با جزئيات خيلي زياد و بسيار محکم ساخته مي‌شوند که عرضشان به چندين اينچ ( يا سانتيمتر ) و عمقشان به يک اينچ ( دو و نيم سانتيمتر ) مي‌رسد. Limnophila aquatica،Riccia fluitans ، Ceratopteris thalictroideو Vesicularia dubyanaانتخابهاي مناسبي براي مخزن زايشگاه مي‌باشند. الياف زغال هم مي‌تواند به عنوان مصالح ساختماني به کار رود. به محض آماده شدن لانه ماهي نر شروع به خواستگاري از ماهي ماده مي نمايد که اين موضوع اغلب در بعد از ظهر يا غروب اتفاق مي افتد. ماهي نر قصد خود را با شنا کردن در اطراف ماهي ماده در حاليکه باله‌هايش را کاملا گشوده است، مي رساند و تلاش مي‌کند که ماهي ماده را به لانه اش بکشاند و خواستگاريش را در آنجا ادامه دهد. چنانچه ماهي ماده اين خواستگاري را بپذيرد شروع مي‌کند به شناي دايره وار در زير لانه حبابي. هنگامي که ماده آماده توليد مثل مي‌شود پشت يا دم ماهي نر را با دهانش لمس مي‌کند. با اين علامت ماهي نر ماهي ماده را بغل کرده، ابتدا به پهلو و سپس به پشت مي چرخاند. در اين لحظه ماهي ماده تقريبا شصت تخم رها مي‌کند که به سرعت توسط ماهي نر بارور مي‌شوند بيشتر تخمها به سمت بالا داخل لانه حبابي شناور مي‌شوند. تخمهاي سرگردان توسط ماهي نر جمع آوري مي‌شوند و به لانه حمل مي‌شوند. وقتي که تمام تخمها در لانه جمع آوري شدند، اين زوج دوباره شروع به جفت گيري مي‌کنند. چنانچه بيش از يک ماهي ماده در مخزن زايشگاه باشد، ماهي نر مي‌تواند با همه اين ماهيها جفت گيري کند. اين توليد مثل بين دو تا چهار ساعت طول مي‌کشد و بين 300 تا 800 تخم توليد مي‌شود. با تمام شدن تخم ريزي ماهي نر براي اطمينان از اينکه تخمها در لانه باقي مي مانند، يک لايه نازک از حباب در رير تخمها ايجاد مي‌کند. در چنين زماني، ماهي ماده بايد از مخزن خارج شود. از اين به بعد ماهي نر به تنهايي مسووليت تخمها را بر عهده مي‌گيرد و به شدت از لانه و محدوده اطرافش محافظت مي‌کند. بعد از دوازده تا بيست و چهار ساعت نوزادان از تخم خارج مي‌شوند، ولي همچنان در حفاظ حبابها به رشدشان ادامه مي‌دهند. پس از سه روز بچه‌ها به حدي از رشد مي‌رسند که بتوانند آزادانه شنا کنند. وقتي ماهيهاي کوچک از لانه حبابي خارج مي‌شوند ماهي نر بايد از مخزن خارج شود چرا که در غير اينصورت ماهي نر آنها را خواهد خورد. ماهيهاي کوچک بايد در هفته اول با غذاهاي خيلي ريز نظير infusoria، rotifer، يا غذاهاي تجارتي که ويژه بچه ماهيها توليد مي‌شوند، تغذيه شوند. پس از آن مي‌توان آنها را با ميگوي پخته و غذاي خشک پودر شده تغذيه نمود.

منبع: www.fereshtemahi.mihanblog.com
/ن