سايپا يک شرکت خودروسازي ايراني است. اين شرکت با شرکت سهامي توليد اتومبيل سيتروئن ايران در سال 1344 بنيان گذاري شد.
در سال 1337 به دنبال افزايش روز افزون تقاضاي خريد خودرو انديشه ساخت البته به صورت مونتاژدر کشور شکل گرفت.
اقدامات عملي در اين زمينه با صدور مصوبه اي درسال 1342 از سوي وزارت اقتصاد در خصوص چگونگي شرايط پروانه ساخت خودرو صورت پذيرفت.
از تقاضاهاي پذيرفته شده در ان زمان مي توان به شرکت هاي ايران ناسيونال (ايران خودرو) شرکت سهامي سيتروئن (سايپا) و جنرال موتورز ايران (پارس خودرو) اشاره كرد.
شرکت سهامي ايراني سيتروئن در سال1344 در زميني به مساحت 240 هزار متر وزير بناي 20 هزار متر و با سرمايه اوليه 160 ميليون ريال توسط(( آلفرد آيسه)) تاسيس گرديد.
با صدور پروانه تاسيس و تعيين اعضاي هيئت مديره در اواخر سال 1345 به صورت رسمي فعاليت شرکت آغاز شد و در اواخر سال 1347 به مرحله بهره برداري رسيد.
تهيه زمين احداث نخستين سالن توليد(سالن بدنه و رنگ فعلي) تهيه و تدارک لوازم مورد نياز و ثبت علامت به همراه کلمه Saipa که ماخذ ان فرانسوي بود و همچنين تقاضاي ثبت کلمه ژيان از جمله اقداماتي بود که تا سال 1347 يعني زمان بهره برداري از شرکت صورت گرفت.
اولين محصول توليدي شرکت آکا نام داشت که طي چهار سال (از 1347 تا 1350) تعداد 1035 دستگاه توليد گرديد.
توليدات شركت بعد از سال 1353 به واسطه استفاده از ابزارهاي جديد ومكانيزه شدن برخي از بخشهاي توليدي، سير صعودي يافت و بر تنوع محصولات شركت نيزافزوده شد. بعنوان مثال مي توان به توليد خودروهاي: مهاري، پيكاب در مدلهاي معمولي،دولوكس و كار اشاره نمود.
نام شركت در اوايل سال 1354 با حذف كلمه سيتروئن ازانتهاي عبارت فرانسوي آن به "شركت سهامي ايراني توليد اتومبيل" به نام اختصاري (سايپا) كه ماخوذ از عبارت فرانسويIraniane De Production Automobile SocieteAnnonyme مي باشد، تغيير يافت.
در سال 1355 طي قرداد با شرکت فرانسوي رنو، رنو 5 هم به توليدات شرکت افزوده شد.
اين شركت در 16 تيرماه 1358 تحت مالكيت دولت در آمده و از 18 آذرماه 1360 تحت سرپرستي سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران قرار گرفته و بر اساس مصوبه مورخ 1/2/65 هيات وزيران، كليه سهام سرمايه آن به نمايندگي از طرف دولت جمهوري اسلامي بنام سازمان گسترش و نوسازي صنايع ايران منتقل گرديد. در دي ماه سال 1378 به پيروي از سياست هاي دولت جمهوري اسلامي ايران مبني بر كاهش تصدي دولت وخصوصي سازي شركتهاي دولتي و به موجب تبصره 35 قانون بودجه كل كشور، با واگذاري بيشاز 51 % سهام اين شركت به غير، سايپا نيز در زمره شركتهاي خصوصي قرارگرفت.
اين هم از وانت پرايد كه توليد نشد.
در سال 1362 خط مونتاژ نيسان جونيور 2000 در سايپا راه اندازي و درسال 1364 امتياز ساخت وانت مزبور از شرکت زامياد خريداري شد و امتياز توليد آن منحصرا" در اختيار سايپا قرار گرفت.
به منظور افزايش قدرت موتور نيسان جونيور شرکت سايپا از سال 1369 ساخت وانت نيسان 2400 را طي قراردادي باشرکت نيسان ژاپن آغاز کرد.
درسال 1371 با همکاري شرکت رنو توليد رنو21 ودر سال 1372 پس از بررسيهاي فراوان در کلاس خودروهاي کوچک از نقطه نظر کيفيت قيمت و اعتبار جهاني سازندگان آن خودروي پرايد از محصولات کيا کره جنوبي که با بکار گيري تکنولوژي پيشرفته کمپاني فورد امريکا و مزدا ژاپن طراحي و ساخته شده است.
واژه پرايد به منعاي غرور و مباهات است.که با توجه به ريشه لاتين ان شرکت در مسابقه اي نام اين محصول را به نسيم(هاچ بک)، صبا (ناچ بک) تغيير يافت.
روند تعداد توليد محصول در سال
توليدات شرکت در سال 1357 به 22655 دستگاه رسيده بود.
درسال 57 تا 59 به دليل جنگ و انقلاب به 9000 دستگاه درسال نزول پيدا کرد
در سالهاي بعد با توليدي در حدود 12000 دستگاه ادامه يافت.
به دنبال اوج جنگ در سالهاي 66 و 67 مجدا به سطح نازل 5500 دستگاه رسيد.
پس از پايان جنگ و انتخاب پرايد درسال 73روند رشد سير صعودي يافت وبه رکورد توليد 56000 دستگاه در سال 78 نائل گرديد.
136000 دستگاه در سال 1381 توليد شد.
وانت نيسان که به دليل سياستهاي شرکت نيسان موتور و محدوديت ساخت داخل و ظرفين سايپا در حدود 8000 دستگاه در سال بود، با خريد شرکت زامياد و انتقال خط به شرکت به 30000 دستگاه در سال 82رسيد.
درسال 81 توليدات سايپا به 190000 دستگاه افزايش يافت.
طي سالهاي 81 و 82 با رشد 60 درصدي موفق شد سهم بازار خود را 38 درصد افزايش دهد. به طوري که در نه ماهه اول سال 83 توانست 208000 خودرو توليد نمايد.
با توجه به اين روند توليد 263000 دستگاه در سال 83 محقق گرديد.
فضاي ناکافي سايپا را بر آن داشت در اقدامي شرکتهاي زامياد و سايپا ديزل و شرکت پارس خودرو را خريداري نمايد. تا بتواند با توليد 500 هزار دستگاه در سال 85 جايگاه رفيعي در صنعت خودرودست يابد.
.jpg)
سالنماي سايپا
1344: تاسيس شرکت به نام شرکت سهامي توليد اتومبيل سيتروئن ايران
1347: بهره برداري و شروع فعاليت با توليد انواع مدلهاي خودرو ژيان (1359-1347)
1354: تغيير نام شرکت به «شرکت سهامي ايراني توليد اتومبيل» و تبديل شدن به شرکت سهامي عام
1355: توليد رنو 5 در مدلهاي سه درب و 5 درب (1372-1355)
1362: توليد «وانت نيسان» زامياد با حجم موتور 2000 سي سي
1369: توليد «وانت نيسان» با حجم موتور 2400 سي سي (درحال حاضر درشركت زامياد ادامه دارد)
1371: توليد رنو 21
1372: توليد پرايد
1380: توليدزانتيا
1383: توليد ريو
.......
شرکتهاي زير گروه سايپا
سازه گستر سايپا - طراحي و تامين قطعات - 100% سهم سايپا
زامياد - خودروهاي تجاري - 100% سهم سايپا
سايپا يدک - خدمات پس از فروش - 100% سهم سايپا
پارس خودرو – خودروهاي سواري- 85/4%سهم سايپا
مگا موتور – قواي محرکه - 93%سهم سايپا
سايپاديزل – خودورهاي تجاري - 80%سهم سايپا
رايان سايپا – مالي و اعتباري - 100%سهمسايپا
مهندسي توصعه سايپا – ساخت و مديريت پروژه - 100%سهم سايپا
سايپا پرس – پرس - 100%سهم سايپا
قالبهاي صنعتي سايپا
شرکت زر
مرکز تحقيقات سايپا – طراحي خودرو - 100% سهم سايپا
گسترش خدمات پارس خودرو
ايندامين – کمک فنر - 56/9%سهم سايپا
سايپا اذين – صندلي - 70%سهم سايپا
رادياتور ايران
شيشه نشکن – شيشه - 7/99%سهم سايپا
سايپا شيشه – شيشه - 95%سهم سايپا
آيتسکو- خدمات مهندسي - 100 سهم سايپا
امداد خودرو سايپا
موسسه فرهنگي ورزشي سايپا
سايپا کارت
.jpg)
مينياتور
.jpg)
پارس خودرو
شرکت پارس خودرو يکي از شرکتهاي توليد کننده خودرو در ايران است. پارس خودرو عمده‌ترين توليد کننده خودروهاي چندمنظوره و ورزشي(SUV) در ايران نيز مي‌باشد.
تاريخچه
در ابتدا پارس خودرو محصولات رامبلر و جنرال موتورز را تحت ليسانس شرکتهاي اصلي توليد مي‌کرد. اولين خودروي ساخته شده توسط اين شرکت آريا شاهين بود که در سال 1967 ميلادي بر اساس خودروهاي توليد رامبلر ساخته شد. اين شرکت همچنين خودرو جيپ را تحت ليسانس شرکت اصلي توليد کرد.
در سال 1972 ميلادي پس از اين که پارس خودرو جزئي از جنرال موتورز شد به جنرال موتورز ايران تغيير نام يافت و توليد خودروهاي اپل را با علامت تجاري شورلت در ايران آغاز کرد. اين خودرو با موتورهاي 2?5 و 2?8 ليتري توليد مي‌شد. علاوه بر اين يک مدل بيوک و کاديلاک و يک مدل شورلت به نام شورلت نوا همراه با يک وانت شورلت توليد شد. اين توليدات تا سال 1361 شمسي که دولت جمهوري اسلامي ايران شرکت را وادار به قطع رابطه با جنرال موتورز کرد ادامه داشت.
پس از اين پارس خودرو توليد نيسان پاترول را تحت ليسانس شرکت نيسان آغاز کرد. همچنين شرکت پارس خودرو خط توليد رنو 5 را از شرکت سايپا خريداري کرده و اقدام به توليد خودروهاي سپند I و سپند II نمود که در واقع نسخه‌هاي تغيير يافته رنو 5 بودند.
در سال 2000 مقدار 51 درصد از سهام شرکت پارس خودرو توسط سايپا خريداري شد. محصول بعدي پارس خودرو پي‌کي نام داشت که با تلفيق موتور پرايد و بدنه رنو 5 توليد مي‌شد. با توجه به اين که فاصله چرخ‌هاي پرايد بيش از رنو 5 بود چرخ‌هاي پي کي خارج از بدنه آن قرار مي‌گرفت. توليد اين خودرو متوقف شده است.
سايپا ديزل
شرکت سايپاديزل يکي از شرکتهاي فعال خودروسازي در ايران است. اين شرکت در زمينه توليد خودروهاي سنگين و نيمه سنگين مانند انواع کاميون و اتوبوس فعاليت دارد. اين شرکت در ابتداي تاسيس ايران‌کاوه نام داشت.
.jpg)
تاريخچه
شرکت سايپاديزل در28 تيرماه سال 1342 با انعقاد قرارداد انحصاري با شرکت ماک تراکس و با نام ايران‌کاوه فعاليت خود را با مونتاژ کاميون‌هاي ماک و ساخت انواع تريلر آغاز نمود. تعداد کاميون‌هاي توليدي ايران‌کاوه طي مدت همکاري با شرکت ماک‌تراکس تا سال 1357 بالغ بر 7500 دستگاه گرديد. به دنبال توقف توليد کاميون‌هاي ماک در سال 1357، شرکت سايپاديزل به‌منظور بهره‌گيري از ظرفيت‌هاي موجود در ايجاد اشتغال، مونتاژ ساير وسايل‌نقليه در بخش حمل‌ونقل جاده‌اي بار و مسافر را در دستور کار خود قرار داد. در سال 1363 پس از بررسيهاي انجام‌شده در خصوص راه‌اندازي خط جديد توليد کاميون، قرارداد ساخت و توليد کاميون‌هاي ولوو اف12 در تيپهاي 4×6، 2×6، 2×4 با شرکت ولوو تراکس منعقد گرديد. انعقاد قرارداد توليد تريلرهاي کفي با شرکت گوشا يوگسلاوي، از ديگر اقدامات برجسته سايپاديزل طي اين سال بود.
در روند توليد مطمئن طي سالهاي 1363 تا 1380، توليد کاميون‌هاي ولوو ان‌ال12 و اف12 به ميزان بيش از 10000 دستگاه و با حدود 52? خودکفايي حاصل گرديد.
اما در پي وضع استانداردهاي زيست‌محيطي موسوم به استانداردهاي ” يورو“ توسط اتحاديه اروپايي و عدم تجهيز کاميون‌هاي شرکتهاي حمل‌ونقل بين‌المللي ايران به موتورهاي داراي استانداردهاي آلايندگي، شرکت سايپاديزل اقدامات گسترده‌اي را آغاز نمود و سرانجام پس از انجام بررسي‌ها و مذاکرات مقدماتي و انعقاد قرارداد جديد با شرکت ولوو تراکس، کاميون‌هاي ولوو مدل اف‌اچ12 و ان‌اچ12 که هم‌اکنون مجهز به موتورهاي با استاندارد آلايندگي يورو 3 مي‌باشد، در خط توليدي محصولات سايپاديزل جاي گرفتند.
.jpg)
ژيان خاطره انگيز
سيتروئن ژيان (در انگليسي : Dyane) يک ماشين خيلي کوچک که توسط سازنده فرانسوي، سيتروئن، از سال 1967 تا 1983 توليد مي‌شد.
تاريخچه
اين خودرو بر پايه مدل مشهور سيتروئن 2CV بوده و 1?9 ميليون دستگاه از آن توليد شده‌است. ژيان يک نسخه اِستيشِن با نام Acadiane دارد.
خودروي ژيان در فرانسه با نام دوژوو (DeuxChevaux) معروف است، دو ژوو در زبان فرانسوي به معناي دو اسب است که بيانگر قدرت دو اسبي اين خودرو در مقياس فرانسوي است. محبوبيت فراوان اين خودرو بيشتر به خاطر قيمت ارزان و مصرف بسيار کم بنزين آن است.
در واقع، ژيان پاسخ سيتروئن به مدل رنو 4 بود که بعد از معرفي آن در سال 1961 باعث سقوط فروش مدل 2CV شد. اين اتومبيل مانند cv2از موتور دو سيلندري که توسط هوا خنک مي‌شود بهره مي‌برد . موتور اين اتومبيل در ابتدا همانند cv2 از حجم 435 سي سي برخوردار بود اما در ادامه توليد آن حجم موتور به 602 سي سي افزايش يافت که موجب توليد قدرت و سرعت بيشتر اتومبيل شد . شرکت اتومبيل سازي سايپا اين اتومبيل را در ايران مونتاژ کرده‌است .
ژيان در ايران توسط شرکت سايپا در سالهاي 1347 تا 1359 توليد مي‌شد.
منابع تحقيق :
Fa.wikipedia.org
وبگاه شرکت خودروسازي سايپا
www.tuningtalk.com
/ن