بيشتر کاربران رايانه از سيستم عامل ويندوز براي فعاليت هاي خود استفاده مي کنند اما امروزه جدا از ويندوز، سيستم هاي عامل ديگري نيز به عنوان رقيب پا به ميدان گذاشته است تا جايي که گاهي اوقات عرصه را براي ويندوز تنگ کرده و در اين ميان محبوبيتي نيز نزد کاربران به دست آورده است.يکي از سيستم هاي عاملي که در اين زمينه توانسته است گوي سبقت را از ديگر سيستم هاي عامل بربايد، سيستم عامل لينوکس است. شايد براي بسياري اين سوال مطرح شود که چه تفاوتي ميان اين 2 سيستم عامل وجود دارد که براي پاسخ به اين سوال از شما دعوت مي کنيم تا انتها با اين مطلب همراه شويد.در ابتدا بايد به اين نکته توجه داشت که لينوکس يک سيستم آزاد و متن باز است که به نوعي کد منبع آن در اختيار همگان قرار دارد و همه مي توانند در کدهاي آن تغيير ايجاد و براساس نياز، از آن استفاده کنند.
آزاد و در دسترس بودن کدهاي منبع لينوکس موجب شده است که کاربران بتوانند از نحوه کارکرد دقيق سيستم عامل مطلع شوند. کاربران به راحتي مي توانند بسياري از توزيع هاي لينوکس را به هر تعداد کپي بين دوستان خود پخش کنند، اما در مقابل سيستم عامل ويندوز يک عامل اختصاصي است که کد منبع آن سري نگه داشته شده است و براي همگان در دسترس نيست يعني کاربران نمي توانند از نحوه عملکرد اين سيستم عامل مطلع شوند. آيا در اين سيستم عامل يک برنامه جاسوسي پنهان شده است؟ به هر حال ويندوز برعکس لينوکس رايگان نيست و کاربران نمي توانند آن را کپي و پخش کنند چرا که در صورت اين اقدام براي فرد جرم محسوب مي شود.
توجه به اين نکته ضروري است که لينوکس برنامه گرافيکي سيستم عامل يونيکس است، بنابراين ساختار کلي اين سيستم عامل کاملا با ويندوز متفاوت است و کاربران نمي توانند برنامه هايي را که در ويندوز دارند روي لينوکس اجرا کنند. هر چند که شبيه سازها اين امر را ممکن کرده اند ولي تمامي نرم افزارهاي ويندوز در لينوکس اجرا نمي شود.يکي از ويژگي هاي سيستم عامل لينوکس پايداري و استقامت است تا آن جا که بايد گفت اين سيستم عامل به راحتي خراب نمي شود و به ندرت به بوت کردن نياز دارد. اما در نقطه مقابل ويندوز به مقاومي لينوکس نيست و گاهي اوقات کاربران نياز دارند به دليل اختلال هاي ايجاد شده در اين سيستم عامل مجدد اين سيستم را نصب کنند.
امروزه در دنيايي متکي بر فناوري اطلاعات زندگي مي کنيم که هر لحظه به خطر افتادن جريان اطلاعات به بروز خسارت هاي تجاري جبران ناپذيري منجر خواهد شد؛ به همين علت همه به دنبال يک سکوي امن تر براي اجراي برنامه هاي کاربردي و سرويس دهنده ها هستند و در اين ميان لينوکس نيز در مبحث امنيت حرف هاي زيادي براي گفتن دارد چرا که بسياري از قابليت هاي امنيتي که در ويندوز وجود ندارد و تنها با اضافه کردن نرم افزارهاي خاص قابل دسترس است، به طور پيش فرض در لينوکس پياده سازي شده است زيرا لينوکس براي محيط هاي شبکه اي و چند کاربردي طراحي و همين مسئله باعث شده است در اين سيستم عامل به مسئله امنيت بسيار توجه شود.

اين در حالي است که سيستم عامل ويندوز اين گونه نبود و در حال حاضر از لحاظ امنيتي داراي نقاط ضعف فراواني است.به عنوان نمونه يک برنامه مخرب با استفاده از همين ضعف هاي امنيتي مي تواند کل سيستم عامل را به راحتي نابود کند اما در لينوکس يک برنامه مخرب حداکثر دايرکتوري خانگي کاربر را مورد آسيب قرار مي دهد نه کل سيستم عامل را و اين مسئله به اين معنا نيست که لينوکس به طور کامل بدون هرگونه اشکال امنيتي است. بايد اين نکته را در نظر داشت که باز بودن کد منبع سيستم عامل لينوکس باعث مي شود، بسياري از اشکالات امنيتي پيش از ايجاد خسارت و در مراحل توسعه و برنامه نويسي برملا و رفع شود. اگر اشکالي در برنامه هاي منتشر شده يافت شود، به دليل موجود بودن کد منبع به سرعت برطرف مي شود، در صورتي که در سيستم عامل ويندوز رفع هر اشکال امنيتي تنها و تنها بايد از طريق مايکروسافت برطرف شود.تفاوت ديگري که درباره سيستم عامل ويندوز و لينوکس بايد به آن پرداخت، مبحث ويروس است به اين صورت که گفته مي شود تقريبا هيچ ويروسي براي لينوکس وجود ندارد.
البته اين ادعايي است که بايد از طريق کارشناسان اين حوزه اثبات شود و در مقابل گفته مي شود سالانه صدها ويروس مختلف سيستم عامل ويندوز را مورد تهديد قرار مي دهد.نکته ديگري که بايد درباره تفاوت بين لينوکس و ويندوز گفت، اين است که برخلاف ويندوز، لينوکس روي تعداد زيادي از سکوهاي مختلف سخت افزاري اجرا مي شود. اين قابليت، لينوکس را براي به کارگيري در سخت افزارهاي درونه اي (Embedded) بسيار مناسب مي سازد. هسته 6/2 لينوکس اين امکان را فراهم مي سازد تا لينوکس را روي دستگاه هاي بسيار کوچک يا ابررايانه هاي بسيار بزرگ اجرا کند.
به دليل آزاد بودن سيستم عامل لينوکس، هر گروه يا موسسه تجاري، يک نسخه خاص از آن که به توزيع يا پخش (Distribution) معروف بوده، منتشر ساخته است. اين توزيع هاي مختلف همگي لينوکس است، ولي هر يک به طور معمول براي يک يا چند امر خاص مانند سرويس دهنده، ديوار آتش و ميز کار طراحي شده است و هر يک قابليت ها و بهينه سازي هاي خودش را به کاربران ارائه مي کند. کاربران در اين ميان آزادي انتخاب زيادي دارند و مي توانند گزينه اي را که به طور کامل نيازشان را برطرف مي کند، انتخاب کنند؛ موضوعي که در ويندوز نمي توان مفهومي براي آن پيدا کرد.به عبارتي بايد گفت لينوکس يک سيستم عامل حرفه اي است يعني ممکن است يک کاربر غير فني براي مديريت و انجام برخي تنظيمات سخت افزاري دچار مشکل شود و نتواند به راحتي اين کار را انجام دهد.
البته برخي از توزيع هاي لينوکس اين امور را بسيار راحت مي کند ولي با اين حال به طور کلي لينوکس يک سيستم عامل حرفه اي محسوب مي شود که در عين سادگي، از پيچيدگي هاي فني بسياري برخوردار است. البته تمام کاربران لازم نيست اين امور را بدانند، به عنوان نمونه کاربري که کارهايي مانند تايپ و حسابداري را با رايانه انجام مي دهد، ممکن است از لحاظ فني تفاوتي را احساس نکند.بسياري از علاقه مندان به سيستم هاي عامل، به نوعي لينوکس را بهشت برنامه نويسان مي نامند و اين در حالي است که در سيستم عامل ويندوز بسياري از ابزارهاي برنامه نويسي بايد روي آن جداگانه نصب و خريداري شود.
در مجموع بايد گفت با تمامي توانايي هايي که در سيستم عامل لينوکس وجود دارد اما باز هم بيشتر کاربران به نوعي به سمت سيستم عامل ويندوز گرايش دارند و بايد گفت اين سيستم عامل اعتيادي را بين کاربران خود ايجاد کرده است؛ به طوري که ترک ويندوز براي آن ها غير ممکن شده است اما شايد روزي لينوکس که نويد دهنده آزادي نرم افزار است بتواند جاي اين سيستم عامل محبوب را بگيرد.
منبع:روزنامه خراسان
/ن