قطعات متحرک و برق دريک فضاي بسته به طورطبيعي حرارت توليد مي کنند.نوت بوک ها يک نمونه مشهور يک محيط نسبتاً بسته اي هستند که گرماي زيادي را توليد مي کنند.قطعاتي مانند باتري، ديسک سخت، و پردازنده گرم مي شوند،اما اگر نوت بوک شما چنان داغ مي شود که نمي توان به آن دست زد،احتمالاً يک مسئله حرارت بيش از حد در نوت بوک خود داريد.قطعات درون نوت بوک بايد دريک دماي سالم و تنظيم شده عمل کنند.ازهمين روي، در طراحي نوت بوک يک سيستم جريان هوا متشکل از فَن هاي مکنده هوا و دريچه هاي خروج هواي داغ تعبيه مي شود.دراين مقاله،علت داغ شدن بيش از حد نوت بوک را بررسي خواهيم کرد،نحوه خنک سازي آن را خواهيم گفت،و کارهايي را برخواهيم شمرد که در آينده مي توانيد براي جلوگيري از افزايش بيش ازحد حرارت انجام دهيد.

1. علائم را مشاهده کنيد
 

همچنان که در بالا ذکر شد، نوت بوک ها هميشه تا حدودي گرم هستند،اما يک نوت بوک داغ يک نوت بوک عادي نيست. به عنوان مثال،هنگامي که يک لپ تاپ را روي زانوي خود قرار دهيد روي پاهاي تان کمي گرما احساس خواهيد کرد. اما اگر نتوانيد به نقطه اي از نوت بوک خود،به ويژه در بخش زيرين آن،بدون احساس سوزش دست بزنيد به احتمال زياد يک مسئله حرارت بيش از حد داريد.
علاوه بر دماهاي بالا، ممکن است دود ببينيد، يا حتي متوجه بوي سوختگي قطعات شويد(البته،به ندرت رخ مي دهد، اما ممکن است). اگرچنين باشد، بلافاصله نوت بوک تان را خاموش کنيد. چنين علائمي نشان دهنده يک مسئله داخلي جدي هستند.
اگر نوت بوک شما بد کار مي کند، احتمالاً حرارت بيش از حد علت آن است. به عنوان مثال،ممکن است با باز راه اندازي هاي تصادفي سيستم، انجماد سيستم، و خاموش شدن هاي غيرقابل پيش بيني برخورد کنيد.علائم ديگر ممکن است باز بوت شدن هاي پشت سرهم، يک خطاي صفحه آبي،يا خطاهاي حافظه باشد.

2. درمان بيماري ها
 

به مطب دکتر نمي رويد که فقط به شما گفته شود که «بيمارهستيد» و بدون نسخه درمان يا توصيه درمان مطب را ترک کنيد -همين وضعيت براي يک نوت بوک بيمار صدق مي کند. لازم است اقداماتي براي درمان نوت بوک به گونه اي که بتواند بدون توليد حرارت بيش از حد کارکند انجام دهيد.راه حل هاي زير بايد طرح يک برنامه درماني مؤثر را به شما بدهند.
فن ها و دريچه هاي تهويه. گرد و خاک خيلي زود مي تواند انباشته شود و راه خود را به سوي بخش هاي آزاد نوت بوک شما بازکند. اين مطلب به ويژه در مورد نوت بوک هايي که چند سال سن دارند صادق است. قطعات مو و پرز و مانند آن مي توانند جلوي کار درست فن را بگيرند. دريچه ها بايد کاملاً باز باشند تا هواي داغ را به راحتي به بيرون هدايت کنند، در نتيجه،بايد توجه کنيد که نوت بوک را روي فرش يا درنزديکي يک شيء که مي توانند جلوي دريچه هاي خروج هوا مانع به وجود بياورند قرارندهيد.
بخش دريچه هاي خروجي هوا را خيلي سريع مي توان تميزکرد.پيش ازآن که گرد و غبار را تميز کنيد، حتماً کامپيوتر را خاموش کنيد.اگرانباشت گرد و غبار در دريچه هاي خروجي هوا يا روي فن ها را بتوانيد ببينيد و قابل دستيابي باشند، با استفاده از يک موچين مي توانيد آنها را بيرون بياوريد.
اگر گرد و غبار در محوطه هاي فن و دريچه خروجي هوا پراکنده باشند،ازيک کپسول اسپري هواي فشرده مي توانيد براي پاکسازي بهره بگيريد.اسپري را در جهتي بگيريد که گرد و غبار به طرف بيرون رانده شوند.
اگرمي خواهيد اقبال خود را در بررسي داخل جعبه نوت بوک امتحان کنيد، گرد و غبارروي فن مخصوص پردازنده نوت بوک را مي توانيد پاکسازي کنيد. نوت بوک را برعکس کنيد و سپس آن را روشن کنيد، و دريچه هايي را بيابيد که از آنها هواي داغ بيرون مي آيد. سپس، پيش از باز کردن جعبه،نوت بوک را خاموش کنيد. آنگاه پيچ هايي را بيابيد که درپوش بخش CPU را به جعبه وصل مي کنند، که بسته به مدل نوت بوک درمکان هاي مختلف جاي دارد (به يک پيچ گوشتي ريز نياز خواهيد داشت). اين درپوش را کاملاً بيرون بياوريد و فني را بيابيد که بر روي CPU قرار دارد. گرد و غبار بايد روي فن و داخل فن آشکار باشد_ دراين مقطع،براي پاکسازي گرد و غبار مي توانيد از يک کپسول اسپري هواي فشرده يا موچين بهره بگيريد.حال،درپوش را دوباره با پيچ در محل خود محکم کنيد.
باتري معيوب.يک باتري معيوب نيز مي تواند به حرارت بيش از حد بيانجامد. اگر متوجه شويد که باتري (و نوت بوک) شما بسيار داغ است،آن را خارج کنيد و به باتري و نوت بوک تان حدود نيم ساعت استراحت بدهيد تا خنک شوند. بدون وصل کردن آداپتور باتري به برق شهر، باتري را از نو وصل،و در يک مدت معمول دوام باتري آزمايش کنيد.اگرباتري باز هم داغ کرد، زمان تعويض باتري فرا رسيده است.
مسائل نرم افزاري. اگر فِرم ور(firmware) يا بايوس(1) کامپيوتر، سرعت هاي فن را به درستي تنظيم نکند مي تواند مسئول توليد حرارت بيش از حد در لپ تاپ باشد. براي ورود به بايوس يک نوت بوک و تنظيم سرعت فن، معمولاً مي توانيد يک کليد مشخص مانند F1، F1، يا DELETE را در زمان راه اندازي نوت بوک نگه داريد. هنگامي که صفحه بايوس ظاهرشد،با استفاده از کليدهاي پيکاني و کليدهاي PAGE DOWN و PAGE UP، و همچنين کليدهاي ESC و ENTER، بخش کنترل هاي فن را بيابيد و سرعت آنها را طوري ميزان کنيد که نوت بوک خنک بماند.

3. پيش گيري
 

با مراقبت روزمره و همچنين اضافه کردن وسايل کمکي خنک کننده مي توانيد ازمسائل ناشي ازحرارت بيش از حد پيش گيري کنيد. ساده ترين اقدام آن است که بين نوت بوک و سطحي که بر روي آن قرار مي گيرد کمي فاصله به وجود بياوريد. افزون بر اين،به طور دوره اي وضعيت فن ها و دريچه هاي خروج هواي داغ را بررسي کنيد.
براي تقويت خنک سازي مي توانيد يک فن خنک کننده USB مخصوص نوت بوک بخريد و به کاربگيريد. بعضي از مدل هاي چنين فن هايي به شما امکان مي دهند که سرعت و سطح صداي فن را بسته به مکاني که در آن هستيد تنظيم کنيد. يک زيرانداز خنک کننده نيزبسيار مؤثر است، چون مستقيماً زير لپ تاپ قرار مي گيرد، که بيشترين حرارت درآنجا توليد مي شود.

خنک نگه داريد
 

قطعات نوت بوکي که پيوسته در گرماي زياد کار مي کند مي تواند خيلي زود از کار بيفتد و بسوزد.

پي نوشت :
 

BIOS(Basic Input/Output System) .1
 

منبع:نشريه ريزپردازنده- ش187
/ن