مدتي است وزير ارتباطات از لزوم احراز هويت كاربران اينترنت خبر داده و اين موضوع در ميان برخي كاربران دغدغه‌هايي را ايجاد كرده كه آيا به اين شيوه قرار است اطلاعات آنها رصد شود؟

به گزارش ايسنا، طي ماه‌هاي گذشته بحث احراز هويت كاربران فضاي مجازي مورد توجه جدي‌تر دولت قرار گرفته و وزير ارتباطات خاطرنشان كرد كه در آينده هيچ كاربري بدون آنكه احراز هويت شود نمي‌تواند در فضاي مجازي فعاليت كند. به گفته محمود واعظي متاسفانه گاهي ممكن است در حوزه جعل و سوء استفاده در فضاي مجازي مشكلاتي پيش آيد كه با احراز هويت امكان پيگيري در برابر تمام اين موضوعات وجود خواهد داشت.

اما اين اظهارات وزير ارتباطات اين سوال را ايجاد مي‌كند كه آيا با اين شيوه قرار است فعاليتهاي كاربران اينترنت زير ذره بين قرار گرفته و رصد شود؟‍

اين سوالي است كه محمود واعظي، پيش‌تر سعي كرده با ارائه توضيحاتي مانع از ايجاد نگراني‌هاي مردم در اين خصوص شده و پاسخي قانع كننده براي آن ارائه كند.

وي در پاسخ به اين كه آيا احراز هويت به معناي آن خواهد بود كه تمام فعاليتهاي افراد در فضاي اينترنت رصد خواهد شد، اعلام كرده است: ما به حريم خصوصي افراد كاري نخواهيم داشت. بلكه تلاش بر آن است كه تمام افرادي كه از اينترنت استفاده مي كنند با هويت مشخص وارد اين فضا شوند. ما به هيچ عنوان بيش از اين نمي خواهيم و در دولتي كه شعار آن حقوق شهروندي است، اگر قرار باشد ارتباط مردم رصد شود عملي خلاف اين حقوق صورت گرفته است. علاوه بر اين اگر قصد داشتيم چنين كاري كنيم لزومي به اعلام آن وجود نداشت.

وزير ارتباطات در عين حال يادآور شد: در واقع قصد داريم از اين طريق جلوي استفاده غيرمجاز و كلاهبرداري را در فضاي اينترنت بگيريم و با هويت بخشي به كاربران از اين پس هيچ كاربري نخواهيم داشت كه با هويت نامعلوم از اينترنت استفاده كند. محمود واعظي در توضيح بيشتر اين موضوع گفت: به اين ترتيب كاربر با يك تابلو و هويت مشخص از اينترنت استفاده مي كند و همانطور كه شماره تلفن و موبايل به مشتركان هويت مي بخشد، «شماره اينترنت» نيز مي تواند به كاربري كه از اين فضا استفاده مي كند، هويت بدهد.

وي همچنين تاكيد كرد: ما در اين طرح به هيچ وجه قصد ورود به حريم شخصي افراد را نداريم و فقط جلوي كلاهبرداري ها و ورود غيرمجاز در اين عرصه سد مي‌شود.

دسترسي به اطلاعات كاربران تنها با حكم قضايي
اما درباره رصد شدن اطلاعات كاربران ايراني در فضاي مجازي و به ويژه اطلاعات كاربران ايميل‌هاي ايراني پيش از اين نيز اظهار نظرهاي متعددي مطرح شده بود و به عنوان مثال در دوره‌اي در گذشته قائم مقام وقت وزير ارتباطات خاطرنشان كرده بود كه نظام سياستي مبني بر شنود ايميل‌ها ندارد. اسماعيل رادكاني - معاون سابق گسترش سازمان فناوري اطلاعات - هم پيش‌تر در گفت‌وگويي با ايسنا به نوعي خيال كاربران را راحت كرده و اذعان كرده بود كه اطلاعات كاربران اين دسته اي‌ميل‌ها تنها با حكم قضايي قابل دسترس خواهد بود.

البته اين ابهام كه آيا دولت قصد نظارت بيشتر بر فعاليتهاي اينترنتي افراد را دارد مختص به اين روزها و اعلام اين موضوع از سوي وزير ارتباطات نمي‌شود و طي سالهاي گذشته همواره اين موضوع يكي از نگرانيهاي برخي كاربران بوده كه در موارد متعدد باعث شده به طور مثال مردم استفاده از ايميل‌هاي خارجي را به نمونه‌هاي داخلي آنها ترجيح دهند.

حتي اين دغدغه تنها به ايران و كاربران ايراني نيز محدود نمي‌شود و در واقع از زماني كه تكنولوژي وارد زندگي بشر شده، همپاي آن راه هاي جاسوسي اطلاعات نيز وجود داشته و در كل تمام دولتها براي تامين امنيت كشور و كاربران خود در اين حوزه سرمايه گذاري هاي متعددي صورت داده‌اند.

بنا بر اسنادي كه ادوارد اسنودن به تازگي منتشر كرده آژانس امنيت ملي آمريكا قادر به جاسوسي و شنود مكالمات 75 درصد از شبكه مخابراتي است. اطلاعاتي كه در هفته‌هاي اخير توسط اين پيمانكار سابق آژانس امنيت ملي آمريكا افشا شده نشان مي‌دهد كه جاسوسان كاخ سفيد براي نفوذ به شبكه هاي تلفن همراه در نقاط مختلف جهان كار چندان دشواري پيش رو ندارند.

بي شك دسترسي به اطلاعات كاربران فضاي مجازي نيز به مانند مكالمات تلفني راه چندان دشواري براي دولتها و هكرها نبوده و مروري بر اخبار گوياي آن است كه در اين فضا نيز به طور دائم جرائمي در حال وقوع است و تقريبا به هيچ عنوان نمي توان امنيت صد در صدي در فضاي مجازي را تائيد كرده و انتظار دسترسي به چنين فضايي را داشت.

در نهايت با توجه به بستري كه فضاي مجازي براي ارتكاب برخي تخلفات و ايجاد مشكل براي كاربران فراهم مي كند طبيعتا قانونمند شدن اين فضا تا حد قابل توجهي در ايجاد و گسترش امنيت كاربران تاثيرگذار خواهد بود. از سوي ديگر بنا بر گفته كارشناسان موضوع احراز هويت مقوله جديدي نيست و از مدتها پيش براي امينت فضاي مجازي، اپراتورهاي اينترنتي براي ارائه خدمات به كاربران ابتدا نسبت به اخذ هويت اصلي آنها اقدام مي‌كنند.

علاوه بر اين امروزه ديگر احراز هويت كاربران كار چندان دور از ذهني نيست، چراكه با وجود سيستم‌هايي همچون 3G و 4G تقريبا مشخص است كاربري كه در حال استفاده از اين امكان است كيست و كجاست. اكنون در تمام دنيا حتي در اماكن عمومي از جمله فرودگاه‌هاي بين‌المللي كه واي‌فاي عمومي رايگان در اختيار مسافران قرار مي‌دهند از كاربراني كه مايل به استفاده از آن هستند خواسته مي‌شود به يك شماره مشخص پيامك ارسال كنند يا شماره خود را براي دريافت واي‌فاي اعلام كنند تا بدين ترتيب امكان شناسايي كاربران در فضاي سايبري وجود داشته باشد.

الف