فضاي مجازي شوخي‌بردار نيست. هرچه فراگيرتر مي‌شود، طمع سيري‌ناپذير آن براي جذب افراد گروه‌هاي مختلف بيشتر مي‌شود. در سال‌هاي اخير اخبار متعددي مبني بر استفاده از امكاناتي كه فضاي مجازي در اختيار شهروندان قرار مي‌دهد براي مشاغل مختلف منتشر شده است. در اين ميان مدارس، دانش‌آموزان و معلمان نيز از اين موج فراگير حداقل روي كاغذ بي‌نصيب نمانده‌اند.

به گزارش آرمان، بحث هوشمندسازي مدارس، ايميل دانش‌آموزي، شبكه‌هاي اجتماعي دانش‌آموزي و استفاده از ابزارهاي جديد مدت‌هاست كه مطرح شده است. هرچند بررسي‌ها نشان مي‌دهد مدارس ما هنوز سنتي هستند. اينكه درصد بالايي از دانش‌آموزان به‌ويژه در شهرها روش استفاده از ابزارهاي جديد را نمي‌دانند تا حدي درست است اما، حتي در آن شهرهاي بزرگ مهارت معلمان در به‌كارگيري اين ابزارها كمتر از دانش‌آموزان است.

دو سال پيش محمدرضا حاجي‌بابايي، وزير وقت آموزش و پرورش با ابراز خرسندي از اينكه گفتمان و مطالبه امروز آموزش و پرورش، هوشمندسازي مدارس است، تصريح كرده بود: هوشمندسازي مدارس، كلاس‌هاي درس را براي دانش‌آموزان جذاب‌تر خواهد كرد. اين طرح در زمان وزارت او اجرا شد. البته اينكه اين طرح تا چه حد و در كجاهاي كشور اجرا شد جاي سوال دارد. درمورد مدارسي كه هنوز از ابتدايي‌ترين امكانات يك كلاس درس مانند بخاري محرومند هوشمندسازي تا چه حد مي‌تواند محقق شود؟ در ادامه اين روند وزير آموزش و پرورش فعلي نيز تجهيز مدارس به اينترنت و بحث هوشمندسازي مدارس را با ايجاد امكان اتصال 40هزار مدرسه به اينترنت در كشور پيگيري كرد و در ماه گذشته اين خبر اعلام شد. از سوي ديگر يك تفاهمنامه مشترك ميان اين دو وزارتخانه يعني آموزش و پرورش و وزارت ارتباطات امضا شد.

هوشمندسازي در وزارتخانه فعلي

وزير ارتباطات در اين مراسم با بيان اينكه درصورت دسترسي دانش‌آموزان به ابزارهاي نوين در آينده شرايط مديريتي بهتري براي كشور ايجاد مي‌شود، بيان كرد: درحال حاضر بسياري از كشورهاي غربي با مطالعات عميق فن‌آوري اطلاعات را در مدارس پايه‌گذاري مي‌كنند و بر همين اساس ما نيز امروز اين موضوع را با عنوان مدارس هوشمند مورد بررسي جدي‌تر قرار داده‌ايم و وزارت ارتباطات اين آمادگي را دارد كه از نظر امكانات مالي، تجربيات و تجهيزات براي دسترسي به اين هدف همكاري‌هاي مختلف انجام دهد. ايسنا نوشت؛ واعظي يادآور شد: درحال حاضر برنامه‌ريزي‌هاي صورت‌گرفته مبني بر آن است كه تا پايان سال آينده حدود 90 تا 95 درصد مدارس كشور به اينترنت متصل شوند كه البته ممكن است در آينده ما براي رساندن اينترنت به برخي روستاها با مشكلاتي مواجه شويم اما در نهايت برنامه‌ريزي‌ها بر اين اساس است كه هيچ مدرسه‌اي از اين خدمات بي‌بهره نماند.

توانمندسازي معلمان

در ادامه روند هوشمندسازي مدارس و تجهيز آنها به شبكه جهاني روز گذشته رئيس سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي ضمن اعلام اينكه به‌دنبال ارائه آموزش‌هاي كلاسي در محيط فناوري و فضاي مجازي هستيم، اظهار كرد: هر كلاس درسي كه آموزش‌هايش مبتني بر رايانه مي‌شود معلم‌ها را هم توانمند مي‌كنيم. محي‌الدين بهرام‌محمديان با تاكيد بر اينكه بايد معلمان ما همپاي دانش‌آموزان در عرصه فضاي مجازي پيش بروند، اظهار كرد: معلم‌ها در برخي پايه‌ها مسلط به تدريس در فضاي مجازي نيستند. او افزود: در مقطع ابتدايي دانش‌آموزان با كاركرد فناوري و مباني رايانه آشنا مي‌شوند، اما در مقاطع بعد به دنبال آن هستيم درس‌ها را «آي.تي بيس» كرده و آموزش‌ها را در محيط فناوري ارائه كنيم. رئيس سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي عنوان كرد: با تهيه و توزيع بسته‌هاي آموزشي پشتيبان براي معلم‌ها اين كار را انجام مي‌دهيم تا اطلاعاتشان به‌روزرساني شود. بر اساس اين گزارش محمديان ادامه داد: هر كلاس درسي كه آموزش‌هايش مبتني بر رايانه مي‌شود معلم‌ها را هم توانمند مي‌كنيم. اكنون اقدامات ديگري را نيز در عرصه فضاي مجازي دنبال مي‌كنيم كه ازجمله آنها مي‌توان به ارائه متن كتب درسي و راهنماهاي معلم در محيط وب اشاره كرد.

كسري بودجه 2هزار ميلياردي

يك كارشناس آموزش و پرورش در اين رابطه به «آرمان» مي‌گويد: درحالي كه ما چاره ديگري جز تسليم شدن در مقابل موج جهاني شدن و گردش آزادانه اطلاعات و ارتباطات نداريم و اين تسليم شدن از نظر يادگيري علوم جديد و امكانات بهتر به هيچ وجه بد نيست بايد گفت اكثر مدارس كشور ما از امكانات اوليه آموزشي محرومند و تحقق اين امرمستلزم ايجاد اين امكانات است. محمدرضا نيك نژاد مي‌افزايد: ما در آموزش و پرورش چه از لحاظ ايجاد امكانات اوليه آموزشي و چه از لحاظ روش‌هاي اوليه آموزش سال‌هاست كه درجا مي‌زنيم. شايد در كشور به‌ندرت مدارسي باشد كه از تمام امكانات برخوردار باشد و آن هم متعلق به بخش خصوصي است و ديگر مدارس حتي از امكانات اوليه محرومند.

اين عضو كانون صنفي معلمان مي‌گويد: درحالي كه در مدارس برخوردار ما شاهد ايجاد شبكه هوشمند و موفقيت‌آميزبودن آن هستيم در مدارس معمولي و زيرمعمولي حتي امكانات ايجاد آن وجود ندارد. ما در كشورمان شاهديم در يك خيابان دو مدرسه هستند كه يكي خصوصي است و از شدت امكانات ديگر نمي‌داند چه كار كند اما، در يك مدرسه دولتي كه در همان خيابان است دانش‌آموزان آن با خطر ريزش مدرسه به خاطر قديمي بودن بناي آن مواجهند. او با اشاره به كسري بودجه آموزش و پرورش مي‌گويد: سال گذشته وزارت آموزش و پرورش اعلام كرد 5هزار ميليارد كسري بودجه دارد، امسال 3هزار ميليارد به بودجه اين وزارتخانه اضافه شد اما با فرض تحقق اين امر بايد گفت وزارت آموزش و پرورش در ابتداي امسال 2هزار ميليارد كسري بودجه دارد و بايد پرسيد بودجه اين طرح در اين شرايط از كجا تامين مي‌شود.

آيا مانند سابق خانواده‌ها اين هزينه‌ها را متحمل مي‌شوند و در عمل هيچ هوشمندسازي هم صورت نمي‌پذيرد؟ نيك‌نژاد با اشاره به بحث توانمندسازي معلمان به امكانات مجازي مي‌گويد: اين بخشنامه‌ها را هرچند وقت يك‌بار روي تابلوي مدارس مي‌زنند اما شركت در اين دوره‌ها هيچ ارزش مالي براي معلمان ندارد. در روزهاي اخير شاهد اعتراضات معلمان به دستمزدهاي معوقه‌شان يا كسري حقوقشان هستيم. در اين شرايط چه‌طور مي‌توان از معلمي كه به لحاظ مالي در تنگاست و از حداقل حقوق مادي محروم است انتظار داشت نسبت به اين فضا علاقه‌مند باشد.

با تكنولوژي ارزش‌هاي بومي خودمان را فرا‌ بگيريم

يكي از اعضاي كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس هم با اشاره به اينكه بايد با علم و تكنولوژي روز فرهنگ و ارزش‌هاي بومي خودمان را فرا بگيريم به «آرمان» مي‌گويد: با اين‌كار مي‌توانيم نوعي تبادل فرهنگي با مسائل داشته باشيم و از فرصت‌ها استفاده كنيم و تهديدات را هم تبديل به فرصت كنيم و با توجه به اينكه در دنيا از نظر علمي و نانو و هسته‌اي توفيقات بزرگي داريم موفق‌تر ظاهر شويم. ابوالقاسم خسروي سهل‌آباد با اشاره به هوشمندسازي مدارس مي‌گويد: ما مي‌توانيم اسير تحولات شده و هويت و فرهنگ خودمان را فراموش يا همه راه‌هاي ارتباطي را مسدود كنيم كه اين برخوردها درست نيست.

تابناك