اين روزها گوگل قادر به انجام امور بي شماري است؛ جهت يابي، ترجمه، خريد آنلاين، خواندن كتاب و صد البته جستجو هاي عمومي. اما با توجه به تحقيقات برخي پژوهشگران، گوگل حتي قادر به خواندن ذهن افراد نيز هست.

«استفن ديويدويتز»، اقتصاددان و داده پرداز سابق گوگل، اين موتور جستجوي غول پيكر را با نام «اتاقك اعتراف» خطاب مي كند كه قادر به سنجش دسته اي از احساسات عمومي است كه نظرسنجي ها و بررسي هاي اجتماعي قادر به تخمين و نشان دادن آنها نيستند. براي مثال بعد از حملات تروريستي اخير در سن برناردينو و پاريس، گوگل به سادگي قادر به تخمين احساسات ضد اسلامي يا اسلام هراسي است.

وي مي گويد: گاه افراد به سادگي آنچه را در ذهن دارند، در موتور جستجوي گوگل وارد مي كنند. اين جستجو ها دقيقا شبيه به يك گونه اي از اعتراف است. آنها بيانگر احساسات و درونياتي هستند كه افراد شايد هيچ گاه در يك نظر سنجي عمومي يا يك پيمايش ميداني اجتماعي بيان نكنند. در نتيجه جستجوهاي گوگل اغلب زاويه اي ديگر و متأسفانه اي جنبه اي تاريك تر از روان انساني را براي ما روشن مي كند.

ديويدويتز به همراه همكار پژوهشگر خود «ايوان سولتاس»، مدتي است مشغول تحقيق پيرامون امكان جمع آوري داده ها به شكل ناشناخته از گوگل، براي پيش بيني اموري نظير جرم و احساسات منفي در مورد مسلمانان هستند. وي بيان مي كند: وقتي افراد در گوگل اقدام به جستجوي عباراتي نظير "تنفر از مسلمانان" يا "كشتن مسلمانان" مي كنند، به سادگي مي توان فهميد كه جرايم عليه مسلمانان در آينده نزديك افزايش مي يابد.

و متأسفانه تحقيقات آنها در هفته هاي اخير نتايج چندان خوبي براي مسلمانان نداشته است. بر اساس اين تحقيقات، جستجوي عبارات عليه مسلمانان در اينترنت و گوگل به سطحي رسيده كه از سال 2001 تا كنون سابقه نداشته است. اين دو محقق اخيرا فرضيه خود را با سخنراني باراك اوباما به آزمون گذاشته اند.

استفن ديويدويتز درباره اين سخنراني گفته است: سخنراني بسيار تحريك آميز بود. باراك اوباما درباره اهميت عدم قضاوت افراد بر اساس مذهب آنها سخنراني كرد و ما تلاش كرديم تا بفهميم كه جستجوهاي اينترنتي چگونه واكنشي در برابر اين سخنان داشته اند. متأسفانه آنچه ما به آن رسيديم اين بود كه اين سخنان بيشتر در جهت برانگيختن احساس خشم و تعصب مردم عمل كرده است، زيرا جستجوي عبارت هاي ضد مسلمانان بعد از اين سخنراني سه برابر قوت گرفته است.

ديويدويتز در نكته اي جالب توجه بيان مي كند: در سخنراني ديگري از اوباما، وي درباره مسلمانان آمريكايي سخن گفته كه همگي قهرمان ورزشي بوده و حاضرند جان خود را براي ايالات متحده فدا كنند. بعد از اين سخنراني براي اولين بار در يك سال جستجو هاي مربوط به مسلمانان با عباراتي نظير تروريست، افراطي و پناهنده همراه نبود، بلكه با اسامي ورزشي و ورزشكاران همراه شده بود كه نشان از اثر مثبت سخنان اوباما داشت.

اين دو محقق اكنون سه سال است ظريه خود را دنبال كرده و آزمون مي كنند. قرار است نتايج اين پژوهش به زودي در يك كتاب منتشر شود. ديويدويتز بيان مي كند كه اين جستجوها دقيقا شبيه اعترافاتي خاموش است و گوگل قادر است، بخش هايي پنهان از روان انساني را كه در هيچ كجاي ديگر فاش نمي شود، بازگو كند.

تابناك