به‌گزارش خبرگزاري خانه ملت? مدتي است كه گاگول‌پروري و هيچ‌چيز بودن در مديريت جهاني به يك اصل تبديل شده است. از قديم لغت گاگول معنا و تعابير خاص خود را داشته و در موقعيت‌هاي مختلف معاني گوناگوني را يدك مي‌كشد.

گاگول يا گوگل، مسئله چيست؟ گاگول به چيزي گفته مي‌شود كه بود و نبود آن تاثيري نداشته و فقط به‌عنوان عروسك خيمه شب‌بازي عمل مي‌كند؛ اين افراد يا دستگاه‌ها، اراده‌اي از خود ندارد و از چنين شخصيت‌ها و دستگاه‌ها در جهان كنوني زياد ديده مي‌شود. هم‌اكنون مي توان از مصداق بارز آن به موتور جستجوي‌هاي اروپايي اشاره كرد كه علي‌رغم ادعاهايشان درباره بي‌طرف بودن? به‌طور عملي عروسك خيمه‌شب‌بازي كشورهاي استكباري? غربي و پولدار شده‌ و همواره اهداف اين كشورها را دنبال مي‌كنند.

به طور حتم اين موضوعات با رقمي همچون "433 ميليارد تومان" معناي بيشتري به خود مي‌گيرد. رقمي كه هر كسي را به فكر مي‌اندازد كه اين مقدار اعتبار از كجا و چگونه كسب شده است؟ اين موضوع از زماني جالب مي‌شود كه متوجه شويم اين مقدار پول و درآمد از كليك كاربران ايراني بر موتور جستجوي گوگل به دست مي‌آيد.

براساس نتايج تحقيقات به عمل آمده كل سود موتور جستجوي گوگل در سال 2011 حدود 36 ميليارد دلار بوده كه در مجموع اين موتور جستجو از كاربران ايراني طي يك سال277 ميليون دلار درآمد كسب كرده است.

شايد هم‌اكنون كمتر كاربر ايراني را بتوان يافت كه هر روزه با اينترنت سر و كار نداشته باشد و گذارش به موتور جستجوي گوگل نيافتد. اغلب اين كاربران جامع و كامل بودن منابع دسترسي به اين موتور جستجوگر را دليل بازديد از اين سرويس‌ اطلاع دهنده عنوان مي‌كنند.

به طور حتم زماني موتورهاي جست‌وجوي گوگل و ياهو به عنوان غول‌هاي اطلاعات محسوب مي‌شدند و حتي به ذهن كاربران هم خطور نمي‌كرد كه اطلاعات مورد نظر خود را از طريق غير اين دو سايت تأمين كنند? اما اكنون چند سالي است كه كشورهاي مختلف به راه‌اندازي موتور جست‌وجوهاي ملي دست زده‌اند و در اين ميان موفقيت و پيشرفت‌هاي متعددي هم به دست آورده و گاه به رقابت جدي با اين دو سايت پرداخته‌اند.

به طور مثال اكنون موتور جست‌وجوي ملي چين كه با نام «بايدو» فعاليت مي‌كند، دهمين سايت پربازديد دنيا محسوب مي‌شود و بر اساس تحقيقات اخير، موتور جست‌وجوي «بينگ» كه متعلق به مايكروسافت است؛ سايت‌هاي "ياهو " و "گوگل" را از نظر دقت پشت سرگذاشته و از آن‌ها نيز پيشي گرفته به طوري كه در سال گذشته كه ميزان دقت و موفقيت گوگل كمتر از 68 درصد بود اين موتور جست‌وجو موفقيت 80 درصدي خود را به رخ اولين موتور جست‌وجو دنيا كشيد. افزون‌بر اين موارد، كشوري مثل تركيه تاكنون 36 موتور جست‌وجوي اختصاصي براي خود طراحي كرده و حداقل از نظر تعداد موتور جست‌وجوهاي ملي يكي از كشورهاي پيش‌رو محسوب مي‌شود. مروري بر همين چند تجربه كوتاه به خوبي نشان مي‌دهد كه امكان طراحي سايت‌هايي به منظور رقابت با دو ابر جست‌وجوگر دنيا وجود دارد؛ اما قطعا اين كار نيازمند دانش و عزمي جدي است.

هم‌اكنون سايت‌هايي مانند گوگل از كاربران ايراني سوء استفاده كرده و حتي به كشورمان آسيب‌هايي را در عرصه هاي وارد كنند؛ در چنين شرايطي عقل ايجاب مي‌كند كه با ساخت يك سايت جستجوگر قوي استقلال خود را در دنياي مجازي حفظ كنيم.

سودآوري گوگل از كاربران ايراني در حالي مطرح مي‌شد كه موضوع راه اندازي يك موتور جستجوگر بومي و ملي بتواند با موتورهاي جستجوگري چون "ياهو" و "گوگل" رقابت كند. اين پيشنهاد در نيمه سال 89 و از سوي رضا تقي پور وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات مطرح شد. وي اعلام كرد كه ايران براي جوابگويي به نيازهاي داخلي مي خواهد موتور جستجوگر ملي راه اندازي كند و حتي اين طرح ملي در برنامه پنجم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي كشور پيش بيني شده است.

در آن زمان يكي از مسئولان سازمان فناوري اطلاعات ايران نيز در تشريح آغاز به كار اين پروژه تأكيد داشت و حتي پيشنهاداتي در مورد نام اين طرح ارائه شده كه وزير ارتباطات از عنوان "ياحق" براي نام اين موتور جستجوگر ياد كرد.

هم اكنون و با برنامه‌هاي در دست اقدام، اين چنين استنباط مي شود كه سياست وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات براي ساخت موتور جستجوگر ملي تغيير يافته و اين وزارتخانه قصد دارد نسبت به ارتقاي موتورهاي جستجوگر داخلي فعلي اقداماتي مثبت را داشته و تنها به يك موتور جستجوي ملي واحد بسنده نكند. از اين‌رو براي ارزيابي وضعيت كنوني ايران در ايجاد جستجوگرهاي بومي به نمايندگان مجلس شوراي اسلامي رجوع شده كه چكيده‌اي از اظهارات اين افراد در ذيل آمده است:

جستجوگرهاي وطني نيازمندحمايت ملي

لاله افتخاري ايجاد سايت‌ جستجوگر فارسي را نشان‌دهنده توان و قدرت بالاي كشورمان دانست و گفت: اگر كشور ما موفق شود يك سايت جستجوگر فارسي بسازد؛ كشورهاي اسلامي هر چه بيشتر به اقتدار و توان دستورات اسلامي و ساختار سياسي مورد نظر اسلام پي خواهند برد.

نماينده مردم تهران، ري، شميرانات و اسلامشهر در مجلس شوراي اسلامي? با تاكيد بر اينكه سايت جستجوگر فارسي بايد از تضمين‌هاي لازم نيز برخوردار باشد، افزود: چنين سايتي بايد از هر گونه اشكال و اختلال به دور باشد تا افراد با اعتماد و اطمينان كامل از آن استفاده كنند.

دبير اول كميسيون فرهنگي مجلس شوراي اسلامي ايجاد و راه‌اندازي موتور جستجوي فارسي را نيازمند انجام حركات گسترده‌اي دانست و گفت: اولين و ضروري‌ترين كار براي ايجاد چنين سايتي ايجاد زيرساخت‌هاي لازم براي ساخت و احداث آن است.

موتورجستجوي بومي? سدي در برابر تفكرات القائيست

از طرف ديگر احمد بخشايش‌اردستاني با بيان اينكه امروزه كشورها در بحث سايبر و اطلاعات مجازي رقباتي تنگاتنگ دارند? گفت: متأسفانه كشور ما تاكنون اقدام مناسبي در جهت ايجاد موتور جستجويي با ظرفيت بالا نداشته است.

نماينده مردم اردستان در مجلس شوراي اسلامي? با تأكيد بر اهداف جاسوسي و القاءكنندگي گوگل در كشورهاي هدف? ياد‌آور شد: به طور حتم اين اهداف براي يك جستجوگر غربي امر طبيعي و قابل پيش‌بيني به شمار مي رود. هم‌اكنون همه دستگاه‌هاي تبليغاتي و اطلاعاتي غرب تلاش دارند كه افكار خود را به كشورهاي هدف به‌ويژه ايران القاء كنند.

وي ادامه داد: تلاش جستجوگرهاي غربي براي القاء نظرات و تفكرات خود به كاربران? هشدار و تلنگري به مسئولان به‌ويژه وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات است تا هر چه سريع‌تر براي توسعه و شكوفايي حوزه سايبر تلاش كنند.

نماينده مردم اردستان در مجلس? با بيان اينكه مسئولان بايد در مقابل اقدامات دستگاه‌هاي ارتباطي و اطلاعاتي غرب عكس‌العمل داشته باشند? اظهار داشت: كشور ما هم مي تواند با ايجاد موتور جستجوي قوي و كارآمد، اهداف نظام و كشور را در سطح كشور? منطقه و حتي جهان دنبال كند.

بخشايش‌اردستاني با مد نظر قرار دادن وظايف مجلس در حمايت از علوم جديد به‌ويژه حوزه سايبر و فناوري اطلاعات? تصريح كرد: نهاد قانونگذاري براي حمايت از اين بخش‌ها? نخست بايد در حوزه علوم فناوري اطلاعات به‌روز شود؛ سپس برنامه‌‌ريزي هاي خود را براي افزايش حمايت از كابران فضاي مجازي كشورمان اجرايي كند.

عضو كميسيون امنيت‌ملي و سياست‌خارجي مجلس? بر لزوم ايجاد و ارائه موتور جستجويي بومي در كشور تأكيد كرد و گفت: به‌طور حتم اگر مسئولان در كشور موتور جستجوي موفقي را ايجاد كنند؛ به طور طبيعي گوگل نمي‌تواند خانه‌هاي ما را يكي پس از ديگري فتح كند.

ريشه‌دواني گوگل از تعلل مسئولان است

همچنين فرج‌الله عارفي با بيان اينكه هم‌اكنون موتور جستجوي گوگل افزون‌بر ارائه اطلاعات? كاربردهاي خاص و محرمانه‌اي ديگري هم دارد? گفت: به‌طور حتم اين موتور جستجو بدون حمايت كشورهاي سرمايه‌دار خارجي و استكباري تاب توان ادامه حيات را ندارد? از اين‌رو براي تأمين نظرات و جلب رضايت اين كشورها، اقداماتي مانند جاسوسي? القاء تفكرات و گزينش اطلاعات را در دستور كار خود قرار داده است.

نماينده مردم جيرفت در مجلس شوراي اسلامي? با مد نظر قرار دادن كارشكني اخير موتور جستجوي گوگل در تغيير اسم خليج فارس به خليج عربي در بخش نقشه خود? افزود: اين موتور جستجو به‌عنوان يك جستجوگر بين‌المللي نبايد مسائل سياسي را در كار خود وارد كند؛ اما متأسفانه شاهد هستيم كه اقدامات زيادي را در اين زمينه انجام داده است.

اين نماينده مجلس نهم? با تأكيد بر اينكه تعلل مسئولان در ايجاد موتور جستجوي بومي و قوي? رشد و تقويت دو چندان جستجوگرهاي غربي به‌ويژه گوگل را به‌همراه دارد? ياد‌آور شد: به‌طور حتم ساكن ماندن ايران در حوزه ارتباطات موجب مراجعه روزافزون مردم كشورمان به جستجوگرهاي غربي مي‌شود.

نايب رئيس دوم كميسيون اجتماعي مجلس? درباره وظايف مجلس شوراي اسلامي در حمايت از حوزه ارتباطات? توضيح داد: خوشبختانه نهاد قانونگذاري در قالب حوزه فرهنگي? اجتماعي و اقتصادي برنامه پنجم توسعه تمام زمينه‌ها را براي ايجاد و توسعه موتورهاي جستجوگر انجام داده است؛ از اين‌رو دولت بايد بر اساس اين برنامه زيرساخت‌ها را پياده‌سازي كند.

دسترسي به جستجوگر ملي امكانپذير است

ايرج عبدي هم در مورد الزام جايگزيني سايت گوگل توسط سايت‌هاي ايراني اظهار داشت: با توجه به امكانات و سرورهاي قوي كه سايتي مانند گوگل در اختيار دارد؛ مي‌تواند به راحتي در برخي از كشورها به عنوان يك جاسوس وارد شود و حتي از مطالب مورد استفاده توسط كاربران سوء استفاده كند.

نماينده مردم خرم‌آباد و دوره در مجلس شوراي اسلامي گوگل را يك سايت با هويت مشخص دانست و گفت: براي اثبات صحت و سقم اين موضوع كه نوع جاسوسي سايت گوگل چگونه است، بايد كارشناسي دقيق و كاملي انجام شود و تجزيه و تحليل صورت بگيرد.

اين نماينده مجلس نهم سهولت و سرعت در اخذ اطلاعات و ارتباطات را دليل عمده استفاده از اينترنت در دنياي امروز دانست و افزود: بايد به اين باور برسيم كه استفاده از اينترنت يك ضرورت غيرقابل انكار است كه در اين صورت مي‌توانيم سايت‌ها و وب‌سايت‌هاي جستجوگر فارسي را طراحي، ايجاد و مورد استفاده قرار دهيم.

عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي با ارائه دو پيشنهاد در مورد ايجاد و راه‌اندازي سايت جستجوي فارسي گفت: يك راه اين است كه با توجه به اصل 44 قانون اساسي از شركت‌هاي خصوصي حمايت كنيم و به آنها ميدان دهيم. از سويي ديگر نيزمراكز و سازمان‌هاي دولتي مرتبط نسبت به انجام راه اندازي يك جستجوگر ملي اقدام كنند تا قابليت رقابت با سايت‌هايي مانند گوگل را به دست آوريم.

انحصار گوگل در جستجو شكسته شود

همچنين محمدمهدي پورفاطمي با بيان اينكه سايت‌هايي مانند گوگل به دليل مركزيتي كه دارند انحصار جستجو را در اختيار گرفته اند، تصريح كرد: سايت هايي مانند گوگل بنا به سليقه مديران آن دست به انجام هر كاري مي زنند و اگر كشور ما موفق شود يك سايت فارسي جستجوگر قوي راه اندازي كند كار بسيار مثبت و موثري در عرصه بين الملل انجام داده است.

پورفاطمي با تأكيد بر اينكه در كشور ما دستيابي به برخي فناوري‌ها اهميت چنداني ندارد، عنوان كرد: براي ايجاد و راه اندازي يك سايت يا موتور جستجوگر قوي بايد زيرساخت هاي لازم را مهيا كنيم؛ زيرا كشور ما امتيازات و امكانات مطلوبي به جهت پيشرفت در اين زمينه را دارد و نيروي انساني كارآمد و متخصص نيز از اين نوع ايده‌ها استقبال مي كنند.

عضو كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي با مدنظر قرار دادن اين موضوع كه ايجاد سايت يا موتور جستجوگر فارسي نيازمند يك عزم جدي و ملي است، گفت: براي انجام چنين كارهايي بايد سستي و كاهلي را كنار گذاشته و با جديت هر چه تمام نير‌وها و امكانات در اختيار را صرف راه اندازي چنين جستجوگري كنيم كه قابل رقابت با سايتي مانند گوگل باشد.

كسب اعتماد كاربران ايراني با جانشين مناسب گوگل

عباس قائيد ‌رحمت نيز با بيان اينكه راه اندازي موتور جستجوگر بومي، بازار كسب و كار ايميل‌هاي بومي را نيز رونق خواهد داد، گفت: در كنار موتور جستجوگر بومي بايد سرويس‌هاي ارزش افزوده‌اي مانند بازي‌هاي رايانه‌اي و مخدماتي مشابه سرويس گوگل اِرس و گوگل مَپ را نيز در اختيار كاربران قرار دهيم.

نماينده مردم درود و ازنا در مجلس شوراي اسلامي? افزود: گوگل به دليل فقدان يك موتور جستجو گر قوي بومي به عنوان رقيب، اطلاعات را گزينشي در اختيار كاربران ايراني قرار مي‌دهد و حتي در مواقعي اقداماتي را نيز عليه منافع و تماميت ارضي ديگر كشورها انجام مي‌دهد؛ مانند جايگزني خليج به جاي خليج فارس.

اين نماينده مجلس نهم بيان كرد: به دليل نبود موتور جستجوگر جامع و كارآمد ايراني در كشور، كاربران ايراني براي رفع نيازهاي خود به گوگل مراجع مي‌كنند و ناخواسته سود بسيار عظيمي به سوي اين شبكه سرازير مي شود.

دبير دوم كميسيون اجتماعي مجلس با تاكيد بر فرهنگ ايراني افزود: البته اين مساله نياز به فرهنگ‌سازي دارد و اين فرهنگ‌سازي نيز برعهده وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامي، رسانه و صدا و سيما است.

گوگل اطلاعات را گزينشي منتشر مي‌كند

رضا صابري درباره نحوه عملكرد موتور جستجو‌گر گوگل، تصريح كرد: شركت گوگل، سرمايه‌گذاري‌هاي كلاني در حوزه فناوري اطلاعات انجام داده به همين تناسب نيز از كاربران خود و حتي از جستجوهاي كاربرانش استفاده‌هاي سياسي و حاكميتي لازمه را مي‌برد.

نماينده مردم راميان و آزادشهر در مجلس شوراي اسلامي با مد نظر قرار دادن الزام جايگزيني اين شبكه در ايران توسط موتور جستجوگر بومي، ادامه داد: اين مساله از سه سال پيش مطرح شد و به دليل مباحث امنيتي بايد به‌طور جدي پيگيري شود.

وي با اشاره بر اينكه بايد اعتماد كاربران ايراني را به دست آورد، يادآور شد: يكي از سياست‌هاي حاكم در رسانه‌ها، انتشار و نشر گزينشي اطلاعات است؛ زيرا اين رسانه‌ها نمي‌توانند تمامي اطلاعات را در اختيار مخاطب قرار دهند؛ به همين دليل اقدام به اين كار مي‌كنند.

عضو كميسيون آموزش و تحقيقات مجلس توضيح داد: بر اين اساس، مخاطبين ما عمدتا در جريان اخباري قرار مي‌گيرند كه متناسب با سياست‌هاي آن رسانه باشد.

موتور جستجوي وطني تا پايان سال 91 راه‌اندازي مي‌شود

به همين جهت علي حكيم جوادي ، با اشاره به آخرين وضعيت راه اندازي موتور جستجوي ملي در كشور از اتمام فاز اجرايي پروژه در بخش فني و نرم افزاري خبر داد و اظهار داشت: موتور جستجوي بومي كه پيش بيني مي شود تا پايان سال راه اندازي و در اختيار كاربران قرار گيرد، مشكلي به لحاظ فني و نرم افزاري نداشته و هم اكنون مراحل پاياني راه اندازي را مي گذراند اما محدوديت هايي از لحاظ سخت افزاري وجود دارد كه زمان راه اندازي اين پروژه را اندكي با تاخير روبرو كرده است.

معاون وزير ارتباطات با بيان اينكه با راه اندازي موتور جستجوگر بومي، بازار كسب و كار ايميل هاي بومي نيز رونق خواهد گرفت، افزود: در برنامه داريم كه در كنار موتور جستجوگر بومي سرويس هاي ارزش افزوده اي مانند بازيهاي رايانه اي و موضوعاتي مشابه سرويس "گوگل ارث" را نيز در اختيار كاربران قرار دهيم.

حكيم جوادي تاكيد كرد: سرويس موتور جستجوي ملي كه تا پايان سال 91 رونمايي مي شود هم اكنون توسط يك شركت بخش خصوصي در حال انجام و در مرحله تدارك تامين تجهيزات است و به موازات آن نيز تعدادي از نخبگان دانشگاه صنعتي شريف در حال راه اندازي يك موتور جستجوگر هستند كه در صورت اتمام، آغاز به كار اين موتور جستجو را نيز امسال خواهيم داشت.

در جهان امروز و براي رسيدن به جريان آزاد اطلاعات، دستيابي سريع و آسان به اينترنت از نشانه‌ها و عوامل مهم توسعه و پيشرفت به شمار مي‌آيد؛ لذا شايسته نيست كه دستيابي به اين فرصت تكنولوژيك و مؤثر در عصر ارتباطات، در اقصي نقاط كشور با مشكلات مختلفي اعم از آهسته بودن سرعت و گراني هزينه‌هاي آن روبه‌رو باشيم.

با اين موضوعات و پي بردن به اهداف شوم جوامع غربي? به‌طور حتم جاي خالي موتورجستجوهاي بومي در كشوري با ميليون‌ها كاربر اينترنتي احساس و لمس مي‌شود؛ اما متأسفانه به جهت ضرورت ايجاد چنين جستجوگري? مسئولان اقدام مناسبي براي ايجاد چنين دستگاهي انجام نداده‌اند. از اين رو دستگاه‌ها و مسئولان مرتبط با اين موضوع بايد برنامه‌ريزي دقيق? مسير را براي ايجاد متور جستجوگر ملي و بومي باز كنند./

پايان پيام

گزارش: حميد رضا خدامي