اين روزها گوگل قادر به انجام امور بي شماري است. جهت يابي، ترجمه، خريد آنلاين، خواندن كتاب و صد البته جستجو هاي عمومي. اما با توجه به تحقيقات برخي پژوهشگران گوگل حتي قادر به خواندن ذهن افراد نيز هست.

«استفن ديويدويتز» اقتصاد دان و داده پرداز سابق گوگل، اين موتور جستجوي غول پيكر را با عنوان «اتاقك اعتراف» خطاب ميكند كه قادر به سنجش دسته اي از احساسات عمومي است كه نظر سنجي ها و بررسي هاي اجتماعي قادر به تخمين و نشان دادن آنها نيستند. براي مثال بعد از حملات تروريستي اخير در سن برناردينو و پاريس، گوگل به سادگي قادر به تخمين احساسات ضد اسلامي يا اسلام هراسي است.

وي ميگويد: گاهي اوقات افراد به سادگي آنچه در ذهن دارند را در موتور جستجوي گوگل وارد ميكنند. اين جستجو ها دقيقا شبيه به يك گونه اي از اعتراف است. آنها بيانگر احساسات و درونياتي هستند كه افراد شايد هيچ گاه در يك نظر سنجي عمومي يا يك پيمايش ميداني اجتماعي بيان نكنند. در نتيجه جستجوهاي گوگل اغلب زاويه اي ديگر و متاسفانه اي جنبه اي تاريك تر از روان انساني را براي ما روشن ميكند.

ديويدويتز به همراه همكار پژوهشگر خود «ايوان سولتاس» مدتي است كه مشغول تحقيق پيرامون امكان جمع آوري داده ها به شكل ناشناخته از گوگل، براي پيش بيني اموري نظير جرم و احساسات منفي در مورد مسلمانان هستند. وي بيان ميكند: وقتي افراد در گوگل اقدام به جستجوي عباراتي نظير "تنفر از مسلمانان" يا "كشتن مسلمانان" ميكنند، به سادگي ميتوان فهميد كه جرائم عليه مسلمانان در آينده نزديك افزايش ميابد.

و متاسفانه تحقيقات آنها طي هفته هاي اخير نتايج چندان خوبي را براي مسلمانان در پي نداشته است. بر اساس اين تحقيقات جستجوي عبارات بر عليه مسلمانان در اينترنت و گوگل به سطحي رسيده است كه از سال 2001 تا كنون سابقه نداشته است. اين دو محقق اخيرا فرضيه خود را با سخنراني باراك اوباما به آزمون گذاشته اند.

استفن ديويدويتز در باره اين سخنراني گفته است: سخنراني بسيار تحريك آميز بود. باراك اوباما در باره اهميت عدم قضاوت افراد بر اساس مذهب آنها سخنراني كرد و ما تلاش كرديم تا بفهميم كه جستجوهاي اينترنتي چگونه واكنشي در برابر اين سخنان داشته اند. متاسفانه آنچه ما به آن رسيديم اين بود كه اين سخنان بيشتر در جهت برانگيختن احساس خشم و تعصب مردم عمل كرده است. زيرا جستجوي عبارت هاي ضد مسلمانان بعد از اين سخنراني سه برابر قوت گرفته است.

ديويدويتز در نكته اي جالب توجه بيان ميكند: در سخنراني ديگري از اوباما، وي در باره مسلمانان آمريكايي سخن گفته است كه همگي قهرمان ورزشي بوده و حاضرند جان خود را براي ايالات متحده فدا كنند. بعد از اين سخنراني براي اولين بار در طي يكسال جستجو هاي مربوط به مسلمانان با عباراتي نظير تروريست، افراطي و پناهنده همراه نبود. بلكه با اسامي ورزشي و ورزشكاران همراه شده بود كه نشان از اثر مثبت سخنان اوباما داشت.

اين دو محقق اكنون براي مدت سه سال است كه نظريه خود را دنبال كرده و آزمون ميكنند. قرار است نتايج اين پژوهش به زودي در يك كتاب منتشر شود. ديويدويتز بيان ميكند كه اين جستجو ها دقيقا شبيه اعترافاتي خاموش است و گوگل قادر است بخشهايي پنهان از روان انساني را كه در هيچ كجاي ديگر فاش نميشود، بازگو كند.