حتي وزارت ارتباطات در نمابر ارسالي خود به رسانه‌ها اعلام كرد كه روز يكشنبه (اول شهريور) همزمان با امضاي تفاهمنامه براي اجراي طرح ترابردپذيري تلفن همراه، پروانه FCP نيز به متقاضيان اين حوزه ارائه مي‌شود. اما در حاشيه اين برنامه رئيس سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در گفت‌و‌گو با ايران اعلام كرد كه در هفته دولت چنين اتفاقي نخواهد افتاد.
براساس خبرهاي منتشر شده از سوي سازمان تنظيم مقررات، تا خرداد ماه سال‌جاري نزديك به 26 متقاضي درخواست خود را براي دريافت اين پروانه‌ها به اين سازمان ارائه كرده‌اند و تاكنون پرونده 17 متقاضي پروانه‌هاي FCP نيز بررسي شده است.
شركت‌هاي اينترنتي با استقبال از تغيير پروانه‌هاي اينترنتي بعد از 10 سال اما در اين خصوص پاره‌اي نگراني را مطرح مي‌كنند. هرچند هنوز تعداد رسمي شركت‌هايي كه پروانه FCP را دريافت خواهند كرد مشخص نشده است اما فعالان بازار معتقدند افزايش تعداد شركت‌هاي اينترنتي از 11 شركت PAP فعلي بسيار نگران‌كننده است چرا كه معتقدند تجربه‌هاي 10 سال گذشته در اين بخش از جمله ضعف در ارائه امكانات از سوي شركت مخابرات به اين فعالان تكرار خواهد شد. اين گروه بر اين باورند كه افزايش بازيگران بازار اينترنت پرسرعت نه تنها معضلات 10 سال اين بازار را حل نخواهد كرد بلكه وضعيت را پيچيده‌تر خواهد كرد. اما در مقابل اين اظهار نظرها، سازمان تنظيم مقررات اين فعالان را به بردباري دعوت مي‌كند و بر اين باور است با بندهاي مختلفي كه در پروانه FCP در نظر گرفته شده و همچنين انجام كارهاي كارشناسي لازم، به هيچ‌وجه مشكلات گذشته بازار اينترنت تكرار نخواهد شد و انحصار در ارائه خدمات از سوي شركت مخابرات نيز برطرف مي‌شود.

بيم‌ها و اميد‌ها
شهريور ماه سال گذشته و پس از 10 سال از صدور نخستين پروانه‌هاي تأمين، توزيع و ارائه خدمات اينترنتي در قالب پروانه‌هاي PAP, PSTN, ISDPوISP و همچنين فرارسيدن زمان تمديد آنها، سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي، خبر از اصلاح ساختاري پروانه‌هاي حوزه ارتباطات ثابت را داد.
براساس اصول حاكم بر پروانه‌هاي جديد ارتباطات ثابت، متقاضيان شامل دارندگان پروانه‌هاي PAP، PSTN، ISDP و ISP و سرمايه‌گذاران جديد مي‌توانند در دو دسته پروانه ارتباطات ثابت (FCP) و ارائه خدمات ارتباطي ثابت(servco) فعاليت كنند. در اين پروانه جديد شركت‌هاي فعال در حوزه ارائه اينترنت مي‌توانند بدون محدوديت تكنولوژي و با رعايت انحصار شبكه زيرساخت و شبكه‌هاي ماهواره‌اي، هرگونه سرويس مرتبط با اينترنت را در كشور ارائه كنند. اين پروانه‌هاي جديد به شركت‌هاي اينترنتي اجازه مي‌دهد در كنار استفاده از زيرساخت‌هاي مخابراتي در صورت لزوم دست به ايجاد شبكه نيز بزنند. همچنين حق امتياز دريافت پروانه‌هاي جديد خدمات اينترنت در كشورمبلغ 20 ميليارد تومان درنظر گرفته شده است.
با اين پروانه‌هاي جديد بسياري از فعالان اينترنتي نسبت به بهبود شرايط ارائه اينترنت در كشور خوشبين هستند چرا كه معتقدند پروانه‌هاي فعلي شركت‌هاي اينترنتي به دليل محدوديت و عدم همخواني آنها بايكديگر مشكلات زيادي در اين بخش به وجود آورده است.
با تمام اين اوصاف اما هنوز برخي فعالان و كارشناسان نگراني‌هايي را نسبت به صدور پروانه‌ FCP و Servco مطرح مي‌كنند. رامين موسوي، فعال اينترنتي با قدرداني از تصميم سازمان تنظيم مقررات براي تغيير در پروانه‌هاي اينترنتي اعلام مي‌كند كه پروانه‌هاي جديد با برداشته شدن محدوديت‌ تكنولوژي، بسيار كاملتر شده‌اند اما به خاطر حل نشدن چند نكته هنوز نگراني‌هايي باقي مانده است. وي مي‌گويد: «پيش‌بيني بسياري از فعالان اينترنتي اين بود كه با پروانه‌هاي جديد تعداد شركت‌هاي اينترنتي كاهش و تنها دو يا سه شركت قدرتمند باقي بمانند اما حالا صحبت از باقي‌ماندن 17 شركت از 26 شركتي است كه تقاضاي خود را به رگولاتوري براي دريافت پروانه FCP داده‌اند.»
اين فعال حوزه‌ آي‌تي امكانات اين حوزه را محدود مي‌داند و تصريح مي‌كند كه در 10 سال گذشته با وجود 11 شركت (PAP) ارائه دهنده اينترنت پرسرعت، مخابرات يا نمي‌توانست يا نمي‌خواست با اين شركت‌ها همكاري كند و فضاي مورد نياز آنها را در اختيارشان بگذارد و حال با افزايش اين شركت‌ها مشخص نيست چه شرايطي در انتظار شركت‌هاي اينترنتي با پروانه FCP‌است.
او تأكيد مي‌كند در گذشته نيز سازمان اعلام مي‌كرد كه 11 شركت PAP به مرور زمان يا از بازار حذف يا با هم ادغام مي‌شوند اما مي‌بينيم كه با گذشت 10 سال از ارائه اين پروانه‌ها هنوز هم 11 شركت PAP فعال هستند.
ابراز نگراني اين فعالان از كمبود امكانات يا همكاري نكردن شركت مخابرات در ارائه امكانات به شركت‌هاي اينترنتي در حالي است كه سازمان تنظيم مقررات در پروانه‌هاي FCP شركت‌ها را ملزم به ايجاد زيرساخت در بخش دسترسي و انتقال كرده است. اما موسوي معتقد است كه اين كار شدني نيست چرا كه در هيچ كشوري، چند زيرساخت موازي در كنار زيرساخت مادر (مخابرات) ايجاد نمي‌شود. همچنين به باور وي شركت‌هاي خصوصي اينترنتي توانايي و سرمايه لازم را براي ايجاد زيرساخت در بخش شبكه انتقال و دسترسي ندارند.

ايستادگي در مقابل انحصار مخابرات
سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در مقابل اين نگراني‌ها اعلام مي‌كند كه با ضوابط و سياست‌هايي كه در پروانه‌هاي FCP در نظر گرفته شده جلوي ايجاد هر گونه انحصار از سوي شركت مخابرات گرفته شده و هيچ قراري مبني بر افزايش شركت‌هاي اينترنتي وجود ندارد.
علي‌اصغر عميديان، رئيس سازمان تنظيم‌مقررات و ارتباطات راديويي، در گفت‌و‌گو با روزنامه ايران در اين خصوص مي‌گويد: «هنوز مشخص نيست كه به چند شركت پروانه FCP داده مي‌شود و همچنين قرار هم نيست به عنوان مثال به 17 شركتي كه پرونده آنها را بررسي كرده‌ايم اجازه ايجاد شبكه مستقل را بدهيم چرا كه به هيچ‌وجه سازمان تنظيم مقررات به دنبال افزايش شركت‌هاي اينترنتي از 11 شركت فعلي نيست و بايد تمام متقاضيان بعد از تأييد مداركشان يك شبكه مستقل ايجاد كنند در واقع تصميم بر اين است كه اين شركت‌ها با هم ادغام و در قالب دو يا سه كنسرسيوم قوي به فعاليت خود ادامه دهند.»
وي در ادامه مي‌افزايد: «در واقع در شرايطي ما به متقاضيان پروانه FCP، فضاي فركانسي مورد نياز فعاليتشان را خواهيم داد كه با يكديگر ادغام شوند و كنسرسيوم قوي شكل دهند.»
عميديان ادعاي برخي فعالان اينترنتي مبني بر نداشتن سرمايه براي ايجاد زيرساخت شبكه انتقال را رد و تأكيد مي‌كند كه تمامي فعالان اينترنتي با استقبال زياد خواستار سرمايه‌گذاري در جهت ايجاد زيرساخت شبكه در بخش انتقال و دسترسي هستند.
معاون وزير ارتباطات تأكيد مي‌كند با بررسي نهايي پرونده‌هاي متقاضيان پروانه‌هاي جديد اينترنتي، قطعاً دو يا سه كنسرسيوم كه با ادغام شركت‌هاي اينترنتي تشكيل شده‌اند پروانه FCP را دريافت خواهند كرد.
محمد اسمي، عضو كميسيون اينترنت سازمان نظام صنفي رايانه‌اي تهران نيز در گفت‌و‌گو با «ايران»، اعلام مي‌كند كه براساس پروانه‌هاي جديد براي جلوگيري از انحصار مخابرات به شركت‌هاي اينترنتي اجازه ايجاد شبكه انتقال و دسترسي داده شده اما اين شبكه قرار نيست موازي با شبكه مخابرات شكل بگيرد چرا كه اين شبكه يك شبكه جديد بر مبناي فناوري روزي مانند فيبر نوري در كشور شكل خواهد گرفت.
وي در اين خصوص به «ايران» مي‌گويد: «منظور از ايجاد شبكه توسط شركت‌هاي اينترنتي با پروانه FCP شبكه سيم مسي نيست چرا كه اين كار مقرون به صرفه نيست و استفاده از سيم مسي براي انتقال داده‌ها نيز بسيار قديمي شده است. از اين‌رو به شركت‌هاي اينترنتي با پروانه‌هاي جديد اين اجازه داده شده كه شبكه انتقال جديدي با فناوري فيبرنوري را ايجاد كنند كه ايجاد اين شبكه نيز بعد از برداشته شدن انحصار اپراتورفيبر نوري(ايرانيان نت) در 10 ماه آينده بسرعت صورت مي‌گيرد.»
به گفته وي بعد از نهايي شدن بررسي متقاضيان پروانه‌هاي FCP در نهايت كنسرسيوم‌هاي تشكيل شده، روي ايجاد يك شبكه فيبرنوري سرمايه‌گذاري خواهند كرد. به گفته وي همچنين با ضوابط و سياست‌هايي كه سازمان تنظيم به كار گرفته شركت مخابرات ايران در صورت نياز شركت‌هاي اينترنتي به زيرساخت در بخش سيم مسي، موظف به ارائه خدمات به آنها خواهد بود و اميد مي‌رود كه اين همكاري بين مخابرات و شركت‌هاي اينترنتي بدون مشكل ايجاد شود.

نيم نگاه
علي‌اصغر عميديان، رئيس سازمان تنظيم‌مقررات و ارتباطات راديويي: هنوز مشخص نيست كه به چند شركت پروانه FCP داده مي‌شود ، قرار نيست به عنوان مثال به 17 شركتي كه پرونده آنها را بررسي كرده‌ايم اجازه ايجاد شبكه مستقل را بدهيم چرا كه به هيچ‌وجه سازمان تنظيم مقررات به دنبال افزايش شركت‌هاي اينترنتي از 11 شركت فعلي نيست و بايد تمام متقاضيان بعد از تأييد مداركشان يك شبكه مستقل ايجاد كنند.
با پروانه‌هاي جديد بسياري از فعالان اينترنتي نسبت به بهبود شرايط ارائه اينترنت در كشور خوشبين هستند چرا كه معتقدند پروانه‌هاي فعلي شركت‌هاي اينترنتي به دليل محدوديت و عدم همخواني آنها بايكديگر مشكلات زيادي در اين بخش به وجود آورده است.
براساس اصول حاكم بر پروانه‌هاي جديد ارتباطات ثابت، متقاضيان شامل دارندگان پروانه‌هاي PAP، PSTN، ISDP و ISP و سرمايه‌گذاران جديد مي‌توانند در دو دسته پروانه ارتباطات ثابت (FCP) و ارائه خدمات ارتباطي ثابت(servco) فعاليت كنند. در اين پروانه جديد شركت‌هاي فعال در حوزه ارائه اينترنت مي‌توانند بدون محدوديت تكنولوژي و با رعايت انحصار شبكه زيرساخت و شبكه‌هاي ماهواره‌اي، هرگونه سرويس مرتبط با اينترنت را در كشور ارائه كنند

5656