شبکه (Network) زماني که کامپيوتر ها به صورت شبکه اي با يکديگر در ارتباط قرار مي گيرند در واقع دو صنعت مختلف-يعني صنعت کامپيوتر و صنعت ارتباطات- در يکديگر ادغام مي شوند که نتيجه آن بوجود آمدن حيطه اي فراتر از هر کدام به تنهايي است. سيستمهاي کاربردي کامپيوتري در جهت همکاري بين سازمانهاي بزرگ و کوچک بکار گرفته مي شوند. اينترنت فضايي را خارج از مرزهاي جغرافيايي ايجاد کرده است که از طريق آن مردم قادرند با يکديگر در تعامل باشند، ايده هاي خود را منتشر کنند و اقدام به خريد و فروش محصولات و خدمات نمايند. به طور خلاصه تاثيرات تلفيق دو صنعت کامپيوتر و ارتباطات, بر جامعه و طرز زندگي ما بسيار قابل ملاحظه بوده است. ارتباطات الکترونيکي و فناوري هاي شبکه اي جامعه و دنياي تجارت را به حالت شبکه اي تبديل کرده است. اينترنت، اينترانتها و اکسترانتها فرايندهاي سازماني و کارکنان را در قالب شبکه ها به يکديگر مرتبط کرده و آنها را در ارتباط با مشتريان و ديگر سازمانها قرار مي دهند. روندهاي ارتباطات الکترونيکي ارتباطات الکترنيکي عبارتست از تبادل اطلاعات به هر شکل (صدا، داده، متن، تصوير، فايل هاي ويدئويي و ...) از طريق شبکه هاي مبتني بر کامپيوتر. در زمينه ارتباطات الکترونيکي شناسايي صنايع مرتبط با آن، فناوري هاي مورد استفاده و کاربردهايي که تصميم گيري هاي مديريتي را بهبود مي بخشند قابل بررسي اند. روند صنايع مرتبط با ارتباطات الکترونيکي (زيرساخت شبکه اي) صنايع مرتبط با ارتباطات الکترونيکي به ميزان قابل ملاحظه اي در حال رشد و تغيير است و منجر به ايجاد فضاي رقابتي شديدي شده است. شرکتهاي فراواني وجود دارند که به مشتريان خود هر گونه خدمات در زمينه ارتباطات الکترونيکي ارائه مي دهند. اين خدمات شامل تلفن هاي محلي يا جهاني ، کانالهاي ارتباطي ماهواره اي، راديو، تلويزيونهاي کابلي، تلفنهاي سلولي، اينترنت و ... مي شود. رشد انفجاري اينترنت و شبکه گسترده جهاني زمينه خوبي را براي توسعه محصولات و خدماتي ارتباطي جديد بوجود آورده است. به همين خاطر سازمانهاي مختلف براي بهره گيري از تجارت الکترونيکي و تسهيل همکاري هاي بين سازماني به ميزان قابل ملاحظه اي به استفاده از اينترنت روي آورده اند. روند فناوري هاي مربوط به شبکه پيشرانهاي اولية ارتباطات الکترونيکي سيستمهاي نامحدود و مرتبطي هستند که از فناوري هاي شبکه اي اينترنت به عنوان پايه فناوري خود استفاده مي کنند. نرم افزارهاي مرورگر وب، ويرايشگرهاي HTML صفحات وب، سرور هاي اينترنت و اينترانت و نرم افزارهاي مديريت شبکه، ديوارهاي آتش مثالهايي از اين فناوري ها هستند. چنين فناروري هايي در نرم افزارهاي کاربردي مبتني بر اينترنت، اينترانت و اکسترانت بکار مي روند. بويژه آن دسته از نرم افزارهاي کاربردي اي که به تجارت الکترونيک و همکاري هاي سازماني و بين سازماني مربوط مي شوند. اين روند متاثر از شبکه هاي خدمت گيرنده/خدمت دهنده مبتني بر معماري سيستمهاي باز تقويت شده است. ارتباطات الکترونيکي همچنين از حالت آنالوگ به ديجيتال در حال تغيير است که 1- داراي سرعت انتقال بيشتري مي باشد، 2- حجم اطلاعات بيشتري از طريق آن قابل جابجا شدن است و 3- ضريب خطاي آن نسبت به آنالوگ کمتر است. همچنين تکنولژي ديجيتال به شبکه هاي ارتباطي امکان چندين نوع ارتباط ( داده، صدا، ويدئو و ... ) را از طريق يک يک نيمه رساناي واحد مي دهد. روند سيستمهاي کاربردي سازماني و کسب و کار در ارتباطات الترونيکي تغييراتي که در زمينه صنعت ارتباطات الکترونيکي و فناوري هاي مرتبط با آن بيان شد موجب تغييرات قابل ملاحظه اي در استفاده هاي سازماني از از ارتباطات الکترونيکي شده است و به ميزان قابل ملاحظه اي ميزان و تنوع سيستمهاي کاربردي مبتني بر ارتباطات الکترونيکي را افزاريش داده است. از اين رو شبکه هاي الکترونيکي نقشي حياتي در تجارت الکترونيکي، همکاري هاي سازماني و سيستمهاي کاربردي سازماني (که از عمليات, مديريت و اهداف سازماني حمايت مي کنند) ايفا مي کنند. شبکه هاي محلي و جهاني کامپيوتري مي توانند به ميزان قابل ملاحظه اي هزينه ها و زمان واکنش سازمان به تقاضاهاي محيط را کاهش دهند، از تجارت الکترونيکي و همکاريهاي درون و بين سازماني حمايت کنند، فرايندهاي عملياتي را به صورت آنلاين توسعه دهند، منابع اطلاعاتي به اشترالک بگذارند و محصولات و خدمات جديدي را ايجاد کنند. لذا تصميم گيري در زمينه ارتباطات الکترونيکي يک امر مهم و پيچيده براي سازمانهايي است که در پي يافتن راه هاي جديدي براي رقابت در بازارهاي جهاني اند. مدل شبکه هاي ارتباط الکترونيکي: به طور کلي يک شبکه ارتباطي هر ترکيبي از اجزا را گويند که در آن يک فرستنده قادر است از طريق کانلهايي شحصي که شامل رسانه اي ارتباطي هستند پيامي را به گيرنده ارسال کند. شکل زير يک مدل مفهومي ساده را از يک شبکه ارتباط الکترونيکي نشان مي دهد که شامل پنج دسته اصلي از اجزا مي شود: ترمينالها : مانند PC هاي موجود در شبکه، کامپيوتر هاي شبکه اي و کاربردهاي اطلاعاتي. هر ابزار وردودي/خروجي که از شبکه هاي الکترونيکي براي انتقال يا دريافت اطلاعات استفاده مي کند يک ترمينال نام دارد. پردازنده هاي ارتباط الکترونيکي : اين ابزارها انتقال و دريافت اطلاعات بين ترمينالها را پشتيباني مي کنند. مثالهايي از اين ابزارها عبارتست از مودم ها ، سوئيچها و روترها که وظايف پشتيباني و کنترلي مختلفي را در شبکه هاي الکترونيکي انجام مي دهند. براي مثال داده ها را از حالت آنالوگ به ديجيتال و بالعکس تبديل مي کنند و سرعت، دقت و کارايي گردش ارتباطلات الکترونيکي بين کامپيوترهاو ترمينالها را در يک شبکه الکترونيکي کنترل مي کنند. کانالهاي ارتباطات الکترونيکي : از طريق اين کانالها اطلاعات انتقال مي يابد. کانالهاي ارتباطات الکترونيکي ممکن است از ترکيبي از رسانه ها استفاده کنند مانند سيم هاي مسي کابلهاي کوکسيال ، فيبرهاي نوري و يا از سيستمهاي بي سيم مانند ميکرويو ، ماهواره هاي ارتباطي، و غيره. کامپيوترها: کامپيوترها از هر نوع و اندازه اي ممکن است در شبکه هاي الکترنيکي وجود داشته باشند و وظايف پردازشي خود را انجام دهند. براي مثال ممکن است کامپيوترهاي Mainframe به عنوان کامپيوتر سرور بر روي شبکه هاي بزرگ قرار گيرد. نرم افزار هاي کنترل ارتباطلات الکترنيکي: اين نرم افزارها شامل برنامه نامه هايي هستند که فعاليتهاي ارتباطي را کنترل کرده و عملکرد شبکه هاي ارتباط الکترونيکي را مديريت مي کنند. مثالهايي از اين نرم افزارها برنامه هاي مديريت شبکه هستند که در بخش نرم افزار به آن پرداخته شد. انواع شبکه هاي ارتباط الکترونيکي انواع فراواني از شبکه هاي ارتباطي الکترونيکي وجود دارند. که از جمله مي توان به شبکه هاي گسترده، شبکه هاي محلي و شبکه هاي اينترنت، اينترانت و اکسترانت اشاره کرد. شبکه هاي گسترده (WAN) شبکه هاي الکترونيکي اي که حيطه جغرافيايي وسيعي را تحت پوشش قرار مي دهند شبکه هاي گسترده يا WAN ناميده مي شوند. شبکه هايي که شهرهاي بزرگ را تحت پوشش قرار مي دهند و تحت عنوان MAN ناميده مي شوند نيز در اين دسته قرار مي گيرند. شبکه هاي بزرگي از اين دست براي بسياري از سازمانهاي دولتي و شرکتها و مشتريان آنها به يک ضرورت غير قابل اجتناب تبديل شده اند. براي مثال شبکه هاي WAN براي انتقال و دريافت اطلاعات مابين کارکنان، مشتريان، شرکاي تجاري و ديگر سازمانها در شهرهاي مختلف، مناطق مختلف، کشورهاي مختلف و جهان توسط شرکتهاي چند مليتي مورداستفاده قرار مي گيرد. شکل زير مثالي از يک شبکه WAN جهاني يک شرکت چند مليتي (Chevron) است. شبکه هاي محلي (LAN) شبکه هاي محلي کامپيوتر ها و ابزارهاي پردازش اطلاعات را در يک منطقه فيزيکي محدود مانند يک دفتر کار, يک کلاس درس، يک ساختمان و يا يک کارخانه به يکديگر متصل مي کنند. شبکه هاي محلي وسيله اي براي سازمانهاي مختلف است تا از طريق آن بتوانند از قابليت هاي يک شبکه ارتباط الکترونيکي در اتصال کاربران به يکديگر در دفاتر، دپارتمانها و گروههاي کاري کمک کنند. (شکل زير) اينترانت ها و اکسترانت ها : اينترانتها شبکه هاي داخلي باز و با امنيت بالايي هستند که که نرم افزار مرورگر وب آنها امکان دسترسي آسان و استفاده از اطلاعات چند رسانه اي را فراهم مي سازد. وب سايتهاي اينترانت ممکن است بر سرور هاي وب داخلي يک شرکت، يک بخش از سازمان يا يک گروه کاري قرار گرفته باشند. براي مثال ممکن است بخش منابع انساني سازمان يک وب سايت اينترانت ايجاد کند که از طريق آن کارکنان قادر باشند به راحتي آخرين اطلاعات را در مورد مزايا و حقوق و دستمزد دريافت کنند. جذابيت عمده اينترانتها تکنولوژي شبيه به اينترنت آنهاست که باعث مي شود نسبت به شبکه هاي خدمت دهنده/خدمت گيرنده انعطاف پذير تر، و توسعه آنها ارزانتر و آسان تر شود. اکسترانتها شبکه هايي هستند که اينترانت يک سازمان را به اينترانت سازمانهاي ديگر متصل مي کنند. براي مثال مشتريان، تامين کنندگان مواد اوليه، پيمانکاران، مشاوران و ديگر افراد مرتبط با سازمان قادرند از طريق اکسترانت به بخشهاي مشخصي از وب سايتهاي اينترانت و يا پايگاه داده سازمان دسترسي پيدا کنند. ممکن است دو سازمان از اکسترانت اختصاصي براي ارتباطات بين سازماني خود استفاده کنند و يا اينکه به اين منظور از اينترنت استفاده کنند. (شکل صفحه بعد) بسيار از سازمانها براي ايجاد يک اينترانت يا اکسترانت از شبکه هاي اختصاصي مجازي (VPN) استفاده مي کنند. شبکه هاي اختصاصي مجازي شبکه هايي هستند که از اينترنت به عنوان شبکة پايه استفاده مي کنند ولي از ديوارهاي آتش و ديگر ابزارهاي امنيتي بر روي شبکه اينترنت و اينترانت خود و ارتباطات با ديگر سازمانها بهره مي گيرند. بنابراين VPN ها يک شرکت را قادر خواهند ساخت تا از اينترنت براي ايجاد يک اينترانت ايمن بين شعبه هاي خود با فواصل زياد ايجاد کنند. اينترنت: رشد انفجاري اينترنت يک تغيير انقلابي در دنياي ارتباطات و محاسبات ديجيتالي است. اينترنت به بزرگترين و مهمترين شبکه و شاهراه اطلاعاتي جهاني تبديل شده است. در تعبيري از اينترنت به عنوان شبکة شبکه ها نام برده مي شود. هزاران سازمان تجاري، مراکز آموزشي و پژوهشي، سازمانهاي دولتي و ... مليونها کامپيوتر و کاربر را از طريق شبکه اينترنت در بيش از 200 کشور جهان به يکديگر متصل کرده اند. هسته اوليه اينترنت شبکه تحقيق و توسعه وزارت دفاع آمريکا تحت عنوان ARPANET بود که در سال 1969به منظور برقراري ارتباط و اشتراک منابع اطلاعاتي بين سازمانهاي تابعه، محققان و مراکز تحقيقاتي ايجاد شده بود. اين شبکه داراي يک سيستم کامپيوتر مرکزي يا مرکز ارتباطي نبود. بلکه هر پيام که از طريق اين شبکه انتقال مي يافت داراي يک کد آدرس مشخص بود و به اين ترتيب هر سرور شبکه قادر بود پيام مربوطه را به مقصد خود هدايت کند. اينترنت در نسل دوم توسعه، مراکز علمي و پژوهشي مهم در تمامي دنيا را به يکديگر متصل کرد و در واقع شبکه اي براي تسهيل ارتباطات علمي شد. امروزه اينترنت نه تنها رابطي براي ارتباطات دانش محور در سراسر جهان محسوب مي شود بلکه هر گونه ارتباطي از طريق آن قابل تحقق است و به طور عمده بسياري از امور کسب و کار سازمانهاي مختلف بر روي قابل ملاحظه اند. معمولا اينترنت با شبکه گسترده جهاني يکسان فرض مي شود. ولي در مقايسه اينترنت با شبكه گسترده جهاني (WWW) بايد گفت اينترنت چيزي است که شبكه گسترده جهاني در بستر آن بوجود آمده است. بنابراين اينترنت ستون فقرات تکنولوژيها (هم نرم‌افزار و هم سخت‌افزار) به حساب مي‌آيد که به سازمان ما اين امکان را مي‌دهد که از شبكه گسترده جهاني آنطور که براي سازمان مناسب ديده مي‌شود استفاده نمايد. نقطه دسترسي به اينترنت (Network Access Point) نقطه‌اي در اينترنت است که چندين ارتباط را به يک نقطه متوجه مي‌کند در هر NAP حداقل يک کامپيوتر وجود دارد که به سادگي ترافيک اينترنت را از جايي به جاي ديگر مي‌فرستد. اين NAPها بوسيله عرضه کننده خدمات شبکه‌اي نگهداري مي‌شوند که NSP ناميد مي شوند. NSP ها به شرکتهاي ISP امکان مي دهند تا اينترنت را براي استفاده افراد در منازل و يا استفاده هاي سازماني در اختيار عموم قرار دهند. انواع کامپيوترها در اينترنت به طور عمده کامپيوتر ها در اينترنت به دو دسته خدمت گيرنده (Client) و خدمت دهنده (Server) تقسيم مي شوند. کامپيوتر هاي خدمت گيرنده اغلب براي اتصال کاربر نهايي به اينترنت و استفاده از خدمات مختلف اينترنتي مورد استفاده قرار مي گيرند. کامپيوتر سرور اينترنت، کامپيوترهايي هستند که اطلاعات و خدمات را در اينترنت فراهم مي‌آورند. چهار نوع کامپيوتر سرور در اينترنت وجود دارد. وب، mail، FTP، IRC سرورها. وب سرور : اطلاعات و سرويسها را روي وب قرار مي‌دهد. براي مثال وقتي به آدرس www.ebay.com مراجعه مي کنيد در واقع به يک Web Server متصل شده ايد که مربوط به شرکت ebay است. Mail Server: سرويسهاي e-mail و اکانت‌ها را فراهم مي‌آورد. FTP Server : مجموعه‌اي از فايلها که مي‌توان آنها را Download کرد، نگه مي‌دارد. اين فايلها مي‌تواند شامل نرم‌افزار، فايلهاي موسيقي و بازيها باشد. Internet Relay Chat Server : از کاربرد بحثهاي گروهي و چت‌رومها پشتيباني مي‌کند. شبکه هاي خدمت دهنده/خدمت گيرنده شبکه هاي خدمت دهنده/خدمت گيرنده يکي از شايع ترين انواع شبکه هاي سازماني هستند. در شبکه هاي خدمت دهنده/خدمت گيرنده PC ها و کامپيوترهاي شبکه هاي و امثال آنها خدمت گيرنده محسوب مي شوند. خدمت گيرنده ها از طريق يک شبکه محلي و پردازش کاربردي مشترک توسط يک خدمت دهنده به يکديگر متصلند. علاوه بر پردازش کاربردي، خدمت دهنده وظيفه مديريت شبکه را نيز بر عهده دارد. شبکه هاي محلي همچنين ممکن است با شبکه هاي محلي و شبکه هاي گسترده ديگر در ارتباط باشند. روند ايجاد شده به سمتي است که شبکه هاي خدمت دهنده/خدمت گيرنده را جايگزين سيستمهاي کامپيوتري بزرگتر کند. براي مثال چند شبکه محلي از نوع خدمت دهنده/خدمت گيرنده ممکن است جايگزين يک شبکه بزرگ مبتني بر Mainframe با ايستگاه هاي کاري فراوان شوند. شبکه هاي بين سازماني بسياري از سازمانها به از شبکه هاي الکترونيکي براي ساختن شبکه هاي بين سازماني استفاده مي کنند. چنين شبکه هايي سازمان را به شبکه اي از مشتريان، تامين کنندگان مواد اوليه و ديگر سازمانها متصل مي کنند. براي مثال ممکن است کارکنان يک سازمان قادر باشند با استفاده از اينترانت به اطلاعات مربوط به حساب يک مشتري دسترسي داشته باشند و مشتريان نيز به همين اطلاعات از طريق اکسترانت دسترسي پيدا کنند. يک مثال ديگر استفاده از سيستمهاي تبادل الکترونيکي داده (EDI) است که براي تبادل اسناد الکترونيکي کامپيوترهاي يک سازمان را با کامپيوترهاي سازمانهاي ديگر، مشتريان و تامين کنندگان مواد اوليه متصل مي کند. سيستمهاي تجارت الکترونيک براي خريد و فروش محصولات و خدمات به شبکه هاي اينترنت، اينترانت و اکسترانت وابسته هستند که درواقع شبکه هاي بين سازماني اي را بين بانکها، شرکتهاي تجاري، مشتريان، عرضه کنندگان مواد اوليه و ديگر سازمانها بوجود آورده اند. بنابر اين استفاده از شبکه هاي ارتباط الکترونيکي فراتر از مرزهاي سازمان گسترش پيدا کرده است و امروزه بسياري از سازمانها سيستمهاي اطلاعاتي خود را براي استفاده مشتريان و تامين کنندگان خود چه در مقياس محلي و چه جهاني گسترش داده اند. اين امر باعث خلق موقعيت هاي استراتژيک براي آنان شده و هزينه تراکنشهاي بين مشتريان، تامين کنندگان و شرکتها را به شدت کاهش داده ضمن اينکه کيفيت خدمات افزايش يافته است.
منبع:projpc.blogfa.com
ارسال توسط کاربر محترم سايت :raminmoradi47