جهان هستي 50 درصد بيش از چيزي که سابق بر اين تصور ميشد کلسيم دارد.
کهکشان راه شيري و باقي جهان ما نيز مانند شير، سرشار از کلسيم - ماده مستحکم کننده استخوانها - است. در حقيقت بنابر تحقيقات جديد، جهان هستي 50 درصد بيش از چيزي که سابق بر اين تصور ميشد کلسيم دارد.
کلسيم يک فلز نرم و پنجمين عنصر فراوان بر روي پوسته زمين است. ترکيب بدن موجودات زنده به خاطر تاثير شيميايي آن بر انقباض و انبساط ماهيچه ها، بافت دندانها و استخوانها، انعقاد خون، تعادل مايعات در سلولها، تنظيم ضربان قلب و فرايندهاي ديگر به آن وابسته است.
انفجارات ستاره هاي عظيم مقدار فراواني از عناصر سنگين را به بيرون و در فضا پرتاب ميکند. قطعات سازنده ستاره هاي جديد، سيارات و زندگي، در آخرين دقايق انفجار اين ابرنو اختران يا supernova آزاد ميشود. آهن که ماده کمکي سازنده گلبولهاي قرمز خون و کلسيم که مستحکم کننده بافت استخواني بدن ما هستند، از اتمهاي حاصل از اين فورانهاي شديد ساخته شده اند.
جسم ستاره واري که از چنين انفجاري به بيرون رانده ميشود به گازهاي داغ چرخاني که کهکشانها را احاطه کرده اندف مبدل ميشود. اتمهاي کلسيم موجود در گازهاي داغ، طول موج خاصي از اشعه ايکس را منتشر ميکنند که اين تشعشعات با دستگاههاي موجود بر رصدخانه اشعه ايکس XMM-Newton آژانس فضايي اروپا (ESA) قابل پيگيري است.
جل دوپلا (Jelle de Plaa) يکي از محققين انستيتوي تحقيقات فضايي هلند ميگويد: “مقدار تشعشعات ايکس در اين طول موج خاص، با مقدار واقعي کلسيم نسبت مستقيم دارد”دوپلا و همکارانش براي اندازه گيري مقدار کلسيم به مطالعه خوشه هاي کهکشاني Cluster دور از يکديگر – که داراي 20 تا 30 درصد جسم قابل رويت باشند- پرداخته اند.
دوپلا در اينباره گفته است: “مقدار زيادي از محصولات ابر نواختري موجود در خوشه ها به شکل گازهاي داغ در مي آيند. اين خوشه ها از بسياري جهات شهرهاي بزرگ کيهان هستند.”
اين محققين مقدار مواد به دست آمده در مدلهاي فرضي انفجار ابرنو اختران را با اندازه گيريهاي انجام شده توسط رصدخانه XMM-Newton از 22 کهکشان مقايسه کردند. مقادير مشاهده شده هفت عنصر - اکسيژن، نئون، سيليکون، گوگرد، آرگون، آهن و نيکل - با پيش بينيهاي تئوري مطابقت داشتند، اما در مورد کلسيم چنين نبود.
به گفته دوپلا: “از آنجايي که ما اندازه گيري هاي خود را بررسي کرده و هيچ خطايي درآن مشاهده نکرديم، چنين نتيجه گرفتيم که در محاسبات ابر نواختر مدل (فرضي)، وفور کلسيم از ابتدا دست کم گرفته شده است.”
انفجار ابر نو اختران يا Supernova در هر گوشه کيهان رخ ميدهد، اما تاثير آن ميتواند بر روي کره زمين احساس شود.
دوپلا افزود: “اگر براستي انواع خاصي از ابرنو اختران وجود دارند که کلسيم بيشتري توليد ميکنند، به اين معنا خواهد بود که بايد در جهان کلسيم بيشتري از آنچه در محاسبات تئوريک به دست آمده، وجود داشته باشد.”
“و همچنين اين مسئله تنها در مورد خوشه هاي کهکشاني صدق نميکند، بلکه بر منظومه شمسي ما و هرچه در آن زندگي ميکند هم موثر است، زيرا همه ما تقريبا از يک مجموعه مشابه مواد حاصل از ابر نو اختران ساخته شده ايم.”
msnbc.msn.com