در روز 12 اوت سال 1981 ، بزرگترين اتفاق تاريخ رايانه در هتل والدورف آستوريا در شهر نيويورک رخ داد: کامپيوتر شخصي (PC) آي بي ام مدل 5150 به جهانيان عرضه شد.
براي اين رايانه خريدار امکان انتخاب از ميان دو نوع صفحه نمايش تک رنگ (سياه و سفيد) و يا CGA (16 رنگ)، يک پخش کننده نوار کاست و نصب دو تا 5 عدد درايو فلاپي يک چهارم اينچي را داشت، و اگر قصد استفاده از حافظه ذخيره سازي بالا را داشتيد مي توانستيد سفارش نصب يک هارد ديسک 10 مگابايتي را بدهيد!! چه باور کنيد يا نه ، اين کامپيوتر هاي شخصي IBM براي مصارف خانگي آن زمان بسيار لوکس بودند، به خصوص آن که گرانقيمت بوده (به پول امروز قيمت آنها بين 3000 تا 7500 دلار بود!!) و به خصوص کامپيوترهاي مخصوص مصارف خانگي ديگري نيز در آن زمان در بازار رايانه وجود داشت ، مانند رايانه اپل II ، و در واقع ، کامپيوتر هاي شخصي IBM هرگز يک موفقيت بزرگ به حساب نيامدند.

با اين حال، زير پوست کامپيوتر هاي شخصي IBM انقلابي رخ داده بود. آي بي ام ، متوجه شده بود که بازار رايانه هاي مخصوص دفاتر اداري کوچک و خانه محاسبات را دارد از دست مي دهد، پس به سرعت دست به کار شد و يک تيم متشکل از 12 تن از کارشناسان زبده خود را به نام گروه ضربت سيستم هاي پايه (Entry Systems Division) تشکيل داد. قبل از رايانه هاي شخصي، هر محصول آي بي ام (کامپيوتر ، چاپگر ، سيستم ذخيره سازي) از طريق يک فرايند طراحي پر زحمت توليد مي شد که گاه از لحظه طراحي اوليه تا عرضه به بازار سال ها طول مي کشيد. گروه ضربت سيستم هاي پايه ، با اين حال ، دستش براي انجام هر کاري که زمان عرضه کامپيوتر شخصي آي بي ام را به کمترين حد ممکن برسد باز بود. در نتيجه ، کامپيوتر هاي شخصي IBM ، طراحي، توليد ، و به بازار عرضه شد همه و همه در عرض يک سال.
تنها راهي که شرکت آي بي ام مي توانست اين کار را با موفقيت انجام دهد، با اجتناب کردن از استفاده از سخت افزار اختصاصي قوي و ساخت PC با استفاده از قطعاتي بود که در ليستتوليد IBM به عنوان توليد کننده اصلي (OEM)وجود نداشت، مثلا به جاي استفاده از پردازنده هاي ساخت خود، رايانه شخصي IBM از پردازنده اينتل 8088 استفاده مي کرد. به جاي اينکه از سيستم عامل خود در اين رايانه استفاده کند، کار را به شرکت مايکروسافت وانهاد و از سيستم عامل مايکروسافت استفاده کرد. ، مانيتورها و پرينترهاي قديمي که امتحان خود را پس داده بودند، به جاي طراحي قطعات جديد مورد استفاده قرار گرفت. هر چند، فراتر از همه اين ها، آي بي ام يک قدم بزرگ برداشت و معماري کامپيوتر خود را به طور کامل باز طراحي کرد، که اجازه مي داد شرکت هاي ديگر هم بتوانند به ساخت و فروش PC سازگار با آن سخت افزار و نرم افزار بدون نياز به کسب مجوز از IBM بپردازند.
اين معماري باز تنها منجر به ايجاد يک دنياي جديد در عرصه کامپيوترهاي شخصي شد، بلکه سقوط و محو تدريجي کامپيوترهاي آي بي ام و ظهور رايانه هاي… کلون را در بر داشت.

رايانه هاي کلون يا همشکل (The clones)
 

کامپيوتر هاي شخصي IBM سه ويژگي اساسي داشتند: اول آنکه در آنها پردازنده استاندارد و ارزان قيمت، اينتل 8088 به کار گرفته شده بود. دوم، از اسلات توسعه اي(ISA) 62 پين با رفتار استاندارد ، و با راهنماي سخت افزاي وسيع استفاده مي کرد و مهمتر از همه ، از نسخه اختصاصي MS – DOS براي PC که توسط آي بي ام کمي مورد بهينه سازي قرار گرفته بود به عنوان سيستم عامل استفاده مي کرد.
به عبارت ديگر ، موارد بسيار کمي در مورد کامپيوتر هاي شخصي IBM وجود داشت که در واقع منحصر به فرد IBM بود، به جز بخش BIOS ، که به سرعت توسط شرکت هايي مانند Phoenix ، Award ، و American Megatrends مورد مهندسي معکوس قرار گرفت. هنگامي که BIOS در با خارج از تراشه در دسترس آنها قرار گرفت، رايانه هاي سازگار با آي بي ام (يا کلون PC ها) به سرعت از دل شرکت هايي مانند HP ، Dell ، و Compaq ظهور کرده و با اين نام هاي تجاري به بازار عرضه شدند (در تصوير فوق رايانه قابل حمل COMPAQ را ملاحظه مي کنيد ،که اولين کامپيوتر سازگار با PC آي بي ام بود.)

با اين حال، شاه بيت اين قصه که منادي ورود کلون PC ها (و متعاقب آن سلطه اين رايانه ها بر بازار) بود ،MS – DOS مي باشد. کامپيوتر شخصي آي بي ام ( و رايانه هاي همتاي) ديگر از سيستم عامل هايي همانند CP/M-86 پشتيباني مي کردند، اما MS – DOS به طور قابل ملاحظه اي ارزان تر بود. در تئوري ، اگر آي بي ام خواستار آن شده بود که مايکروسافت PC – DOS را به صورت انحصاري براي آي بي ام توليد کند، رايانه هاي شخصي همشکل هرگز شکل نمي گرفتند. اگر MS – DOS به طور نسبتا مجاني در دسترس نبود، هرگز امروز بازار بزرگ انواع و اقسام کامپيوترهايي که از سيستم عامل ويندوز پشتيباني کرده و استفاده مي کنند در بازار موجود نبود. به طور خلاصه ، مايکروسافت واقعا تمام موفقيت فعلي خود را به کامپيوتر هاي شخصي IBM و رايانه هاي هم شکل مديون است.
همچنين شايان ذکر است که تنها رايانه هاي شخصي آي بي ام مورد اقتباس قرار نگرفتند: شرکت هايي همچون AMD ، NEC ، تگزاس اينسترومنتز ، و ديگران ، همه و همه پردازنده هاي سازگار با x86 توليد کردند که عملکرد يکسان و مشابهي با پردازنده اينتل 8088 که در اولين کامپيوتر آي بي ام استفاده شده بود داشتند.

XT / AT
 

آي بي ام توليد رايانه هاي شخصي را با مدل XT در 1983 و AT در سال 1984 ادامه داد. هر دو گام هايي بسيار تکاملي بودند، و هر دو سازگاري سابق با نرم افزار و سخت افزاري که براي PC اوليه توسعه يافته بود را حفظ کرده بودند، XT به دلايل زيادي قابل توجه بود: اول آنکه اولين کامپيوتر شخصي مجهز به هارد ديسک استاندارد بود (به ظرفيت 10 مگابايت)، و دوم آنکه همراه خود اسلات ISA باريک تري را معرفي کرد که از آن پس به يک استاندارد بدل شد. بله ، اسلات توسعه اي مادربرد رايانه شما در سال 2011 همان طرحي را دارد که اول بار در يک کامپيوتر 28 ساله پيش استفاده شد. XT همچنين اولين کامپيوتري بود که ايده استفاده از حافظه متعارف و محدود 640 کيلوبايتي که صاحبان ديگر کامپيوترها را در سال هاي آتي به ستوه آورده را منسوخ کرد.
رايانه بعدي AT نام داشت که از XT قابل توجه تر بود: اولين کامپيوتري بود که از پردازنده جديد و متحول شده اينتل با کد 80286 در آن استفاده شده بود (که با خود اسلات توسعه اي ISA 16 بيتي را معرفي کرد و امکان استفاده از حافظه رم را به حداکثر 16 مگابايت افزايش داد)، و در دراز مدت تبديل به شکل دهنده اصلي رايانه ها مدل AT شد. ( تصوير بالا). مادربردهاي و منبع تغذيه و کارت هاي توسعه اي براي بيش از 20 سال به شکل استاندارد کيس خوابيده توليد شدند ، تا زماني که اينتل بالاخره جانشين آن، ATX. را عرضه کرد که به شکل کيس هاي عمودي يا ايستاده نمود پيدا کرد.

در حالي که آي بي ام و ديگر همتايان در حال رساندن بازار رايانه به حد انفجار بودند، آقاي استيو جابز در شهر Cupertino که مقر اپل در آن قرار داشت ايده هاي ديگري را در سر مي پروراند…

اپل مکينتاش و موتورولا
 

مدتها قبل از آنکه واژه اي به نام PC حتي به ذهن مسئولان آي بي ام خطور کند ، اپل توانسته بود به لطف رايانه اپل II موفقيت هاي بسياري در عرصه رايانه هاي خانگي کسب کند. سپس، در سال 1983 اپل ليزا (Lisa) معرفي شد، يک کامپيوتر شخصي که قدرتمند تر از IBM PC XT بود، اما البته گران تر. ليزا موفقيت بزرگي نبود، اما به طور موثر اولين محصول زاييده افکار استيو جابز نابغه محسوب مي شد، و برخوردار از خصلت ها و ويژگي هاي جديد بسياري بود (مانند تعامل کاربري با ماوس و همچنين رابط کاربري گرافيکي) که به تدريج به کامپيوترهاي PC (و ويندوز) نيز سرايت کرد.

در سال 1984، اپل مکينتاش را عرضه کرد. اين رايانه قيمتي در حدود 2500 دلار در آن زمان داشت (6000 دلار به نرخ امروز) و از پردازنده موتورولا 68000 يک پردازنده جديد که مثل ديگر سي پي يو ها X86 نبود بهره مي گرفت که قابل مقايسه با 80826 بود که در PC AT يافت مي شد. با وجود هزينه هاي سنگين بازاريابي – آگهي 1?5 ميليون در Super Bowl و آگهي تبليغاتي در نيوزويک که 2?5 ميليون دلار براي اپل آب خورد- مکينتاش تا کنون فقط نسبتا موفق بوده، در واقع هرگز نتوانسته محبوبيت کامپيوترهاي PC ، لوازم جانبي وابسته به آن، و بازار عظيم نرم افزارهاي سازگار با معماري x86 را کمرنگ کند.
همچنين شايان ذکر است که در سال 1985 دو کنسول بازي معروف يعني کمودور آميگا و آتاري ST، عرضه شدند که هر دو نيز Motorola 68000 را به عنوان قلب تپنده در خود داشتند. هيچ کدام از اين رايانه ها نيز به طور مستقيم روند رو به رشد رايانه هاي شخصي آي بي ام و همتايان را مورد تهديد قرار ندادند، بلکه آنها سير خود را براي تبديل شدن به کامپيوتر هايي با بهترين فروش در جهان ادامه دادند.

مرگ PC، ظهور ويندوز
 

از نيمه دوم دهه 80 ميلادي به بعد، اتفاقات زيادي نيافتاد. آي بي ام نسخه اي از PC با کد jr را منتشرکرد، يک کامپيوتر خانگي ارزان قيمت و به طور منطقي موفق، و سپس کامپيوتر شخصي عالي Convertible، از اولين لپ تاپ هاي تاريخ رايانه (به وزن 13 پوند يا حدودا 6 کيلوگرم!) که در خود 3 عدد درايو فلاپي يک دوم اينچي داشت. هر چند کامپيوتر هاي آي بي ام به آرامي اما قطعا، توسط رايانه هاي همشکل ديگر سازندگان در حال رانده شدن به حاشيه بودند. COMPAQ در سال 1986، با معرفي نخستين کامپيوتر مبتني بر پردازنده اينتل 80،386 ، اولين ضربه را در بازار رايانه به آي بي ام وارد کرد، و در سال 1988 استاندارد اسلات توسعه اي EISA توسط سازندگان رايانه هاي همشکل PC معرفي گرديد. در اين زمان بود که محدوديت حافظه 640کيلوبايتي که توسط آي بي ام به عنوان يکي از مشخصات اصلي PC هاي توليدي اعمال شده بود نيز به يک مسئله ي مهم مبدل شد، و هم حافظه گسترش يافته(EMS) و هم حافظه توسعه يافته (XMS) توسط سازندگان رايانه هاي کلون معرفي شدند تا غصب بازار از محصولات آي بي ام بيش از پيش گردد.

در پايان دهه 80 ديگر اثري از رايانه هاي شخصي IBM نبود. با اين حال، داستان همچنان ادامه دارد!
در سال 1989 ويرايش چهارم MS – DOSدر نهايت از پارادايم ماوس و رابط کاربري گرافيکي که توسط اپل در سال هاي 83 و84 معرفي شده بود تبعيت کرد، و در سال 1990، ويندوز 3?0 منتشر شد. اثري که ويندوز در بازار کامپيوتر هاي خانگي و اداري-تجاري گذاشت خيره کننده بود ، — زيرا در نهايت، يک رايانه با رابط کاربري غير خط فرماني ارائه شده بود که توده هاي مردم مي توانستند از آن به سادگي استفاده کنند! – و همين سبب شد که 20سال آتي تاريخ رايانه هاي شخصي تقريبا به طور کامل توسط شرکت مايکروسافت و سيستم عامل ويندوز آن ديکته شود.

نخستين لپ تاپ ها
 

در اکثر موارد، شکل و عملکرد رايانه هاي شخصي روميزي از زمان معرفي اولين رايانه هاي شخصي آي بي ام در دهه 80 تقريبا بدون تغيير باقي ماند. اولين تحول در زمينه کاربري رايانه هاي شخصي از يک وسيله ايستا به قابل جابجايي با نام لپ تاپ (laptop PC) را توشيبا در سال 1985 با معرفي T1100 به جهانيان عرضه داشت، و پس از آن به طور قابل ملاحظه تر PowerBook محصول اپل که در سال 1991 معرفي شد. تنها واقعي لرزش ايجاد PC لپ تاپ بود. در حالي که مطمئنا توشيبا اولين خالق لپ تاپ ها نبود، اما اولين توليد کننده لپ تاپ ها به صورت انبوه و از نظر تجاري بزرگترين شکرتي بود که تا آن روز موفق به عرضه لپ تاپ هاي تاشو مي شد که در بازار موفق به فروش بالا شد.. با اين حال، براي 15 سال اين PowerBook بود که لپ تاپ را معنا مي کرد و اين دو نام با هم پيوند خورده بود.

به لطف PowerBook است که امروزه لپ تاپ ها محلي براي استراحت کف دست دارند و به وسيله تاچ پد مي توان نشانگر ماوس را به حرکت درآورد پس نيازي به قطعه اي به نام ماوس در لپ تاپ ها نيست. محصول بعدي سري PowerBook با نام Duo ايده متصل کردن لوازم جانبي خارجي به لپ تاپ ها را معرفي کرد ، و PowerBook 500 در سال 1994 اولين کامپيوتر مجهز به ترک پد (ماوس لپ تاپ ها) بود، و اولين کامپيوتر قابل حمل که مجهز به اترنت بود.
در يک کلام، اگر ما خلقت کامپيوترهاي روميزي را به آي بي ام نسبت دهيم، عادلانه است که اپل را نيز توسعه دهنده و تکامل دهنده لپ تاپ ها بدانيم.

رايانه هاي شخصي پست مدرن
 

کامپيوتر هاي شخصي IBM ممکن است مرده باشند، اما نوه ها و نتيجه هاي اين کامپيوترها از يک دنياي وحشي به سلامتي گذر کرده و يکي از بزرگترين بازارها را در جهان به خود اختصاص داده اند. ميلياردها رايانه شخصي و صدها ميليارد لوازم جانبي در سه دهه تاريخ صنعت رايانه فروخته شده است و فقط در سال گذشته حدود 400 ميليون رايانه شخصي در سرتاسر جهان به فروش رسيد. با اين حال، با انفجار رايانه هاي همراه مبتني بر گوشي هاي هوشمند و تبلت ها، بازار کامپيوتر هاي PC در حال کاهش سرعت رشد خود و واگذاري عرصه به اين رايانه هاي عصر جديد است. در هر صورت در سال جاري يا آينده، تلفن هاي هوشمند از فروش رايانه هاي شخصي پيشي گرفته، و با توجه به اينکه فروش 16 ميليون تبلت در سال 2011 پيش بيني شده است، عده کمي مي توانند اين واقعيت را که رايانه هاي شخصي ممکن است به نهايت خود رسيده و انحطاط تدريجي و فقدان سودمندي آنها آغاز شده است را انکار کنند.

در هر حال، هم اکنون سوال اين است که آيا “PC بعدي” در حال حاضر در ميان ماست، و يا هنوز اختراع نشده است. هنگامي که ما تبلت اپل آيپد و يا گوشي هاي هوشمند خود را در دست گرفته ايم، آيا داريم به شکل کلي نگاه مي کنيم که قرار است 30 سال آينده بر بازار مسلط باشد، و يا يک وسيله الکترونيکي جديد، انعطاف پذير، قابل پوشيدن، و نامرئي در آينده جاي اين وسيله را خواهد گرفت؟ در هر صورت، با توجه به اينکه کامپيوتر هاي شخصي IBM بر روي زندگي ما در طول 30 سال گذشته تا به حال به ميزان زياد تاثير گذاشته اند، جانشينان آن، راه دشواري را براي تکرار آن موفقيت ها در اين عصر که پيشرفت بسيار بسيار سريع است، پيش رو خواهند داشت.
منبع:http://www.gooyait.com
ارسال توسط کاربر محترم سايت : hasantaleb