درگذشت "سيداحمد پيشاوري" اديب و شاعر (1309 ش)

سيد احمد اديب پيشاوري در سال 1223 ش (1260 ق) در پيشاور پاكستان چشم به جهان گشود. او از سلسله سادات معروف به اجاق بود كه نَسَب آنان در سير و سلوك به سهرورديه مي‏رسيد. اديب مدتي در افغانستان و خراسان به تحصيل علوم معقول و منقول اشتغال داشت و در همه آنها سرآمد معاصران خود گشت. اديب در سبزوار به مدت دو سال از محضر فيلسوف كبير حاج ملاهادي سبزواري و نيز آخوند ملامحمد، فرزند وي، و آخوند ملا اسماعيل استفاده كرد و سپس در مشهد ساكن شده، به اديب پيشاوري يا اديب هندي مشهور گشت. وي علاوه بر فنون ادبي و عربي و حفظ اشعار و نحو و لغت و حكمت و رياضيات، در حسن خط نيز استاد بود. اديب در چهل سالگي به تهران هجرت كرد و تا پايان عمر، در آنجا ماند. او در سخن، روش استادان قديم را با موفقيت تمام دنبال مي‏كرد و كثرت اطلاع او از فرهنگ اسلامي و علوم مختلف قديم و تبحرش در لغت پارسي و تازي، باعث شد كه شعرش بيش از حد معمول با اطلاعات وسيعش آميخته شود و به همان نسبت از الطاف و حال و اشتغال بر عواطف رقيق شاعرانه دور افتد. اديب پيشاوري، تمامي عمر خود را وقف تحصيل فضايل و تزكيه نفس كرد و از زخارف دنيوي و علايق مادي آزاد بود و از مال دنيا، جز چند جلد كتاب نداشت. سيد احمد پيشاوري در طول ساليان متمادي تدريس، شاگردان متعددي را پرورش داد كه بعدها هر كدام به مدارج علمي و ادبي دست يافتند. از اديب آثاري به جاي مانده كه ديوان اشعار، تصحيح ديوان ناصرخسرو و تعليقات بر تاريخ بيهقي از آن جمله‏اند. اديب پيشاوري سرانجام در نهم تيرماه 1309 ش برابر با سوم صفر 1349 ق در 86 سالگي در تهران درگذشت و در امامزاده عبداللَّه تهران مدفون شد.